Małpią ospę w Europie zdiagnozowano u jednego z pacjentów w Londynie w Wielkiej Brytanii. Mężczyzna wrócił z wycieczki do Nigerii, w której małpią ospą można zarazić się przede wszystkim od małpi i gryzoni. Czy w związku z pojawieniem się nowej choroby zakaźnej, jest się czego obawiać? Wyjaśniamy, czy małpia ospa jest groźna, jak można się nią zarazić i w czym przypomina ospę wietrzną.
Reklama.
Podobają Ci się moje artykuły? Możesz zostawić napiwek
Teraz możesz docenić pracę dziennikarzy i dziennikarek. Cała kwota trafi do nich. Wraz z napiwkiem możesz przekazać też krótką wiadomość.
Małpia ospa w Europie pojawiała się u pacjenta, który wcześniej był na wyjeździe w Nigerii. Centers for Disease Control and Prevention/Wikimedia Commons
Reklama.
Małpia ospa w Europie pojawiła się na początku maja 2022 r. u pacjenta zdiagnozowanego w Londynie w Wielkiej Brytanii. Zakażony wcześniej był na wyjeździe w Nigerii.
Małpia ospa w Europie może zostać przeniesiona na człowieka tylko od zakażonego zwierzęcia (przez ugryzienie, krew i ślinę) - najczęściej przenoszą ją gryzonie (wiewiórki, myszy) oraz małpy.
Małpia ospa w Europie to choroba zakaźna, którą leczy się objawowo. Przebiega nieco podobnie do ospy wietrznej, ale ma wiele powiązań z niespotykaną już ospą prawdziwą.
Małpia ospa w Europie
Małpia ospa w Europie zaczęła się rozprzestrzeniać od Wielkiej Brytanii, w której rozpoznano ją u pacjenta, który przebywał wcześniej w Nigerii, a teraz jest poddawany leczeniu w Londynie. Na początku maja przypadek zakażenia małpią ospę potwierdziła Brytyjska Agencja Bezpieczeństwa Zdrowia.
Małpia ospa przypomina nieco ospę wietrzną, choć jest od niej mniej zakaźna, z drugiej jednak strony ma wiele powiązań z dużo groźniejszą, niewystępującą już ospą prawdziwą. Ospą zwaną małpią można zarazić się wyłącznie mając kontakt z wydzielinami małpy lub gryzonia, który chorobą jest zarażony, np. wydzielinami wiewiórek lub myszy. Małpia ospa w Europie nie jest powszechna – to choroba odzwierzęca, którą najłatwiej zarazić się na wakacyjnych wyjazdach w miejsca, gdzie małpy żyją dziko w naturze.
Według profesora Marcina Czecha, lekarza epidemiologa z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie, który komentarza w tej sprawie udzielił tvn24.pl, zaszczepieni Polacy nie mają czego się obawiać: "Z danych WHO wynika, że szczepionka przeciwko ospie prawdziwej w 85 proc. chroni przed małpią ospą. Osoby, które są nią zaszczepione, nie mają powodu do obaw" - zapewnił we wspomnianej rozmowie prof. Czech.
Obowiązkowe szczepienia przeciwko ospie prawdziwej były przeprowadzane przed 1980 rokiem, od tego czasu można zaszczepić się dobrowolnie, jeśli np. wyjeżdża się do kraju, w którym choroba wciąż występuje.
Małpia ospa: co to za choroba
Małpia ospa to choroba odzwierzęca, pochodząca od ospy prawdziwej i ospy wietrznej. Jest niezwykle rzadka, ma raczej łagodny przebieg, a jej charakterystycznym objawem są pęcherzyki podobne do tych, które są znakiem rozpoznawczym ospy wietrznej. Po wyschnięciu i zagojeniu pęcherzyków mogą po nich zostać ślady i blizny.
Małpią ospę wywołuje wirus Orthopoxvirus, którego najczęściej przenoszą gryzonie (małpy – mimo nazwy – dużo rzadziej). Chorobę najczęściej spotyka się w Afryce, choć w 2003 roku były jej przypadki w USA, a w ostatnim czasie – także w Wielkiej Brytanii.
Jak dochodzi do zakażenia małpią ospą?
Do zakażenia małpią ospą najczęściej dochodzi podczas kontaktu z wydzielinami (krew, ślina) gryzoni lub małp – wystarczy, że ugryzie nas zarażone zwierzę. U ludzi wirus przenosi się drogą kropelkową (kaszel, kichanie, ślina), choć choroba z człowieka na innych ludzi przenosi się niezwykle rzadko.
Osoby zdiagnozowane jako chore – co następuje dosyć szybko z powodu pęcherzy na skórze – są izolowane, dlatego nie ma zbyt wielkiego ryzyka na przenoszenie się tej choroby na całe społeczeństwo. To choroba dużo mniej zakaźna niż ospa wietrzna, chociaż jej pęcherzyki są trudniejsze do wygojenia niż te, które występują przy ospie wietrznej.
Centers for Disease Control and Prevention/Wikimedia Commons
Objawy i przebieg małpiej ospy
Według WHO okres inkubacji, czyli czas od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów małpiej ospy, wynosi średnio od 6 do 13 dni, ale może trwać także od 5 do 21 dni (co jest bardzo podobne w ospie wietrznej).
Po ugryzieniu przez małpę czy gryzonia lub kontakcie z jego wydzielinami choroba rozwija się, ale objawy mogą być zauważone późno – nawet po 2 tygodniach od zarażenia. Wśród objawów małpiej ospy w Europie są:
gorączka
ból głowy
powiększone węzły chłonne
ból pleców i mięśni
osłabienie
pęcherze i wykwity skórne wypełnione płynem
Krostki charakterystyczne dla ospy pojawiają się zazwyczaj ok. 1-3 dni po gorączce i występują najczęściej na twarzy, rękach i nogach. Choroba może trwać do 2-4 tygodni i w jej czasie osoba zarażona musi być całkowicie izolowana. Pęcherzyki pękają i wysychają dużo wolniej niż przy ospie wietrznej, a na ciele dużo częściej po przejściu tej choroby pozostają blizny i przebarwienia.
Małpia ospa w Europie: leczenie i zapobieganie
W przypadku małpiej ospy stosuje się leczenie tzw. objawowe. To oznacza, że podaje się leki przeciwwirusowe, zbijające gorączkę, ale nie ma jakiegoś specyficznego leczenia. Przypadki śmiertelne na całym świecie to wg WHO od 0 do 11 proc. w ogólnej populacji i wskaźnik zazwyczaj wyższy był wśród małych dzieci.
Małpiej ospy raczej nie przenoszą na innych ludzi osoby zarażone, ale chorzy zazwyczaj są poddawani izolacji. By uchronić się od małpiej ospy, najlepiej unikać kontaktów z gryzoniami czy małpami podczas zagranicznych wycieczek, szczególnie do państw Afryki (m.in. Nigerii).
Przed zakażeniem ospą chroni szczepionka na ospę prawdziwą, którą WHO ogłosiło jako chorobę wykorzenioną w 1980 roku. Szczepień na ospę prawdziwą jednak się już nie wykonuje, dlatego powstała nowa szczepionka przeciw ospie prawdziwej i małpiej, która jest dostępna w Unii Europejskiej, USA i Kanadzie.
Dołącz do zamkniętej grupy rodziców na Fb! Tu rozmawiamy i wygrywamy nagrody.