"Mamo, chcę sobie dorobić w wakacje!". Co prawo mówi o pracy nieletnich?

Dorywcza praca nastolatków w wakacje nie jest już niczym nowym, przestała też kojarzyć się tylko z amerykańskimi filmami i serialami. Nikogo nie dziwi latem widok młodych ludzi za ladami sklepów czy przyjmujących zamówienia w sieciach restauracji fast food lub kawiarniach. Prawo pozwala na zatrudnienie nieletniego, jednak ściśle określa jego wiek, liczbę godzin i warunki pracy, a także charakter wykonywanego zajęcia. 

Legalna praca dla nieletniego

Pracujące dziecko między 15. a 18. rokiem życia określane jest mianem "pracownika młodocianego". Może pracować legalnie, jeśli:

• ma ukończone 15 lat
• ukończyło szkołę podstawową
• posiada zaświadczenie od lekarza, stwierdzające, że praca nie zagraża jego zdrowiu.

Ile godzin dziennie może pracować nieletni?

To zależy od wieku. Mimo że legalnie pracować mogą już osoby, które ukończyły 15 lat, nie wolno ich zatrudniać na dłużej niż 6 godzin dziennie. Nastolatki, które ukończyły 16 lat, mogą pracować przez 8 godzin dziennie, a w czasie ferii szkolnych przez 7 godzin, nie dłużej niż przez 35 godzin w tygodniu.

Nie wolno jednak nastolatkom:

• pracować w nocy
• brać nadgodzin.

Jeśli pracują dłużej niż 4,5 godziny dziennie, pracodawca musi im zapewnić 30-minutową przerwę. Ponadto nieletni pracownicy muszą mieć zapewnione minimum 14 godzin ciągłego odpoczynku, a w każdym tygodniu 48-godzinną przerwę (w tym niedzielę).

Jaką pracę może wykonywać dzieci?

Prawo określa, że młodociany pracownik może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę przy lekkich pracach, nie precyzuje jednak dokładnie, jakiego rodzaju praca by to miała być. Przepisy podkreślają natomiast, że praca nie może powodować zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego nieletniego, a poza wakacjami nie może kolidować z chodzeniem do szkoły.

Osoby, które nie mają skończonych 16 lat, mogą być zatrudnione w działalności kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej, jeśli spełnią określone prawem warunki:

• dostarczą pracodawcy zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna,
• pracodawca otrzyma zezwolenie właściwego inspektora pracy.

Czy dziecko może pracować w ciągu roku szkolnego?

A co jeśli dziecko chce też pracować poza wakacjami? Czy prawo na to zezwala? Okazuje się, że tak, ale zaznacza też, że praca zarobkowa nie może mu przeszkadzać w wykonywaniu obowiązku szkolnego. Przypomnijmy, że w Polsce nauka jest obowiązkowa do 18. roku życia.

Poza tym zgodnie z prawem nieletni w ciągu roku szkolnego:

• nie może pracować w tygodniu więcej niż przez 12 godzin
• jeśli w danym dniu nastolatek ma lekcje, nie może pracować dłużej niż przez 2 godziny.

źródło: gov.pl