„Bywają na tyle silne, że potrafią wybudzić dziecko ze snu”. Bóle wzrostowe - wiesz, jak je rozpoznać?

To były wczesne lata szkolne. Dobrze pamiętam te okropne uczucie. Ból pojawiał się nagle, samoistnie, bez żadnej przyczyny i często w środku nocy. Były łzy, krzyk, wicie się w łóżku i przy mnie mama, która próbowała walczyć, starając się załagodzić ten stan. Skąd to się bierze? Dlaczego jednych dotyka częściej, a inni nigdy się z tym nie spotkali? O bólach wzrostowych mówi nam lek. med. Monika Jastrzębowska, specjalista pediatrii z Medicover.

Skąd się biorą bóle wzrostowe? Jak je rozpoznać?
Przyczyny bólów wzrostowych nie zostały do końca ustalone. Jako ich powód wskazuje się najczęściej – jak sugeruje sama nazwa – wzrastanie młodego organizmu. Niektóre teorie mówią też o tym, że mogą być one efektem dużej aktywności ruchowej, jak również występować z powodu zaburzeń uwapnienia kości związanych z szybkim wzrostem kośćca dziecka, a także mieć źródło w nieprawidłowościach w budowie jego ciała, na przykład płaskostopiu.

Kiedy najczęściej się pojawiają?
Bóle wzrostowe dokuczają zwykle wieczorem lub w nocy, pojawiają się nagle i mogą utrzymywać się nawet przez pół godziny. Bywają na tyle silne, że potrafią wybudzić dziecko ze snu. Okolice, których dotykają, to przede wszystkim uda i kości podudzia, a także strefa pod kolanami. Charakterystyczne jest to, że bólowi nie towarzyszą żadne inne objawy, nie pojawia się na przykład obrzęk, zaczerwienienie czy jakiekolwiek inne zmiany na ciele.

Podobne bóle mogą być objawem innych, groźnych chorób. Jakie badania zrobić, by je wykluczyć?
Żadnych dolegliwości bólowych nie powinniśmy lekceważyć, ponieważ mogą być one objawem różnych, także poważnych schorzeń. Bóle nóg mogą sygnalizować na przykład chorobę reumatyczną, problemy ze stawami czy układem kostnym, a nawet nowotwór. Dlatego, jeśli dziecko skarży się na nie, koniecznie wybierzmy się do lekarza, który zleci odpowiednie badania.

Czy to prawda, że mogą być one natury psychicznej i dotykają częściej dzieci z tzw. niskim progiem bólu?
Niektórzy specjaliści podejrzewają, że powodem odczuwania bólów wzrostowych może być niższy próg bólu, jednak nie jest to jedyna przyczyna, która może je wywoływać.

A mogą być dziedziczne?
Nie, bóle wzrostowe nie są dziedziczne.

Wiem z własnego doświadczenia, że bywa to niezwykle uciążliwe. Dziecko może się jedynie skarżyć wieczorami na ból, ale również płakać przez kilka godzin. Jak mu pomóc?
Ulgę przyniesie delikatne masowanie dłońmi bolących partii ciała. Można też zastosować ciepłe okłady bądź kąpiel. Pamiętajmy, że podawanie dziecku jakichkolwiek środków przeciwbólowych zawsze należy skonsultować z lekarzem.

W jakim wieku są dzieci, które się na nie skarżą i kiedy to mija?
Bóle wzrostowe występują zwykle między 4. a 12. rokiem życia i u większości dzieci mijają właśnie ok. 12 roku życia.