Patrzysz i oczom nie wierzysz... Jeszcze wczoraj był taki grzeczny, że nie mogłaś się nadziwić, jak to w ogóle możliwe. A przecież znajomi mówili, że będzie ciężko. No i nagle – stało się. Twój aniołek, jak podmieniony. Niby ten sam, ale jakiś taki... wrzeszczący, marudny i w dodatku zrobił sobie z Ciebie całodobową leżankę. Co się dzieje?!
Czym jest skok rozwojowy?
Najprościej mowiąc, jest to okres wzmożonego rozwoju (psychicznego i fizycznego), gwałtownych zmian w układzie nerwowym dziecka. Poprzedzają go, stresujące dla dziecka (a co za tym idzie – również dla rodzica) kryzysy. W pierwszym roku życia dziecka możemy wyróżnić siedem skoków rozwojowych.
Po czym poznasz, że to właśnie skok?
Skoki, trwające około tygodnia (dokładny czas ich trwania to oczywiście sprawa indywidualnego rozwoju każdego dziecka) poprzedza tzw "kryzys", okres, w którym dziecko staje się płaczliwe i nerwowe. Dlaczego? Bo jego świat gwałtownie się zmienia (z jego punktu widzenia) i wszystko wydaje się inne i obce. Najchętniej dziecko nie schodziłoby wtedy z maminych rąk. Jeśli do tej pory przesypiało noce, teraz może zacząć się budzić nawet kilknaście razy. Masz wrażenie, że w jego rozwoju nastąpił regres? Nie martw się tym. Za chwilę dziecko zaskoczy Cię jakimiś nowymi umiejętnościami, a jego dobry nastrój powróci.
Kiedy możemy spodziewać się skoków rozwojowych?
Pamiętajmy, każde dziecko rozwija się inaczej. Nie traktujmy przyjętych poniżej ram czasowych bardzo sztywno, a jedynie jako luźne wytyczne.
1 skok – "wrażenia"– 5 tydzień życia
Dziecko zaczyna się rozglądać wokół siebie, "zauważać" twarze i przedmioty. Nerwowo reaguje na głośne dźwięki, a jego zmysły intensywnie rozwijają się i zaczynają inaczej odbierać docierające do nich wrażenia. Zapewnijmy dziecku spokój ograniczając otaczającą go ilość bodźców.
2 skok – "wzory" – drugi miesiąc życia dziecka
Jest to okres, w którym maluch zaczyna zauważać powtarzalność pewnych czynności i zależności w swoim otoczeniu (mama karmi mnie w takiej, a nie innej pozycji, po kąpieli następuje sen itp). Dziecko zaczyna kontrolować ręce i uważnie je ogląda (przybliża i oddala od twarzy). Konsekwentnie pilnuj stałego rytmu dnia malucha. Poczuje się bezpiecznie.
3 skok – "niuanse" – trzeci miesiąc życia dziecka
Uważaj na ton, jakim przemawiasz do dziecka. Bez problemu wyczuje ono teraz Twoje zdenerwowanie. Twój zły nastrój udzieli mu się i trudno będzie je uspokoić. Większość przedmiotów wyląduje teraz w buzi malucha, z rozkoszą badającego ich fakturę, zapach i smak. Powstrzymuj gwałtowne emocje.
4 skok – "wydarzenia" – czwarty miesiąc życia dziecka
Na tym etapie dziecko zaczyna dostrzegać konsekwencje pewnych prostych zdarzeń ("Jeśli podniosę w ten sposób rączki, uda mi się włożyć gryzaczek do buzi"), rozpoznaje także niektóre słowa (np. swoje imię). Baw się z nim w odkrywnie i zakrywanie przedmiotów, to bardzo stymulujące.
5 skok – "relacje"– piąty miesiąc życia dziecka
Maluch rozumie już, że ludzie dzielą się na "swoich" i "obcych" i zaczyna się wstydzić/bać tych drugich. Pojawia się tzw. lęk separacyjny (obawa przed rozstaniem z rodzicami). To właśnie wtedy mama często zaczyna się kąpać w towarzystwie gadającego bujaczka:) Lęk przed rozstaniem jest tak duży, że może on być przyczyną zaburzeń zasypiania i snu w ogóle.
6 skok – "kategorie" – ósmy i dziewiąty miesiąc życia dziecka
Twardy orzech do zgryzienia dla rodzicielskich zębów. Maluch nie schodzi z naszych rąk, często płacze i marudzi. Dziecko uczy się kategoryzowania: rozróżnia psa jako gatunek zwierzęcia i potrafi go wskazać na obrazku. Oglądaj z maluchem książeczki, głośno nazywaj to co widzisz na obrazkach.
Ufff ! 7 skok – "sekwencje" – dziesiąty - dwunasty miesiąc życia dziecka
Maluch rozumie, że jeśli schowasz na jego oczach zabawkę do pudełka, to będzie się ona tam wałśnie znajdować. Najlepsze zabawki to teraz takie, które wymagają posortowania, powkładania elementów w odpowiadające kształtem otwory.
Nie będę odkrywcza, jeśli powiem, że tego czego najbardziej Wam obojgu trzeba to olbrzymia doza cierpliwości i wyrozumiałości. Dobrze jest poznać wszystkie etapy rozwoju dziecka i wiedzieć, czego możemy oczekiwać.
Rodzicu, jesli dotarleś juz ze swoim dzickiem do ostaniego, siódmego skoku rozwojowego, przed Tobą kilka miesięcy spokoju. Możesz przez ten czas poczytać "fachową" literaturę, by dobrze przygotować się do buntu dwulatka :)