Chociaż dyspraksja jest dość częstym problemem, szacuje się bowiem, że dyspraksja dotyka 6-10% dzieci, wciąż niewiele osób o niej słyszało. Pora zatem to zmienić - wszystko, co powinniście wiedzieć o dyspraksji.
Dyspraksja - co to takiego?
Dyspraksja to zaburzenie neurologiczne, należące do grupy zaburzeń sensomotorycznych, wpływające na trudności w planowaniu i koordynacji ruchów celowych lub całkowity brak takich zdolności. Pierwsze jej objawy możemy zaobserwować bardzo wcześnie. Symptomami dyspraksji we wczesnym dzieciństwie może być ciągłe rozdrażnienie dziecka, trudności z przyjmowaniem pokarmu, wolniejsze osiąganie kolejnych kroków milowych w rozwoju (jak przewracanie się z pleców na bok, chodzenie). Szczególnie warto też zwrócić uwagę na rozwój mowy dzieci z dyspraksją, u których bez podjęcia wczesnej terapii, komunikowanie się pozbawione nawet pojedynczych słów może trwać aż do 3 roku życia.
Objawy dyspraksji
Dyspraksja u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym może objawiać się w wielu codziennych sytuacjach, wymagających precyzyjnego zaplanowania czynności i jej wykonania, pod postacią:
- zaburzeń w koordynacji ruchów motoryki dużej (chodzenie, skakanie, chodzenie po schodach, jazda na rowerze, na hulajnodze, rzucanie do celu, rozbieranie/ubieranie się, ciągłe potykanie się),
- zaburzeń w koordynacji ruchów motoryki małej (powoli kształtująca się dominajca ręki, zapinanie guzików, suwaków, poprawne trzymanie kredki, dyspraksja mowy),
- trudności w uczeniu się (myślenie „po kolei”, skupianie wzroku, zła koordynacja wzrokowo-ruchowa, problemy z czytaniem ze zrozumieniem)
- zaburzeń w wykonywaniu sekwencji ruchów, np. przy myciu zębów, czy ścieleniu łóżka,
- tendencji do zapominania informacji, gubienia przedmiotów.
W związku z tak różnorodnymi problemami, dzieci z dyspraksją przejawiać mogą niechęć do wszelkich zabaw ruchowych, jak też tych, wymagających wysiłku manualnego. Zaobserwować można u nich również labilność emocjonalną, a także trudności w adaptacji do nowych sytuacji, problemy związane z poczuciem własnej wartości oraz skłonność do frustracji i zachowań agresywnych wobec problemów z opanowaniem nowych umiejętności.
U niektórych dzieci obserwuje się dyspraksję mowy, która zaburza dokładność i spójność ich wypowiedzi. Wpływa ona bowiem na utrudnienie planowania i koordynacji ruchów potrzebnych do wymówienia konkretnego słowa, ale też na sposób wyrażania myśli. Dzieci z dyspraksja mowy mogą mieć również problemy z dostosowaniem wysokości i głośności swojego głosu podczas wypowiedzi. Dyspraksja mowy sprawia więc, że mowa dziecka staje się bardzo trudna do zrozumienia, niewyraźna, co z kolei może wpływać też na funkcjonowanie takiego dziecka w grupie rówieśniczej oraz na jego osiągnięcia szkolne (zaburzenia mowy wpływają też na trudności z czytaniem i pisaniem).
Niestety z dyspraksji się nie wyrasta. Konieczne jest jednak wdrożenie terapii (logopedycznej, SI, pedagogicznej, czy rehabilitacji), by pomóc dziecku oswoić dyspraksję.
Rodzicu, obserwuj swoje dziecko, a gdy zauważysz u niego trudności, które znalazły się na liście powyżej, a które są stale obecne w życiu Twojego dziecka, nie wahaj się skorzystać z porady specjalisty.