Integracja sensoryczna to jeden z najważniejszych procesów rozwojowych, które warto stymulować już od niemowlęcia. Dzięki adaptacji sensorycznej dziecko jest w stanie odpowiadać na bodźce świata zewnętrznego, które będą kluczem do poznawania świata. Poznaj skuteczne sposoby wspierające rozwój dziecka poprzez zajęcia sensoryczne i ich cele. Podpowiemy ci także ćwiczenia sensoryczne, które możesz wykonać w domu.
Zajęcia sensoryczne to zabawa zmysłami, którą można rozpocząć już z niemowlakiem.
Integracja sensoryczna to proces, którego celem jest dostarczanie za pośrednictwem wszystkich zmysłów informacji do mózgu, który adaptuje je i pozwala się mu rozwijać.
Zajęcia integracji sensorycznej prowadzone są z wykorzystaniem specjalnych sprzętów, ale równie dobrze można przeprowadzić je w warunkach domowych.
Zajęcia sensoryczne, czyli zajęcia z zakresu integracji sensorycznej, są doskonałym wsparciem rozwoju małych dzieci. Rozwój dziecka w pierwszych miesiącach i latach w znaczny sposób wpływa na jego funkcjonowanie w wieku dorosłym, a ćwiczenia sensoryczne mogą pomóc w harmonijnym rozwoju.
Zajęcia sensoryczne: co to jest?
„Zajęcia sensoryczne – co to jest?” - to pytanie zadaje sobie wielu rodziców, dla których prawidłowy rozwój dziecka jest priorytetem. Integracja sensoryczna to proces, którego celem jest dostarczanie za pośrednictwem wszystkich zmysłów informacji do mózgu, który rozpoznaje je, przekształca oraz integruje ze sobą, jak również z łączy z wcześniejszymi doświadczeniami. Podczas tego procesu powstają reakcje adaptacyjne, stanowiące bazę dla ogólnego rozwoju.
Z zajęć sensorycznych korzystają dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, w których przypadku istnieją wskazania do udziału w terapii. Ale na zajęcia sensoryczne można się wybrać już z niemowlakiem.
Zajęcia sensoryczne to przede wszystkim edukacyjna zabawa, dostarczająca optymalną ilość kontrolowanych wrażeń dotykowych, przedsionkowych i propriocepcyjnych (czyli odpowiedzialnych za orientację własnego ciała), efektem czego jest wytworzenie i zapamiętanie już w pozytywnym kontekście zaburzonych funkcji zmysłowych.
Zajęcia sensoryczne to skuteczny i efektowny sposób na zniwelowanie dysfunkcji w zakresie rozwoju dziecka:
Ćwiczenia sensoryczne dla dzieci mają na celu poznawanie świata za pomocą zmysłów – wzroku, słuchu, węchu i smaku.
Głównym celem zabaw sensorycznych jest optymalne wspieranie rozwoju mózgu, czyli umiejętność posługiwania się zmysłami, które w każdej chwili przekazują tysiące informacji do mózgu, gdzie są łączone i przetwarzane w celu jak najlepszego zareagowania.
Zajęcia sensoryczne dla dzieci pobudzają nerwy odpowiedzialne za przekazywanie bodźców do mózgu, umożliwiając tym samym prawidłowe funkcjonowanie.
Integracja sensoryczna zapewnia właściwy rozwój intelektualny, ruchowy i emocjonalno-społeczny, stymuluje percepcję wzrokową i słuchową, rozwija umiejętności motoryczne, wspomaga rozwój mowy, aktywizuje komunikację dziecka, a także rozwija zainteresowanie światem oraz kreatywność małego człowieka.
Zabawy sensoryczne
Ilość i różnorodność zabaw sensorycznych jest nieograniczona, w dużej mierze zależy ona od kierunku wybranego przez terapeutę, a także indywidualnych potrzeb dziecka.
Zabawy sensoryczne to na przykład:
skakanie na piłce
skakanie na trampolinie
huśtanie się
turlanie
pokonywanie toru przeszkód
siłowanki
łaskotki
chodzenie tyłem
nalewanie cieczy
przesypywanie mąki/cukru/soli
malowanie za pomocą rąk lub ust
rzeźby z masy solnej.
Zabawy sensoryczne mogą być realizowane z wykorzystaniem specjalnego sprzętu:
podwieszanych platform
huśtawek
hamaków
deskorolek
trampolin
tuneli
piłek gimnastycznych
równoważni
materiałów o różnej fakturze
chusty animacyjnej
skakanki
butelek i pudełek sensorycznych.
Charakter ćwiczeń sensorycznych oraz ich intensywność powinna być dostosowana do możliwości dziecka, a także jego samopoczucia. Zbyt łatwe mogą okazać się nudne, natomiast zbyt trudne zniechęcą malucha do działania.
Postępy poczynione przez dziecko w czasie terapii są monitorowane za pomocą testów oraz obserwację zmian zachowania dzieci.
Zajęcia sensoryczne: ćwiczenia do wykonania w domu
Ćwiczenia sensoryczne warto wykonywać z dzieckiem także w domu. Zabawy dotykowe pozwalają maluchowi określić, czy dana rzecz jest zimna, czy też gorąca, ostra czy tempa, szorstka czy gładka itp. Ćwiczenia można wykonywać podczas codziennych zajęć domowych i higienicznych (np. w czasie gotowania lub kąpieli), nie zapominając o tym, aby miały postać zabawy.
Bardzo ważne jest także ćwiczenie mięśni i stawów, z których korzysta układ odpowiedzialny za informowanie mózgu o pozycji ciała – dzięki niemu człowiek potrafi używać ołówka, kozłować piłką oraz stać bez przewracania się.
Do ćwiczeń i zabaw sensorycznych wykonywanych w domu można użyć:
plastikowych zabawek
garnków
sztućców
drewnianych łyżek
szalików
poduszek
balonów
ręczników i ubrań o różnej fakturze
piłek
ziaren fasoli lub grochu
mąki
pojemników o różnych pojemnościach
plasteliny
makaronu
kredek
baniek mydlanych.
Ćwiczenia sensoryczne w domu to doskonałe dopełnienie zajęć prowadzonych przez terapeutę.
Zabawy sensoryczne prowadzone przez terapeutę, wspomagane ćwiczeniami wykonywanymi w domu, to efektowne wspieranie rozwoju dziecka.