Każdy rodzic chce wychować swoje dziecko na człowieka, który jest szczęśliwy, spełniony i odnosi w życiu sukcesy. By jednak dziecko miało predyspozycje do osiągania sukcesów, potrzebuje kilku umiejętności, których możemy je nauczyć jako rodzice już od najmłodszych lat.
Michele Borba, psycholożka edukacyjna, w swoim artykule dla cnbc.com wymienia 7 czynników, dzięki którym zwiększają się szanse dziecka na osiąganie sukcesów w przyszłości. Kobieta przyznaje, że motywacją do znalezienia sposobów na to, by pomagać podopiecznym odnosić sukcesy, była dla niej praca z dziećmi z tzw. grup ryzyka.
To oznacza maluchy maltretowane, z problemami z nauką i niepełnosprawnościami emocjonalnymi lub fizycznymi. Kobieta przyznaje, że z doświadczenia wie, że dzieci nie muszą tkwić w takim środowisku i powielać błędów opiekunów. Można wypracować z nimi cechy, które są niezbędne do odnoszenia sukcesów, bo autonomia, kompetencje i poczucie sprawczości są niezbędne, by mogły się rozwijać.
Aby odnosić w życiu sukcesy, psycholożka zauważa, że należy zwiększyć wytrzymałość psychiczną dziecka, jego odporność, kompetencje społeczne, samoświadomość i siłę moralną. Te cechy brzmią bardzo górnolotnie, ale tak naprawdę chodzi o kilka prostych rzeczy, których zawsze warto malucha uczyć, niezależnie od tego, czy chcemy, by w przyszłości odnosił sukcesy.
Pewność siebie to nie to samo co poczucie własnej wartości. Wielu rodziców mówi swoim dzieciom, że są wyjątkowe i mogą być, kim tylko chcą. Ty również? Takie słowa nie podnoszą poczucia własnej wartości, nie wpływają na sukcesy w szkole czy bycie szczęśliwym.
Badania wspomnianej psycholożki pokazują, że to dzieci, które swoje sukcesy w szkole i życiu przypisują swojej ciężkiej pracy i mocnym stronom, odnoszą większe sukcesy. Jeśli twoje dziecko nie ma poczucia, że kontroluje swój rozwój i wyniki w nauce, jego szanse na osiąganie sukcesów są mniejsze. Pewność siebie natomiast wiąże się z dobrym samopoczuciem, umiejętnością radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, stawianiem im czoła i samodzielnym szukaniem rozwiązań.
Jeśli jesteś nadopiekuńczą mamą, która usuwa dziecku kłody spod nóg, twój maluch raczej nie będzie w siebie wierzył, bo będzie wiedział, że w chwili problemów rodzice mu pomogą. Pewność siebie u dziecka wiąże się też ze świadomością, że można w życiu ponosić porażki, podnosić się z nich silniejszym i, odbijając od dna, osiągać jeszcze więcej.
Wyróżniamy 3 typy empatii:
By uczyć dziecko bycia empatycznym, warto pokazywać mu swoim przykładem to, na czym polega empatia. Ważne są nie tylko nasze współczucie i pomoc innym, ale również rozmowa z dzieckiem i pomaganie mu w nazywaniu uczuć i emocji, które może ono przeżywać. To sprawi, że będzie umiało rozpoznawać te stany u innych.
Umiejętność kontrolowania swojej uwagi, emocji, myśli, działań i pragnień jest najsilniej związana z tym, czy ktoś w życiu odnosi sukcesy. Psycholożka zaznacza, że uczenie tego swoich podopiecznych niesamowicie wpływa na ich rozwój.
Bo nauczenie się skupiania na czynnościach pomoże dziecku dążyć do zaplanowanego celu i osiągnąć go, nawet mimo przeszkód i trudności. By rozwijać w dziecku samokontrolę, ćwiczcie skupienie uwagi, róbcie przerwy na regenerację, jeśli np. dziecko odrabia lekcje. Warto też używać zdań typu: "Jeśli jesteś zły, policz do 10, zanim odpowiesz", "Nie mów niczego, czego nie chciałbyś o sobie powiedzieć".
Uczciwość to zestaw wyuczonych przekonań, zdolności, postaw i umiejętności, które tworzą moralny kompas, którego używa każdy z nas w codziennym życiu. To takie przekonanie o tym, co jest naprawdę słuszne, jeśli musimy dokonywać wyborów.
Warto skupiać się na tym, że są rzeczy, w stosunku do których nasze dziecko może mieć inny stosunek moralny niż my – nie można zmuszać go do swoich przekonań. Wiadomo, są granice i trzeba nauczyć malucha, że kradzież, kłamstwa czy przemoc są złe, ale pozwalaj mu też na popełnianie błędów i przekonanie się samemu, że np. dotrzymywanie obietnic popłaca.
Odkrywanie nowych, trudnych i niepewnych rzeczy to jedna z kluczowych cech ludzi sukcesu. Aby pomóc dziecku budować w nim ciekawość świata, warto korzystać z gier, zabawek edukacyjnych i pomocy naukowych, które są skonstruowane tak, że dają dziecku prawo wyboru, zostawiają jakby „otwarte zakończenie”, w którym maluch sam musi wykonać dalsze ruchy, sprawdzić samodzielnie, co się stanie.
Ja z dziećmi np. bawię się w eksperymenty: sprawdzamy, co się stanie, gdy wymieszamy kolory farb, sprawdzamy, czy barwniki spożywcze zabarwią jajka i co można zrobić z włóczki i drewnianych patyczków po lodach.
Wyzwania rzucane dzieciom pomagają rozwijać w nich ciekawość świata i dzięki nim mogą one zobaczyć niezwykłe rzeczy, których normalnie nie widzą. Takie budowanie w dziecku dociekliwości i chęci rozwiązywania zagadek sprawia, że maluch będzie dążył do rozwoju i wciąż dalszego wspinania się po drabinie sukcesu.
To ważna cecha w dążeniu do celu, bo niepoddawanie się zawsze wiąże się z jakimś sukcesem. By być wytrwałym, warto też ćwiczyć skupienie na osiągnięciu celu i wizualizacji sukcesu, który jest na końcu drogi. Dzieci poddają się, bo czują się przytłoczone, nie mają pewności siebie i nie pcha ich do dalszych działań ciekawość, to wszystko oznacza tylko jedno – że wszystkie cechy osoby odnoszącej sukcesy są od siebie zależne i się nawzajem napędzają.
Jeśli chcesz nauczyć dziecko wytrwałości, dziel mu zadania na mniejsze części i razem pracujcie nad koncentracją uwagi. Dobrym ćwiczeniem jest odrabianie zadań z matematyki „na raty”, czyli wykonywanie każdego z kroków po kolei i trochę niezależnie od poprzednich i następnych kroków. Pewność siebie i wytrwałość rozwijają się, gdy dzieci same rozwiązują kawałek po kawałku jakieś zadanie.
Dzieci, które cechują się optymistycznym usposobieniem, traktują wyzwania i przeszkody jako coś tymczasowego, możliwego do pokonania i niewpływającego na efekt końcowy. Uczenie dziecka optymizmu i widzenia świata w pozytywnych barwach, zaczyna się od nas, czyli rodziców.
Jeśli maluch widzi, że jego mama wszędzie widzi negatywne aspekty, on sam także tak będzie postrzegał świat i wyzwania, które się przed nim stawia. Zamiast skazywania każdego przedsięwzięcia na porażkę, postaw na wiarę w siebie i pewność, że się uda. A dzięki temu podobne podejście do wyzwań i problemów będzie miało twoje dziecko, bo zamiast rozpaczać, najlepiej wziąć sprawy w swoje ręce i pokazać, że da się osiągnąć sukces.