Łożysko przodujące – co to jest, kogo dotyczy i jak je leczyć? Po pierwsze spokojnie, twojemu dziecku nic nie grozi
W czasie ciąży ważne jest, abyś dobrze się odżywiała – maluch potrzebuje witamin, minerałów i substancji odżywczych. Powinnaś też zażywać spacerów, aby dziecku dostarczyć jak najwięcej tlenu. Tobie też malec oddaje wszystkie produkty przemiany materii. Jak to się odbywa? Przy pomocy narządu łączącego ciebie i bobasa – łożyska, od którego następnie odchodzi „rurka” o zielonkawym zabarwieniu, czyli pępowina. Jest ono bardzo mocno unaczynione i w ten sposób przekazuje dziecku tlen, pokarm i przeciwciała, a zabiera to, co maluchowi niepotrzebne.
Łożysko przodujące to powikłanie polegające na nieprawidłowym położeniu łożyska.
Choć łożysko przodujące jest zawsze powodem wzmożonej czujności lekarza prowadzącego ciążę i wymaga od przyszłej mamy więcej uwagi, o tyle wiedz, że łożysko nie stoi w miejscu. W miarę jak rozciąga się i rośnie dolna część macicy, może ono się przemieszczać. Jeżeli nawet badanie USG wykazało, że twoje łożysko znajduje się w pobliżu szyjki macicy, a nie ukończyłaś jeszcze 20. tygodnia ciąży, nie jest to powód do paniki. Zapewne ginekolog prowadzący ciążę odnotuje to w twojej karcie i przy okazji następnego badania zwróci na to szczególną uwagę. Wyczuli cię na ewentualne krwawienia. Na początkowym etapie rozwoju dziecka nie powinnaś się jednak faktem występowania przodującego łożyska tak bardzo przejmować.
Łożysko przodujące - jak często występuje to powikłanie?
Według statystyk łożysko przodujące to powikłanie, które stwierdza się w 0,1 do 1,0% wszystkich porodów i możemy o nim mówić dopiero po ukończeniu 20. tygodnia ciąży. Dopiero wtedy łożysko umiejscawia się w dolnej części macicy i zasłania jej ujście. O wadze komplikacji stanowi stopień przesłonięcia ujścia szyjki macicy. Jeżeli brzeg łożyska go nie zasłania, a jedynie znajduje się w niedużej odległości od niego sytuacja nie jest bardzo groźna, aczkolwiek wymaga uwagi. Zagrożenie pojawia się, gdy łożysko zasłania całkowicie lub częściowo ujście szyjki macicy. Wówczas dolna część macicy jest zbyt rozciągnięta i cieńsza. Ewentualne skurcze mogą spowodować oddzielenie się łożyska, uszkodzenia naczyń krwionośnych i krwawienia, co z kolei jest realnym zagrożeniem dla życia matki i dziecka.
Łożysko przodujące - objawy
Jeżeli wystąpi u ciebie niepokojące plamienie lub krwawienie nie lekceważ go! Gdy śluz z pochwy zmienia barwę, a na bieliźnie pojawiają się nawet niewielkie plamy natychmiast udaj się do lekarza lub szpitala położniczego. Statystycznie najczęściej objawy takie pojawiają się w II i III trymestrze ciąży. Najważniejsze, abyś była pod kontrolą – łożysko przodujące to zmiana fizjologiczna. Praktycznie wszystkie ciąże z monitorowanym łożyskiem przodującym kończą się pomyślnie. Ważne jest abyś była pod kontrolą lekarza i słuchała jego zaleceń. W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości nie miej oporów – pytaj! Spokojna mama to spokojne dziecko.
Kiedy występuje?
Istnieje kilka sytuacji w których możemy mówić o podwyższonym ryzyku występowania łożyska przodującego – nie ma jednak reguły.
• przebyłaś już jedną ciążę w której wystąpiło łożysko przodujące
• miałaś czyszczoną jamę macicy (po poronieniu lub przy aborcji)
• przeszłaś poród poprzez cesarskie cięcie
• masz za sobą już kilka ciąż
• urodziłaś bliźnięta lub wieloraczki
• byłaś w powikłanej ciąży z wadami rozwojowymi płodu
• twoje łożysko w poprzedniej ciąży miało jakieś wady
• do zapłodnienia doszło przy pomocy metody in vitro
Łożysko przodujące - co robić?
To wszystko oczywiście zależy od konkretnego przypadku. Każda ciąża jest inna, każda mama inaczej ją przechodzi. Lekarze jednak w większości podkreślają, że to nie jest choroba i zalecają odpoczynek, nieprzemęczanie się przyjmując postawę wyczekującą i postępowanie zachowawcze. Niekiedy jednak niezbędne okaże się przyjmowanie leków tokolitycznych, czyli hamujących czynność skurczową macicy. Chodzi o to, by zapobiec przedwczesnemu porodowi.
Jeśli krwawienie jest obfite lekarz może zalecić ci kilkudniowy pobyt w szpitalu na obserwacji. Może również zalecić rezygnację z pracy, ze współżycia seksualnego, a czasem nawet zachowanie pozycji leżącej do końca ciąży. Od zachowania ustalonego reżimu zależeć będzie życie twojego dziecka. Najważniejsze jest by przynajmniej do 36. tygodnia ciąży umożliwić mu rozwój w twoim brzuchu. Gdy dziecko będzie już dojrzałe, lekarz może zdecydować o zakończeniu ciąży przez cesarskie cięcie. Według statystyk jednak aż 2/3 ciąż z łożyskiem przodującym kończy się cesarskim cięciem, zanim rozpocznie się naturalny poród. Maluch ma wówczas duże szanse na przeżycie i dalszy rozwój w inkubatorze na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej. To dla niego lepsze niż pozostawanie w macicy, gdzie występuje krwawienie. Poród fizjologiczny jednak jest możliwy, jeśli w 38. tygodniu ciąży łożysko nie zakrywa ujścia szyjki macicy.
Najważniejsze
Nie panikuj i stosuj się do zaleceń lekarza. Jednocześnie poinformuj o swoim stanie najbliższą rodzina oraz osoby z Twojego najbliższego otoczenia. Będą mogli (i powinni!) odciążyć Cię w niektórych obowiązkach, a także służyć radą, pomocą i towarzystwem w przypadku ewentualnej konieczności spędzenia reszty ciąży w łóżku.