Reklama.
Reklama.
Reklama.
Narkotyki dzieci powszednie, czyli co powinni wiedzieć rodzice
13 kwietnia 2015, 15:32·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 13 kwietnia 2015, 15:32Gdyby to był teatr, to byłoby tak: Na scenę wchodzą rodzice. Rodzic A: “Mój nastoletni syn nie kradnie, kąpie się codziennie i ma czyste paznokcie”. Rodzic B: “Moja nastoletnia córka nie przeklina, nie ma śladów po ukłuciach i dobrze się uczy”. Rodzice A + B chórem: “Więc w naszych domach nie ma problemu z narkotykami!”. Koniec przedstawienia. Nie ma oklasków, jest tylko śmiech. To rechocze rzeczywistość. I trochę jeszcze zgrzyta.
Reklama.
Narkotyki zmieniają swoje oblicze
Zmiany, zmiany, zmiany. Wskoczyliśmy – jako rodzice – w ciągu ostatnich kilkunastu lat do wielu wagoników z napisem “rozwój i postęp”. Nadążamy (prawie) za zmianami w technologiach i telekomunikacji. Akceptujemy nowe role społeczne i zmiany w funkcjonowaniu rodziny. Nauczyliśmy się nawet obsługiwać automatyczną skrzynię biegów i trafiać na zjazd na autostradę A2.
Zmiany, zmiany, zmiany. Wskoczyliśmy – jako rodzice – w ciągu ostatnich kilkunastu lat do wielu wagoników z napisem “rozwój i postęp”. Nadążamy (prawie) za zmianami w technologiach i telekomunikacji. Akceptujemy nowe role społeczne i zmiany w funkcjonowaniu rodziny. Nauczyliśmy się nawet obsługiwać automatyczną skrzynię biegów i trafiać na zjazd na autostradę A2.
Jednej tylko zmiany – my, dorośli – jakoś do końca nie chcemy, albo nie możemy zobaczyć. W ciągu ostatnich kilkunastu lat narkotyki zmieniły swoje oblicze prawie tak samo, jak nasze telefony komórkowe. I stały się prawie tak samo dostępne. Tymczasem w wielu (za wielu) rodzicielskich głowach siedzi obraz narkomana, jako chudzielca, który trzęsącą się ręką wstrzykuje sobie “kompot”. Porównują ten obraz z widokiem swojego dziecka i jasno im wychodzi, że dziecko problemu z narkotykami mieć nie może.
30 proc. uczniów miało kontakt z narkotykami
A może i często ma. Specjaliści od lat podkreślają, że narkotyki to problem ogólnospołeczny – dotyczy młodzieży z biednych i bogatych domów, inteligenckich i tych mniej inteligenckich, z wyżyn i nizin drabiny społecznej. Z miast, miasteczek i wsi.
A może i często ma. Specjaliści od lat podkreślają, że narkotyki to problem ogólnospołeczny – dotyczy młodzieży z biednych i bogatych domów, inteligenckich i tych mniej inteligenckich, z wyżyn i nizin drabiny społecznej. Z miast, miasteczek i wsi.
Najwyższa Izba Kontroli obliczyła, że 30 proc. uczniów miało kontakt z amfetaminą, marihuaną i dopalaczami, a największy problem z narkotykami jest w gimnazjach. W liceach i technikach wcale nie jest lepiej – z badań CBOS wynika, że w ciągu ostatniego roku 24 proc. chłopców i 10 proc. dziewcząt w wieku 18/19 lat zażywało narkotyki.
Badania wskazują, że prawie połowa uczniów polskich szkół ponadgimnazjalnych wie, gdzie, od kogo i za ile można kupić narkotyki. Wysyłam więc maile do nastoletnich forumowiczów z portalu o narkotykach. Gwarantuję całkowitą anonimowość, tłumaczę, że piszę artykuł. Pytam o to, czy mają duży problem z zakupem narkotyków i jak się ukrywają z tym przed rodzicami. Przychodzi tylko kilka odpowiedzi (obraźliwe pomijam), w dodatku nie na wszystkie pytania.
“W szkole można kupić od Czarka, ale tego nie pisać :). Wszyscy wiedzą, ale nie wszyscy kupują. Najczęściej blanty, nieraz fetę”– pisze 16-letnia dziewczyna. Blanty to skręty z marihuany, feta to amfetamina.
Arturo ("nieważne ile mam lat"): “Trzeba znać sposoby, żeby nie było przypału. Nie napisze jak, ale da się, byle z głową i ostrożnie. I ważne, żeby uważali wszyscy, bo jak jeden wpadnie, to się od razu po rodzicach rozniesie i wszyscy będą mieli słabo”.
Narkotyki w internecie
Narkotykowe wspomnienia i opisy krążą w internecie. Oczywiście wszystkie anonimowe. Ale wyglądają bardzo fachowo i profesjonalnie. Młodzi ludzie radzą sobie wzajemnie jak brać, co brać, kiedy brać i jak poradzić sobie z efektem odstawienia. Zdarzają się nawet porady “prozdrowotne”, czyli jakie witaminy i suplementy przyjmować, aby zminimalizować wyniszczenia organizmu. Są też – oczywiście – cenniki.
Narkotykowe wspomnienia i opisy krążą w internecie. Oczywiście wszystkie anonimowe. Ale wyglądają bardzo fachowo i profesjonalnie. Młodzi ludzie radzą sobie wzajemnie jak brać, co brać, kiedy brać i jak poradzić sobie z efektem odstawienia. Zdarzają się nawet porady “prozdrowotne”, czyli jakie witaminy i suplementy przyjmować, aby zminimalizować wyniszczenia organizmu. Są też – oczywiście – cenniki.
Gdzie w tym wszystkim są rodzice? Zdaje się, że nie nadążają. Walka z używkami kończy się na alkoholu i papierosach. Tradycyjne “chuchnij” zdaje się wyczerpywać arsenał śledczy. Eksperci podkreślają, że jedynym w miarę wiarygodnym sposobem sprawdzenia, czy dziecko brało narkotyki są testy narkotykowe. Bez nich łatwo pomylić efekty odurzenia np. ze zmęczeniem, a spustoszoną lodówkę zwalić na “zapotrzebowanie energetyczne w czasie dojrzewania” zamiast na „gastrofazę” związaną z paleniem marihuany. Substancji psychoaktywnych jest mnóstwo i każda inaczej działa na układ nerwowy. Jedne powodują rozszerzenie źrenic, inne je zwężają, jedne pobudzają, inne uspokajają... Trudno się połapać.
Problem w tym, że zakup testów, to wyzwanie. Przyznanie się do porażki, bezsilności. Nic dziwnego, że niewielu rodziców się na to decyduje. Terapeuci od uzależnień wspominają, że często mama i tata nie przyjmują do wiadomości, że ich dziecko może brać narkotyki. Odmawiają przeprowadzenia testów tłumacząc, że byłby to z ich strony dowód braku zaufania.
Nie ufaj dziecku
Trochę może to głupio pisać w parentingowym portalu, ale od czasu do czasu warto nie zaufać nastolatkowi. A przynajmniej baczniej niż zwykle mu się przyjrzeć. Eksperci stworzyli listę “sygnałów ostrzegawczych”, które mogą, ALE NIE MUSZĄ świadczyć o narkotykowym problemie.
Trochę może to głupio pisać w parentingowym portalu, ale od czasu do czasu warto nie zaufać nastolatkowi. A przynajmniej baczniej niż zwykle mu się przyjrzeć. Eksperci stworzyli listę “sygnałów ostrzegawczych”, które mogą, ALE NIE MUSZĄ świadczyć o narkotykowym problemie.
Zmiany w zachowaniu:
– Nagłe, zmiany nastroju, drażliwość, nieadekwatna euforia lub dysforia.
– Okresy nadmiernej aktywności, naprzemiennie z okresami apatii, braku chęci działania.
– Agresja słowna, fizyczna.
– Pogorszenie wyników nauczania, wagary.
– Łamanie zasad i norm funkcjonowania w domu i w otoczenia społecznym.
– Kłamstwa.
– Kradzieże wartościowych rzeczy z domu.
– Ciągłe gubienie telefonów komórkowych, odtwarzaczy, wartościowej biżuterii.
– Tajemnicze krótkie telefony, nagłe wyjścia z domu.
– Zmiana rytmu snu i czuwania, duża aktywność nocą, kłopoty z dobudzeniem rano, sen trwający do późnego popołudnia.
– Okresy braku apetytu naprzemiennie z okresami objadania się.
– Przysypianie podczas oglądania filmu, jedzenia posiłku.
– Przewlekły katar, ciągłe pocieranie nosa, spierzchnięte, popękane usta.
– Unikanie kontaktu z rodzicami i opiekunami, przemykanie się do swojego pokoju.
– Nagłe, zmiany nastroju, drażliwość, nieadekwatna euforia lub dysforia.
– Okresy nadmiernej aktywności, naprzemiennie z okresami apatii, braku chęci działania.
– Agresja słowna, fizyczna.
– Pogorszenie wyników nauczania, wagary.
– Łamanie zasad i norm funkcjonowania w domu i w otoczenia społecznym.
– Kłamstwa.
– Kradzieże wartościowych rzeczy z domu.
– Ciągłe gubienie telefonów komórkowych, odtwarzaczy, wartościowej biżuterii.
– Tajemnicze krótkie telefony, nagłe wyjścia z domu.
– Zmiana rytmu snu i czuwania, duża aktywność nocą, kłopoty z dobudzeniem rano, sen trwający do późnego popołudnia.
– Okresy braku apetytu naprzemiennie z okresami objadania się.
– Przysypianie podczas oglądania filmu, jedzenia posiłku.
– Przewlekły katar, ciągłe pocieranie nosa, spierzchnięte, popękane usta.
– Unikanie kontaktu z rodzicami i opiekunami, przemykanie się do swojego pokoju.
Zmiany w wyglądzie:
– Spadek ciężaru ciała.
– Częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienia z nosa.
– Bóle różnych części ciała.
– Zaburzenia pamięci oraz toku myślenia.
– Przekrwione oczy.
– Zwężone lub rozszerzone źrenice.
– Bełkotliwa, niewyraźna mowa.
– Słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania.
– Spadek ciężaru ciała.
– Częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienia z nosa.
– Bóle różnych części ciała.
– Zaburzenia pamięci oraz toku myślenia.
– Przekrwione oczy.
– Zwężone lub rozszerzone źrenice.
– Bełkotliwa, niewyraźna mowa.
– Słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania.
Może, choć nie musi...
Powtórzmy – wystąpienie jednego lub kilku z wymienionych punktów NIE JEST równoznaczne z tym, że dziecko bierze narkotyki. Ale warto to sprawdzić testami. Całość niestety może przypominać zabawę w kotka i myszkę, bo wraz z coraz doskonalszymi testami, młodzież wymyśla coraz doskonalsze metody ich oszukiwania. Szczególnie jeśli chodzi o marihuanę to w sieci łatwo można znaleźć porady, jak oszukać najpopularniejsze testy….
Powtórzmy – wystąpienie jednego lub kilku z wymienionych punktów NIE JEST równoznaczne z tym, że dziecko bierze narkotyki. Ale warto to sprawdzić testami. Całość niestety może przypominać zabawę w kotka i myszkę, bo wraz z coraz doskonalszymi testami, młodzież wymyśla coraz doskonalsze metody ich oszukiwania. Szczególnie jeśli chodzi o marihuanę to w sieci łatwo można znaleźć porady, jak oszukać najpopularniejsze testy….
Jeden z ekspertów zamieścił nawet w internecie poradnik jak prawidłowo przeprowadzać testy tak, aby ograniczyć możliwość oszustwa. Swoje podpowiedzi kończy zdaniem:
Specjaliści podkreślają, że jeśli okaże się, że dziecko zażywało narkotyki, to NIE można wpadać w panikę.
Porozmawiaj, gdy brało
Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii radzi w takiej sytuacji:
– wysłuchać dziecka i starać się spokojnie z nim porozmawiać (to trudne!)
– zastanowić się, dlaczego dziecko sięgnęło po narkotyki
– działać i nie liczyć na to, że problem sam się rozwiąże
– szukać pomocy specjalistów (zgłosić się do poradni uzależnień lub punktu konsultacyjnego)
– wspólnie ze specjalistą i dzieckiem ustalić zasady i reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegać (np. ustalić określoną godzinę powrotów do domu, a w razie nie stosowania się do tej zasady, wyznaczyć konkretne konsekwencje tego zachowania i przestrzegać ich)
– zastosować zasadę „ograniczonego zaufania” – zawsze wiedzieć gdzie jest dziecko i co robi.
Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii radzi w takiej sytuacji:
– wysłuchać dziecka i starać się spokojnie z nim porozmawiać (to trudne!)
– zastanowić się, dlaczego dziecko sięgnęło po narkotyki
– działać i nie liczyć na to, że problem sam się rozwiąże
– szukać pomocy specjalistów (zgłosić się do poradni uzależnień lub punktu konsultacyjnego)
– wspólnie ze specjalistą i dzieckiem ustalić zasady i reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegać (np. ustalić określoną godzinę powrotów do domu, a w razie nie stosowania się do tej zasady, wyznaczyć konkretne konsekwencje tego zachowania i przestrzegać ich)
– zastosować zasadę „ograniczonego zaufania” – zawsze wiedzieć gdzie jest dziecko i co robi.
Warto pamiętać, że to czy ktoś się uzależni to sprawa bardzo indywidualna i trudna do przewidzenia, jednak nawet jednokrotny kontakt z narkotykami powinien zmotywować do rozmowy na ten temat oraz do poświęcenia większej uwagi dziecku.
Reklama.
Piotr BakułaSpecjalista psychoterapii uzależnień
Może się wydawać, że tak rygorystyczne procedury są bardziej adekwatne dla notorycznych przestępców i zdegenerowanych narkomanów niż dla osób używających narkotyków od niedawna. Praktyka nauczała mnie, że pomysłowość, inwencja, i zaangażowanie młodych ludzi w ukrywanie przed dorosłymi brania jest tak ogromne, że stosowanie tych procedur jest niezbędne. Unikamy sytuacji, kiedy rodzic, opiekun przez rok robi testy, których wyniki są negatywne, a w tym czasie jego podopieczny kontynuuje branie narkotyków. Czytaj więcej