Kim jest Aladyn?

Aladyn jest bohaterem jednej z opowieści "Księgi tysiąca i jednej nocy", który staje się właścicielem zaczarowanej lampy, zamieszkiwanej przez potężnego, spełniającego życzenia dżinna.

Po tym, jak Aladyn zostaje pozostawiony przez czarnoksiężnika na pewną śmierć w zapadniętej pod ziemią jaskini, wydostaje się z niej dzięki pomocy dżinna. Gdy wraca do domu, jego życie całkowicie się odmienia, po tym, jak dżinn spełnia jego życzenia.

Miłość księżniczki, bogactwo, dostatek. W tle pierwotnej historii oszustwo, zabójstwo, przejęcie żony i skazanie na śmierć.

Szczęśliwe zakończenie, choć z krwią na rękach.

To na podstawie tej historii w 1992 Disney wyprodukował film bajkę o tym samym tytule. Klasyczna wersja doczekała się filmowej kreacji w roku 2019.

Dwa lata później Disney+ opublikował przed filmem oświadczenie o rasistowskich i stygmatyzujących treściach.

Coraz więcej rodziców zwraca uwagę na komunikat pojawiający się przed pokazem filmu. I zadaje sobie pytanie o jego słuszność, szczerość i przesłanie.

Rasizm i stereotypy

Już w październiku 2021 roku zarząd Disneya podjął decyzję o ograniczeniu wiekowym i umieszczeniu komunikatu w podobnym tonie dla kilku pozycji klasyki dziecięcej:

"Ten program zawiera negatywne przedstawienie i/lub złe traktowanie ludzi, lub kultur. Zawarte w nim stereotypy były niewłaściwe w tamtym czasie i są niewłaściwe teraz. Zamiast usuwać te materiały, chcemy przyznać, że mają szkodliwy wpływ, wyciągać z nich wnioski i rozpocząć debatę, by razem stworzyć bardziej inkluzywną przyszłość."

Ostrzeżenie dotyczyło wtedy m.in. tytułów: "Zakochany kundel", "Księga dżungli", "Piotruś Pan" czy właśnie rzeczony "Aladyn".

Jakie są powody decyzji zarządu? Wszystko opiera się o poprawność polityczną, struktury akceptacji, tolerancji, otwartości. Współczesne wartości publiczne różnią się od tych, które miały moc kilka dekad temu.

Idealna narracja społeczna dzisiejszego świata tworzy fundamenty na podstawie otwartości, znoszenia podziałów, multikulturowości. Najwyraźniej to właśnie w tych ramach wizerunkowych chce mieścić się Disney.

Baśnie mają moc, obraz ma wielką siłę oddziaływania. A twórcy współczesnych bajek zdają sobie z tych mechanizmów sprawę.