Jak rozpoznać, że wychowujesz wysoko wrażliwe dziecko? Oto 7 mocnych sygnałów

Iza Orlicz
Czasem sprawiają wrażenie nieco wycofanych, bojaźliwych, zamkniętych w sobie, ale nie jest to reguła. Może je też cechować kreatywność, łatwość nawiązywania kontaktu z rówieśnikami, chęć niesienia pomocy. O kim mowa? O dzieciach wysoko wrażliwych, które bardziej niż inni reagują na zmiany, na bodźce i na krytykę.
Czy twoje dziecko jest wysoko wrażliwe? unsplash.com


Coraz więcej mówi się o dzieciach wysoko wrażliwych i dobrze, bo z badań wynika, że stanowią one ok. 15-20 proc. populacji. Przy czym za każdym razem należy podkreślać, że to nie wada, lecz atut dziecka, które zostało obdarzone przez naturę w zespół szczególnych cech. Po czym poznać, że nasze dziecko jest wysoko wrażliwe?


1. Jest bardzo empatyczne/kieruje się intuicją. Dziecko wysoko wrażliwe odbiera świat "bardziej”. Zauważa pewne subtelności, mocniej reaguje na bodźce, których jego rówieśnicy mogą nawet nie zauważyć.

Przejmuje się niesprawiedliwością, okrucieństwem, martwi się o los zwierząt. Zwykle cechuje je też ogromna życzliwość, chętnie pomaga innym. Gdy jest nieco starsze uświadamia sobie, że często kieruje się intuicją.

2. Jest bardziej świadome siebie i otoczenia. To tzw. głębsze przetwarzanie, zarówno tego, co dzieje się w jego ciele (odczuwa wszelkie zmiany zachodzące w jego organizmie), ale też bardziej dostrzega, co dzieje się wokół niego. To sprawia, że wolniej adoptuje się do nowych sytuacji i więcej czasu zajmuje mu podjęcie decyzji, bo zwykle analizuje i rozważa wszelkie za i przeciw.

3. Zbyt duża ilość bodźców sprawia, że szybko staje się drażliwe. Tę cechę można zauważyć już u naprawdę małych dzieci. Wysoko wrażliwe bardzo szybko męczy zbyt duża ilość bodźców – nie lubi hałasu, ostrych zapachów, tłumów ludzi.

Często przeszkadza mu np. drapanie metki lub wrażliwy jest na materiał, z którego wykonane jest ubranie. Szybkie uleganie przebodźcowaniu powoduje, że raczej wybiera spokojniejsze zabawy.

4. Sprawia wrażenie lękliwego. Nie zawsze jest bojaźliwe czy nieśmiałe, choć wśród introwertycznych dzieci zdarzają się też te wysoko wrażliwe. Raczej to przejaw ostrożności, również w kontaktach z innymi.

5. Łatwo zauważa nastroje innych i im ulega. Jeśli wśród koleżanek lub kolegów twojego wysoko wrażliwego dziecka ktoś jest smutny, możesz być pewna, że twoja pociecha to zauważy. Dzieci wysoko wrażliwe łatwo "wyczuwają” nastroje innych, ale czasem brakuje im narzędzi, by bronić się przed identyfikowaniem się z cudzymi emocjami.

6. Nie lubi pracować pod presją czasu. Wszelki nacisk w wychowywaniu wysoko wrażliwego dziecka nie ma sensu, podobnie jak krzyki czy karanie go. Najlepszym sposobem, by do niego dotrzeć jest spokojna rozmowa.

7. Jest wrażliwe na krytykę. Słowa, które usłyszy wysoko wrażliwe dziecko głęboko zapadną mu w pamięć. Zarówno te pozytywne, ale też negatywne. Będzie długo analizował krytyczne słowa kolegi/koleżanki czy jakiekolwiek, nawet bezpodstawne zarzuty wysunięte wobec niego.

Jeśli nie wiesz, czy twoje dziecko jest wysoko wrażliwe, możesz wykonać test autorstwa Elaine Aron, profesor psychologii, autorki książki “Wysoko wrażliwe dziecko. Jak je zrozumieć i pomóc mu żyć w przytłaczającym świecie”. Stworzyła ona kwestionariusz, który pomaga wstępnie zweryfikować, czy mamy do czynienia z wysoko wrażliwym dzieckiem.

Przy każdym stwierdzeniu zaznacz właściwą odpowiedź. Zaznacz „P” (prawda), jeśli zdanie jest albo było przez dłuższy czas w przeszłości prawdziwe lub raczej prawdziwe w przypadku twojego dziecka. Zaznacz „F” (fałsz), jeśli zdanie nie odnosi się do twojego dziecka bądź odnosi się do niego jedynie w niewielkim stopniu.

Moje dziecko…
1. P F łatwo się przestrasza.
2. P F skarży się na gryzące ubrania, szwy w skarpetkach czy metki, które drapią jego skórę.
3. P F zazwyczaj nie lubi wielkich niespodzianek.
4. P F lepiej się uczy dzięki łagodnym wskazówkom, a nie surowym karom.
5. P F zdaje się czytać w moich myślach.
6. P F używa słów skomplikowanych jak na swój wiek.
7. P F wyczuwa nawet najdelikatniejszy niezwykły zapach.
8. P F ma inteligentne poczucie humoru.
9. P F zdaje się obdarzone intuicją.
10. P F z trudem zasypia po ekscytującym dniu.
11. P F niezbyt dobrze sobie radzi z dużymi zadaniami.
12. P F chce się przebrać, jeśli jego ubranie jest wilgotne lub zabrudzone piaskiem.
13. P F zadaje mnóstwo pytań.
14. P F jest perfekcjonistą.
15. P F zauważa cierpienie i stres innych ludzi.
16. P F preferuje spokojne zabawy.
17. P F zadaje głębokie i skłaniające do refleksji pytania.
18. P F jest bardzo wrażliwe na ból.
19. P F nie lubi hałaśliwych miejsc.
20. P F zauważa subtelności (że coś zostało przesunięte, zmianę w czyimś wyglądzie itd.).
21. P F zanim podejmie jakieś wyzwanie, zastanawia się, czy jest to bezpieczne.
22. P F najlepiej funkcjonuje wtedy, gdy w jego otoczeniu nie ma obcych.
23. P F odczuwa wszystko bardzo głęboko.
Jeśli przy co najmniej 13 stwierdzeniach zaznaczyłaś odpowiedź „P”, twoje dziecko prawdopodobnie jest wysoko wrażliwe.

Test pochodzi z książki Elaine Aron “Wysoko Wrażliwe Dziecko”, rok wydania 2017, wydawnictwo GWP.