Reklama.
Wśród chorób zakaźnych wieku dziecięcego, które stanowią zagrożenie dla kobiet w ciąży można wymienić:
- ospę wietrzną,
- różyczkę,
- rumień zakaźny,
- cytomegalię.
Ospa wietrzna
To jedna z tzw. ,,chorób wieku dziecięcego". Wywołuje ją wirus Varicella Zoster i dotyka głównie niemowlęta oraz dzieci w wieku szkolnym. W obu przypadkach ospa nie jest groźną chorobą. Osoby dorosłe oraz młodzież chorują rzadziej, ale ospa w starszym wieku przebiega znacznie ciężej.
To jedna z tzw. ,,chorób wieku dziecięcego". Wywołuje ją wirus Varicella Zoster i dotyka głównie niemowlęta oraz dzieci w wieku szkolnym. W obu przypadkach ospa nie jest groźną chorobą. Osoby dorosłe oraz młodzież chorują rzadziej, ale ospa w starszym wieku przebiega znacznie ciężej.
Uwaga!
Największe zagrożenie jednak niesie ze sobą zachorowanie na ospę wietrzną przez kobietę w ciąży.
Zarazić można się poprzez bezpośredni kontakt z osobą chorą, drogą kropelkową, z wydychanym powietrzem, przez spojówki lub błonę śluzową nosa i ust. Okres wylęgania się wirusa, to 1-2 dni przed wystąpieniem wysypki do czasu przyschnięcia ostatnich strupków. Ryzyko zarażenia się wirusem jest większe, w kontakcie z chorym ,,twarzą w twarz", przez okres co najmniej 5 minut lub przebywanie w jednym pomieszczeniu z osobą chorą, co najmniej przez 1 godzinę.
Ospa wietrzna, w pierwszym etapie choroby, objawia się następującymi symptomami:
- stany podgoraczkowe,
- luźne stolce,
- brak apetytu,
- bóle głowy.
Wymienione symptomy to tzw. ,,objawy zwiastunowe". Właściwym objawem ospy jest wysypka, która przybiera formę, najpierw pęcherzyków, później krostek, a na końcu strupków. Zmiany te umiejscawiają się najczęściej na twarzy, tułowiu, kończynach, a także (bardzo często) na owłosionej skórze głowy. Zmianom skórnym towarzyszy silne swędzenie.
Może cię zainteresować także: Toksoplazmoza – czy bać się własnego zwierzaka? Na co zwracać uwagę, by się nie zarazić
W jaki sposób ospa wietrzna zagraża kobiecie w ciąży?
U kobiet ciężarnych ospa przebiega ciężej niż u dzieci i istnieje ryzyko przeniesienia wirusa ospy na płód. Jeśli kobieta zachoruje na ospę, w I trymestrze ciąży 13-20 tydz. ciąży, może zarazić nią płód poprzez łożysko. Mówimy wtedy o ospie wrodzonej u dziecka, która objawia się niską masą urodzeniową, zaburzeniami w sferze neurologicznej, wadami kończyn, wadami wzroku - zaćma, zapalenie siatkówki, naczyniówki, ograniczeniem rozwoju umysłowego, zaburzeniami czynności układu moczowego. Jeśli kobieta zarazi się ospą w okresie okołoporodowym, istnieje nawet zagrożenie życia noworodka, gdyż dziecko w łonie matki nie ma przeciwciał przeciwko wirusowi ospy.
U kobiet ciężarnych ospa przebiega ciężej niż u dzieci i istnieje ryzyko przeniesienia wirusa ospy na płód. Jeśli kobieta zachoruje na ospę, w I trymestrze ciąży 13-20 tydz. ciąży, może zarazić nią płód poprzez łożysko. Mówimy wtedy o ospie wrodzonej u dziecka, która objawia się niską masą urodzeniową, zaburzeniami w sferze neurologicznej, wadami kończyn, wadami wzroku - zaćma, zapalenie siatkówki, naczyniówki, ograniczeniem rozwoju umysłowego, zaburzeniami czynności układu moczowego. Jeśli kobieta zarazi się ospą w okresie okołoporodowym, istnieje nawet zagrożenie życia noworodka, gdyż dziecko w łonie matki nie ma przeciwciał przeciwko wirusowi ospy.
Co w sytuacji, gdy kobieta zachoruje na ospę w zaawansowanej ciąży?
W tym wypadku konieczny jest natychmiastowy kontakt z lekarzem. Kobiecie zostaje podany lek przeciw wirusowi VZV- acyklowir. Jest on podawany doustnie, 5 razy na dobę, w dawce po 800 mg przez okres 7 dni. Jego zadaniem jest zahamowanie rozwoju wirusa ospy. Dzięki acyklowirowi ryzyko powikłań zmniejsza się. Łagodzi on również objawy ospy (gorączka, wysypka).
W tym wypadku konieczny jest natychmiastowy kontakt z lekarzem. Kobiecie zostaje podany lek przeciw wirusowi VZV- acyklowir. Jest on podawany doustnie, 5 razy na dobę, w dawce po 800 mg przez okres 7 dni. Jego zadaniem jest zahamowanie rozwoju wirusa ospy. Dzięki acyklowirowi ryzyko powikłań zmniejsza się. Łagodzi on również objawy ospy (gorączka, wysypka).
W sytuacji, gdy kobieta w ciąży podejrzewa, że mogła się zarazić ospą, również powinna niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Kobiecie podana jest immunoglubina, która działa przeciw wirusowi ospy i chroni przed jej ciężkimi objawami. Należy ją podać w ciągu 96 godzin od momentu kiedy kobieta miała kontakt z chorym. Podanie immunoglobiny nie daje jednak pełnej gwarancji, że kobieta nie zachoruje.
Trwałą odporność przeciwko ospie daje ,,przechorowanie" jej w dzieciństwie. W tej sytuacji w organizmie matki są przeciwciała, które chronią dziecko przed chorobą. Zdarzają się sytuacje, że kobieta spodziewająca się dziecka ma kontakt z osobą chorą na ospę i nie chorowała na nią w dzieciństwie. Jeśli wcześniej zaszczepiła się na tą chorobę (przyjęła 2 dawki szczepionki) - nie zachoruje. W momencie, gdy kobieta planuje ciążę warto, aby na 3 miesiące przed podjęciem starań o dziecko zaszczepiła się przeciwko ospie wietrznej.
Różyczka
Kolejną chorobą zakaźną, która u dzieci przebiega lekko, zaś stanowi zagrożenie dla kobiety w ciąży i jej dziecka jest różyczka- wywoływana przez wirus różyczki. Chorują na nią zazwyczaj dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Okres wylęgania się choroby to od 16-18 dni, a czasem do 21. Zakażenie wirusem różyczki następuje przez ok. 7 dni przed wystąpieniem wysypki i przez 5-6 dni po jej wystąpieniu.
Kolejną chorobą zakaźną, która u dzieci przebiega lekko, zaś stanowi zagrożenie dla kobiety w ciąży i jej dziecka jest różyczka- wywoływana przez wirus różyczki. Chorują na nią zazwyczaj dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Okres wylęgania się choroby to od 16-18 dni, a czasem do 21. Zakażenie wirusem różyczki następuje przez ok. 7 dni przed wystąpieniem wysypki i przez 5-6 dni po jej wystąpieniu.
Jakie są objawy różyczki?
Pierwsze zwiastuny tej choroby to:
- złe samopoczucie
- ból głowy,
- katar,
- zapalenie spojówek.
Kolejnym symptomem różyczki jest wysypka - grudkowa, bladoróżowa, drobne czerwone plamki zlewają się ze sobą. Najczęściej wysypka występuje na twarzy, tułowiu i kończynach. Ważnym objawem jest też powiększenie węzłów chłonnych potylicznych i szyjnych.
Tak, jak w przypadku ospy wietrznej, różyczka jest groźna dla kobiety w ciąży. Jeśli zachoruje ona do 16 tygodnia ciąży, płód może zostać zarażony wirusem przez łożysko. Jest to okres, w którym u płodu kształtują się narządy (ok. 8 tyg.), dziecko nie ma też własnego systemu odpornościowego, dlatego zarażenie wirusem różyczki w tym okresie jest bardzo niebezpieczne.
Zespół Greega
Jeśli płód zostanie zarażony wirusem, mówimy o zespole różyczki wrodzonej. U dziecka mogą wystąpić wówczas wady wady wzroku (małoocze, zez), wady słuchu (głuchota), zapalenie opon mózgowych, wady narządów płciowych, patologie kostne, choroby nerek, choroby płuc, choroby wątroby zahamowanie wzrostu płodu.
Jeśli płód zostanie zarażony wirusem, mówimy o zespole różyczki wrodzonej. U dziecka mogą wystąpić wówczas wady wady wzroku (małoocze, zez), wady słuchu (głuchota), zapalenie opon mózgowych, wady narządów płciowych, patologie kostne, choroby nerek, choroby płuc, choroby wątroby zahamowanie wzrostu płodu.
Wirus różyczki zwiększa również ryzyko poronienia, lub urodzenia martwego dziecka. Jeśli kobieta w ciąży zostanie zarażona wirusem po 17 tyg. ciąży, ryzyko powikłań zmniejsza się. W sytuacji, gdy ciężarna miała kontakt z osobą chorą musi niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Zostanie jej podana gamma-globulina. Są to przeciwciała, które zahamują rozwój choroby.
Jak chronić się przed wirusem różyczki?
W Polsce dzieci objęte są obowiązkowym szczepieniem przeciwko różyczce. Pierwszą dawkę przyjmują w 13-14 mies.życia, drugą- w 10 roku życia. Trwałą odporność daje ,,przechorowanie" różyczki w dzieciństwie, jeśli natomiast choroba ta nie dotknęła kobiety wcześniej, najskuteczniejszą ochroną przed zachorowaniem jest szczepienie. Warto je przyjąć na 3 miesiące przed rozpoczęciem starań o dziecko. Jeśli kobieta planuje, bądź zaszła w ciążę, a nie jest pewna czy w przeszłości chorowała na różyczkę, powinna zrobić badanie krwi na obecność przeciwciał.
W Polsce dzieci objęte są obowiązkowym szczepieniem przeciwko różyczce. Pierwszą dawkę przyjmują w 13-14 mies.życia, drugą- w 10 roku życia. Trwałą odporność daje ,,przechorowanie" różyczki w dzieciństwie, jeśli natomiast choroba ta nie dotknęła kobiety wcześniej, najskuteczniejszą ochroną przed zachorowaniem jest szczepienie. Warto je przyjąć na 3 miesiące przed rozpoczęciem starań o dziecko. Jeśli kobieta planuje, bądź zaszła w ciążę, a nie jest pewna czy w przeszłości chorowała na różyczkę, powinna zrobić badanie krwi na obecność przeciwciał.
Rumień zakaźny
Tzw. ,,piąta choroba" to schorzenie, na które najczęściej zapadają dzieci pomiędzy 2 a 12 rokiem życia. Parwowirus B-19, który wywołuje rumień jest szczególnie niebezpieczny dla ciężarnych.
Tzw. ,,piąta choroba" to schorzenie, na które najczęściej zapadają dzieci pomiędzy 2 a 12 rokiem życia. Parwowirus B-19, który wywołuje rumień jest szczególnie niebezpieczny dla ciężarnych.
W jaki sposób można się zarazić?
Zarażenie wirusem rumienia odbywa się poprzez krew, lub drogą kropelkową. Pierwsze symptomy tej choroby to:
- osłabienie,
- ból głowy,
- ból gardła,
- bóle mięśni.
Po ok 1 tyg. pojawia się wysypka - najpierw obejmuje policzki, potem tułów i kończyny. U kobiet w ciąży objawem jest poliatropatia - stan zapalny stawów nadgarstka, kolan, dłoni. Kobiety spodziewające się dziecka bardzo często borykają się z bólem stawów, który jest charakterystyczny dla objawów ciąży, dlatego gdy kobieta zachoruje na rumień bardzo łatwo jest zlekceważyć pierwsze objawy.
Jeśli kobieta zachoruje na rumień w I trymestrze ciąży, istnieje ryzyko obumarcia płodu. Wirus jest bardzo niebezpieczny dla kobiety i jej dziecka w II trymestrze ciąży. Istnieje 30 proc. prawdopodobieństwa, że parwowirus B-19 zostanie przeniesiony przez łożysko na płód , u którego mogą pojawić się powikłania: anemia (niedokrwistość)- wirus atakuje komórki krwiotwórcze, spada poziom erytrocytów, zapalenie mięśnia sercowego, niewydolność serca,
śmierć.
śmierć.
Im starsza jest ciąża, tym ryzyko zarażenia płodu jest mniejsze. W sytuacji, gdy kobieta będąc w ciąży miała kontakt z osobą zarażoną wirusem różyczki możliwe jest wykonie badań, które pomogą stwierdzić obecność wirusa np. pobranie krwi pępowinowej, badanie wód płodowych, biopsja kosmówki, badanie USG metodą Dopplera.
Jeśli u kobiety doszło do zarażenia wirusem dziecko musi być monitorowane do 30 tyg. ciąży. Wykonuje się wtedy USG co 1-2 tyg., by kontrolować rozwój płodu i wykryć ewentualne nieprawidłowości. Na rumień zakaźny nie ma jak do tej pory szczepionki. Kobieta, która planuje, bądź zaszła w ciąże powinna wykonać testy przeciwciał IgG i IgM. Obecność przeciwciał IgG i brak IgM oznacza nabytą odporność i wyklucza zarażenie wirusem.
Cytomegalia
Wywoływana przez cytomegalowirus to choroba, na którą często chorują małe dzieci. Przenoszona jest przez krew, ły, pot, mocz. Bardzo trudno rozpoznać jej objawy, ponieważ zakażenie wirusem cytomegalii przebiega często bezobjawowo.
Wywoływana przez cytomegalowirus to choroba, na którą często chorują małe dzieci. Przenoszona jest przez krew, ły, pot, mocz. Bardzo trudno rozpoznać jej objawy, ponieważ zakażenie wirusem cytomegalii przebiega często bezobjawowo.
Niekiedy pojawiają się niepokojące sygnały:
- podwyższona temperatura ciała,
- zmęczenie,
- ból głowy,
- kaszel,
- ból mięśni,
- powiększenie węzłów chłonnych.
Początkowo wirus atakuje leukocyty, później narządy. Kobieta w ciąży, która zachoruje na cytomegalię może zarazić swoje dziecko zarówno w czasie życia płodowego (prawdopodobieństwo zarażenia przez łożysko wynosi 30-40%), jak i podczas porodu i karmienia piersią.
Jeśli do zakażenia dojdzie w I trymestrze ciąży istnieje duże ryzyko poronienia, lub wystąpienia u płodu wady systemu nerwowego. Jeśli do zakażenia wirusem dojdzie w I bądź III trymestrze ciąży- u płodu może dojść do uszkodzenia mózgu, możliwy jest też wcześniejszy poród. Dziecko zarażone cytomegalią wewnątrzmacicznie jest narażone na wystąpienie zespołu cytomegalii wrodzonej, który charakteryzuje się powiększeniem śledziony, powiększeniem wątroby, żółtaczką, zapaleniem płuc. Przeciw wirusowi cytomegalii nie ma szczepionki.
O czym warto pamiętać?
Kobieta spodziewająca się dziecka powinna zachować ostrożność i ograniczyć do minimum możliwość zarażenia się wyżej opisanymi chorobami. Bardzo ważna jest higiena- zwłaszcza częste mycie rąk, wodą z mydłem, w sytuacji wizyty u znajomych warto zapytać, czy któreś z dzieci nie choruje np. na ospę czy różyczkę, należy zachować ostrożność w kontaktach z małymi dziećmi- szczególnie jeśli chodzi o cytomegalię.
Kobieta spodziewająca się dziecka powinna zachować ostrożność i ograniczyć do minimum możliwość zarażenia się wyżej opisanymi chorobami. Bardzo ważna jest higiena- zwłaszcza częste mycie rąk, wodą z mydłem, w sytuacji wizyty u znajomych warto zapytać, czy któreś z dzieci nie choruje np. na ospę czy różyczkę, należy zachować ostrożność w kontaktach z małymi dziećmi- szczególnie jeśli chodzi o cytomegalię.
Na zarażenie wirusem są podatne osoby, które mają systematyczny i regularny kontakt z małymi dziećmi, nauczycielki pracujące w przedszkolach. Ważne jest, aby kobieta w ciąży lub planująca ciążę miała świadomość, że poprzez taki kontakt jest narażona na zakażenie wirusem, dlatego powinna ona unikać wspólnego użytkowania z dziećmi sztućców, jedzenia, płynów; unikać kontaktu ze śliną czy moczem. Niezmiernie istotne są regularne badania w ciąży, które pozwolą na wczesne wykrycie ewentualnych chorób i szybką reakcję.