Child grooming i sextortion w sieci. Jak chronić dzieci przed zagrożeniami internetowymi?
Na czym polega grooming i sextortion?
„Child grooming to stopniowe uwodzenie dziecka przez osobę o skłonnościach pedofilnych, którego celem jest przemoc seksualna w realnym świecie. Sextortion to natomiast cyberprzestępstwo, często realizowane przez zorganizowane grupy przestępcze, gdzie intymne materiały stają się narzędziem szantażu. Ofiary sextortion, zarówno dzieci, jak i dorośli, często nie zdają sobie sprawy z intencji sprawcy aż do momentu, w którym pojawiają się groźby i szantaż” – tłumaczy Marta Kwiatek z Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, koordynatorka Telefonu i czatu zaufania dla dzieci i młodzieży 800119119.pl.
Choć zarówno child grooming, jak i sextortion mają wspólny początek w internecie, różnią się mechanizmem i celami.
„Child grooming to proces subtelny, ale bardzo niebezpieczny. Sprawca, nawiązując kontakt z dzieckiem w internecie, często zaczyna od zdobycia jego zaufania, oferując przyjaźń, uwagę i wsparcie emocjonalne. Manipulacja prowadzi do oswojenia dziecka z tematyką seksualności, a w skrajnych przypadkach do spotkania offline. Z kolei sextortion opiera się na szybkim przejściu do szantażu. Ofiara, często zmanipulowana w relacji romantycznej online, przekazuje intymne materiały, które sprawca wykorzystuje, aby wymusić okup lub dodatkowe treści. Choć sextortion dotyka również dorosłych, dzieci są szczególnie narażone przez brak doświadczenia i zdolności rozpoznawania intencji” – tłumaczy Julia Norman, psychoterapeutka.
Znaki ostrzegawcze
Dzieci i młodzież doświadczają trudności na tle emocjonalnym i psychicznym w bardzo różny sposób, dlatego warto zwracać uwagę na wszystkie niepokojące rodziców sygnały. Dziecko, które doświadczyło cyberprzemocy, może mieć trudności z koncentracją, odczuwać brak sił i motywacji do nauki. Pojawić się mogą również liczne objawy bólowe, trudne do zidentyfikowania. Do najczęstszych znaków ostrzegawczych należą te związane ze zmianą zachowania tzn. wahania nastrojów, drażliwość i izolacja. „Dzieci, które są ofiarami child groomingu noszą w sobie ogromny ciężar emocjonalny. Ważne jest, aby rodzice potrafili stworzyć bezpieczną przestrzeń, w której dziecko nie będzie bało się mówić o problemach” – mówi Magda Mroziewicz, psycholog szkolna, konsultantka Telefonu i czatu zaufania dla dzieci i młodzieży 800119119.pl, specjalistka ds. przeciwdziałania przemocy.
Partnerstwo dla ochrony dzieci w internecie
Kampania #wiemcorobić jest realizowana przy wsparciu ekspertów z różnych dziedzin, w tym sędzi, psychologa, psychoterapeuty, psychiatry dziecięcego, pedagoga seksualnego i przedstawicieli policji. Honorowy patronat nad kampanią objęli: Minister Edukacji, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Sprawiedliwości, Rzecznik Praw Dziecka oraz Komendant Główny Policji, a realizacja projektu jest możliwa dzięki wsparciu firmy Pepco.
„Cieszymy się, że możemy być częścią tak ważnej inicjatywy, która zwiększa bezpieczeństwo najmłodszych użytkowników internetu. Jako firma, która na co dzień działa na rzecz rodzin i dzieci, uważamy, że edukacja w zakresie zagrożeń internetowych jest kluczowym elementem współczesnej ochrony najmłodszych. Chcemy, aby dzieci i młodzież czuły się bezpiecznie i miały świadomość, że w każdej trudnej sytuacji mogą liczyć na pomoc. Wspierając kampanię #wiemcorobić, chcemy tworzyć konkretne narzędzia, które mogą realnie chronić dzieci przed niebezpieczeństwami online. Wierzymy, że wspólnie z innymi partnerami tej kampanii budujemy fundamenty bezpieczniejszego cyfrowego świata” – mówi Kasia Wilczewska, Head of Corporate Communication Pepco.
Jak chronić dzieci?
- Rozmawiaj otwarcie o zagrożeniach w sieci. Dzieci powinny wiedzieć, że mogą zgłaszać każdą niepokojącą sytuację.
- Stwórz atmosferę wsparcia. Dziecko, które czuje się akceptowane, szybciej zwróci się o pomoc.
- Korzystaj z narzędzi kontroli rodzicielskiej. Ogranicz dostęp dziecka do potencjalnie niebezpiecznych stron i kontaktów.
Reaguj na zmiany w zachowaniu. Szybka reakcja rodzica może zapobiec eskalacji problemu.