Każdy z nas tego pragnie - dożyć starości. Niewielu z nas chce jednak być osobą starszą. Z czym właściwie kojarzą się nam ludzie w podeszłym wieku? Ze schyłkiem życia? A może z chorobą lub niedołężnością? I właściwie gdzie się dziś podziali? Pochowali w domach? Niezauważalnie przemykają przez ulice? Praktycznie nie ma ich w mediach, rzadko piastują ważne funkcje publiczne, a i w życiu rodzinnym często trzymają się w cieniu. Gdzie są dojrzałe autorytety, to doświadczone pokolenie, bo w naszym i naszych dzieci codziennym życiu bardzo ich potrzebujemy?
Rady na wagę złota
To był czas przed Bożym Narodzeniem, kompletowałam ostatnie świąteczne prezenty i właśnie stałam przy kasie, by zapłacić za sweter dla męża. „Kochaniutka”- usłyszałam delikatny głos za swoimi plecami. „Pewnie Pani tego jeszcze nie wie, ale żona zawsze ubiera męża dla innej kobiety” – wyszeptała blisko 80-letnia starsza dama. Po czym, z rozbrajającą szczerością radziła, bym nigdy i o swoich potrzebach nie zapomniała. „Droga Pani, szczęście to wybór, a nie stan rzeczy” - dorzucił staruszek stojący za mną w kolejce po warzywa na bazarze, zasłyszawszy żywą dyskusję o wychowaniu dzieci. W jego zamglonych oczach dojrzeć można było życiową mądrość. Właśnie ten siwy pan poświęcił mi kilka minut i podzielił się swoją bezcenną wiedzą, którą gromadził od blisko 85 lat. On również uświadomił mi, ile tracimy nie dopuszczając do głosu starszych ludzi.
Inne czasy, ten sam człowiek
Przez tysiące lat ludzkiej egzystencji młodsze pokolenie zawsze zwracało się o radę do starszyzny. Tylko te ostatnie 200 lat przynosi przykrą konkluzję – ludzie zaczęli poszukiwać odpowiedzi i rozwiązań na życiowe problemy w miejscach innych niż u doświadczonych przez los i czas rodzinnych autorytetów. Młode pokolenie coraz częściej odrzuca rady starszych tłumacząc, iż żyli w innych czasach. Rzeczywiście technologia uległa zmianie, jednak natura człowieka pozostała niewzruszona przez cały ten okres.
Mądrość starszych służyła od pokoleń
Antropolodzy nie od dziś donoszą, iż w przeszłości zakumulowana mądrość osób starszych była kluczem do przetrwania. Nie tylko starszyzna zwiększała szanse na przeżycie młodszych pokoleń, chociażby opiekując się dziećmi, ale również była źródłem zgromadzonego przez lata doświadczenia. To właśnie do tych prawdziwie dojrzałych i mądrych osób zwracali się w czasach kryzysu członkowie grupy. Badacze podkreślają - konsultowanie się ze starszyzną i poszukiwanie w ten sposób odpowiedzi na trapiące nas problemy leży w naturze człowieka.
Starsi odchodzą i zabierają ze sobą wiedzę
Chcemy być najlepszymi matkami, ojcami, żonami, mężami, pracownikami, szefami, a dzieci wychować na dobrych i mądrych ludzi, którzy poradzą sobie w każdych warunkach życiowych. Dodatkowe zajęcia, języki, wyjątkowe umiejętności, chcemy by nasze pociechy miały wszystko. Często nie zdajemy sobie sprawy, że odcinamy siebie i dzieci od najlepszej formy mądrości – przebadanej na żywym organizmie wiedzy starszych. Czasu zostało niewiele. Odchodząc osoby starsze zabiorą ze sobą mądrość wyniesioną z przebytych chorób, porażek, biedy, straty i przeżytej wojny, ale także tak wydawałoby się prostych rzeczy jak miłości, pracy, rodzicielstwa i starzenia się.
Lista mądrości
Nie wyobrażam sobie, jak można świadomie z wiedzy naszych staruszków rezygnować. To właśnie oni mogą nas nauczyć:
- jak dbać o małżeństwo i troszczyć się o partnera. Przecież sami przeżyli wspólnie 60 lat.
- jak cieszyć się z każdego dnia, niezależnie od przeciwności losu. Sami żyli w czasach, gdy nadejścia jutra nie byli pewni.
- co znaczy patriotyzm. O wolność kraju sami walczyli.
- jak wychować szczęśliwe, mądre dzieci. Bez zbędnego rozpuszczania, za to z obecnością rodzica.
- jak dbać o zdrowie domowymi sposobami. Wypróbowali na sobie w czasach, gdy lekarz i lekarstwa były na wagę złota.
- jak mimo braku pieniędzy i możliwości stworzyć kochający, ciepły dom i cudowne dzieciństwo dla dzieci.
- co znaczy żyć marzeniami i o nie walczyć.
- w końcu, co naprawdę znaczy pokora, walka, nadzieja, szczęście, miłość, wiara, determinacja, pracowitość...
Mapa życia dla nas wszystkich
Mądrość starszych osób, ich mapa życia nam wszystkim może służyć jako pomocny przewodnik, gdzie odnajdziemy unikalną perspektywę. Mądrości naszych dojrzałych autorytetów często rzucają nowe światło na naszą życiową sytuację i pomagają dokonywać lepszych wyborów. Wystarczą tylko dwie rzeczy, by z tego daru starości skorzystać : musimy chcieć pytać i chcieć wysłuchać tego, co zostanie nam powiedziane.