Zamień "dobra robota" i "świetny rysunek" na tych 7 zdań. Dzięki nim mądrze pochwalisz dziecko

Iza Orlicz
Wielu rodziców chwali dziecko za każdym razem, gdy zrobi lub zachowa się dobrze, co oczywiście jest pozytywne, jednak często prowadzi do pochwał z "automatu”. Bez emocji i zaangażowania, przez co rodzice są nieprzekonujący. Jak więc chwalić dziecko, by naprawdę czuło się doceniane i zmotywowane?
Jak mądrze chwalić dziecko? 7 zdań fot. Unsplash
Większość typowych pochwał, które kierujemy do naszych dzieci, nie ma na nie prawie żadnego wpływu. Przyjmują je, ale nie oddziałują one długofalowo na ich zachowanie, co więcej – często przynoszą skutek odwrotny do zamierzonego. Bo gdy są wypowiedziane "od niechcenia”, dziecko czuje się lekceważone lub ignorowane.

Nie chodzi o to, by unikać pochwał. Chodzi o to, by robić to z dobrym dla dziecka skutkiem. Wypróbuj te 7 zwrotów, by pochwalić wysiłki i osiągnięcia twojego dziecka.

1. Zamiast: "Dobra robota!" powiedz: "Dziękuję, że mi pomogłeś/aś

. A jak starannie ułożyłeś/aś buty/zabawki/klocki”.


Jaka jest różnica? Chodzi o konkrety, które są kluczem do skutecznej pochwały. "Dobra robota” nie przekazuje tych konkretów, nie dostarcza konstruktywnych informacji zwrotnych i nie daje wskazówek, jakie zachowanie powinno powtórzyć w przyszłości. Musisz dokładnie powiedzieć, z czego jesteś dumna.

2. Zamiast: "Zrobiłeś/aś to!" lepiej powiedz: "To trudne, prawda? Świetnie, że cały czas próbowałeś/łaś i nie poddawałeś/aś się”"

Chwal dziecko za wysiłek, a nie wynik. Skupianie się tylko na osiągnięciach może bardzo szybko je zdemotywować. Sukces jest ważny, ale wysiłek, jaki wkłada w jego osiągnięcie – ważniejszy. W ten sposób pokazujesz mu też, że w nie wierzysz.

3. Zamiast: "Wyglądasz tak ładnie/przystojnie!” lepiej powiedz: "Dobrze dopasowałeś/aś kolory swojego ubioru lub uwielbiam zwierzęta na twojej koszulce. Które lubisz najbardziej?”

Chwalenie dzieci, zwłaszcza dziewczynek, za ich wygląd, może przyczyniać się do obniżenia ich samooceny. Dziecko może myśleć, że inni lubią je tylko z powodu jego wyglądu i nieświadomie powiąże poczucie własnej wartości z fizycznością.

4. Zamiast: "Świetny rysunek!” lepiej powiedz: "Cudownie wybrałeś/aś kolor kwiatów. Ile tu szczegółów! Zachowałeś/aś proporcje postaci”

Chociaż łatwiej jest powiedzieć: "Świetny rysunek”, to wyodrębnienie części obrazka i pytanie dziecka o jego wybory pokazuje, że naprawdę patrzysz i doceniasz jego pracę.

5. Zamiast: "To miło z twojej strony!” lepiej powiedz: "Widziałam, jak pomogłeś/aś koledze. Dzięki tobie poczuł się lepiej"

Chodzi o to, by naprawdę zauważyć, co zrobiło twoje dziecko i docenić jego pozytywne zachowanie i zaangażowanie. Dzięki takiemu słownemu wzmocnieniu jest też szansa, że następnym razem postąpi podobnie.

6. Zamiast: "Brawo, w końcu zjadłeś/aś cały swój obiad!” lepiej powiedz: "Myślę, że nie jesteś teraz głodny. Daj mi znać, jeśli chcesz, żebym później podgrzała to jedzenie”

Chwalenie dziecka za jedzenie jest jedną z najbardziej szkodliwych pochwał, bo zachęca je do zaprzestania słuchania tego, co mówi mu jego ciało. Uczy się, że trzeba jeść, nawet gdy nie jest głodne, by zadowolić innych. Jak mówią psychologowie: "Trzymaj pochwały z dala od stołu”.

7. Zamiast: "Cieszę się, że jesteś taki grzeczny/a” lepiej powiedz: "Czasami można się złościć. Z wiekiem nauczysz się, jak kontrolować swoje emocje. Teraz świetnie sobie radzisz”

Chwalenie dziecka, kiedy zachowuje się "dobrze” i ignorowanie go, gdy jest "złe/niegrzeczne”, może powodować różnego rodzaju problemy.

Dziecko nie denerwuje się bez powodu. Złości się, ponieważ jest rozczarowane lub sfrustrowane, do tego nie umie kontrolować swoich emocji. Jak mówią psychologowie: dziecko zachowuje się tak, jak się czuje. Nie chwal dziecka tylko wtedy, gdy zachowuje się "grzecznie”, doceń też to, że próbuje panować nad uczuciami i szuka sposobów na uspokojenie się.
Źródło: mother.ly