Ten problem ma co dziesiąta z nas. Nieliczne wiedzą, jak sobie z nim właściwie radzić

Monika Przybysz
Ból — zarówno fizyczny, jak i psychiczny — to coś, co łączy niemal wszystkie kobiety chore na endometriozę. Schorzenie to powoduje nie tylko poważny dyskomfort, ale i problemy z zajściem w ciążę. Na domiar złego, jej diagnostyka i leczenie nie należą do łatwych.
Fot. Pexels.com / Daria Shevtsova
– Endometrioza to podstępna choroba, często źle diagnozowana, mylona z innymi schorzeniami – komentuje dr n. med. Bogumił Paweł Siekierski, Kierownik Oddziału Ginekologii Szpitala Medicover.

– Rozpoznanie endometriozy jest opóźnione u pacjentek średnio o około 8 do 10 lat – choć tak być nie powinno. Podstawą rozpoznania jest skrupulatny wywiad lekarski i szczegółowe badanie ginekologiczne. Dalsza diagnostyka endometriozy jest złożona i dość skomplikowana – przestrzega dr Siekierski.

Jakie symptomy powinny nas wobec tego zaniepokoić i skłonić do konsultacji ze specjalistą? Lista jest dość długa. Przede wszystkim wspomniany ból pojawiający się przed i w trakcie miesiączki, ale również podczas zbliżenia czy wypróżniania się i oddawania moczu. Na endometriozę mogą również wskazywać bardzo obfite krwawienie w czasie okresu oraz trudności z zajściem w ciążę.


Problem w tym, że tego rodzaju dolegliwości towarzyszą wielu schorzeniom. Kluczem do rozpoznania, a potem właściwego leczenia endometriozy jest, przede wszystkim, zrozumienie jej specyfiki.

Endometrioza — co to jest?

Błona śluzowa macicy, czyli endometrium, powinna występować tylko w jamie macicy. Komórki endometrium mogą, niestety, pojawiać się również w innych miejscach, np. w jajowodach, jajnikach, pęcherzu moczowym, a nawet w płucach czy siatkówce oka. Kiedy zostaną tam zlokalizowane, mamy do czynienia z endometriozą.

Mechanizm “przemieszczania się” komórek endometrium nie jest do końca zbadany, Wiadomo jednak, że na tego rodzaju procesy najbardziej narażone są organizmy kobiet w wieku rozrodczym. Ale nie tylko.

– Endometrioza zdarza się również u kobiet, które dopiero rozpoczęły miesiączkowanie i bywa też u kobiet po menopauzie. Jednak grupą przeważającą są kobiety między 20 a 40 rokiem życia. Choroba ta dotyka ok. 10 proc. kobiet, a wśród kobiet leczonych z powodu niepłodności diagnozowana jest nawet u 50-60 proc. – tłumaczy dr Siekierski.

Warto zaznaczyć, że diagnozowanie endometriozy nie jest łatwe. Dr n. med. Joanna Jacko, ginekolog, która również pracuje w Szpitalu Medicover korzysta m.in. ze specjalistycznego sprzętu: USG endometriozy głęboko naciekającej z użyciem kontrastu żelowego (sonovaginografia).

Jak zauważa oboje specjalistów, postawienie prawidłowej diagnozy to tak naprawdę dopiero początek skomplikowanej drogi.

Jak leczyć endometriozę?

Zdaniem dr Jacko, jednoznacznej odpowiedzi na to, jak leczyć endometriozę nie ma: — Wybierając metodę leczenia należy wziąć pod uwagę między innymi zaawansowanie choroby, dolegliwości zgłaszane przez pacjentkę oraz plany związane z macierzyństwem — tłumaczy ginekolog.

Do powszechnie stosowanych metod zalicza się zarówno leczenie hormonalne, jak i operacyjne. W tym drugim przypadku najwyższą skuteczność wykazują małoinwazyjne zabiegi laparoskopowe:

— Tego typu operacje przeprowadzamy w przypadku stwierdzenia endometriozy głęboko naciekającej odbytnicy, przegrody odbytniczo-pochwowej, pęcherza moczowego oraz zwężenia moczowodu. Kolejnym wskazaniem są silne dolegliwości bólowe oporne na leczenie farmakologiczne oraz niepłodność — tłumaczy dr Jacko, dodając, że wynik zabiegu w znacznej mierze od doświadczenia lekarza oraz jakości sprzętu, jakim dysponuje:

— Zastosowanie laparoskopu z obrazowaniem 3D i rozdzielczością 4K pozwala na precyzyjne zlokalizowanie i usunięcie najdrobniejszych zmian z możliwością zaoszczędzenia unerwienia. Ważne, aby wykonywał ją zespół posiadający doświadczenie w leczeniu endometriozy, dysponujący nowoczesnym sprzętem. Spełnienie tych warunków przekłada się na skuteczność operacji i znaczne zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby — tłumaczy dr Siekierski, który od wielu lat specjalizuje się w operacyjnym leczeniu endometriozy.

Decyzji o podjęciu leczenia nie należy odkładać. Wraz z rozwojem choroby towarzyszący jej ból może powoli, ale skutecznie, zacząć utrudniać nam codzienne funkcjonowanie:

— Jak najszybsze rozpoznanie i podjęcie leczenia endometriozy, jest niezwykle ważne zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego kobiety. Dolegliwości z nią związane wpływają bowiem na całe funkcjonowanie pacjentki, zarówno rodzinne, społeczne, jak i zawodowe. Czas miesiączki wyłącza ją z jakiejkolwiek aktywności — przekonuje dr Jacko.

Przykładowe ograniczenia, jakie nakłada na nas endometrioza to choćby unikanie zbliżeń z powodu bólu. Niepłodność może z kolei przyczyniać się do rozpadu związku, natomiast absencja w pracy - utrudnić, a nawet uniemożliwić rozwój zawodowy.

— Przewlekły, trwający latami ból powoduje osłabienie, apatię, wycofanie się z życia towarzyskiego. Do tego dochodzi brak zrozumienia w środowisku i uczucie osamotnienia w cierpieniu. Takie kobiety cierpią podwójnie, fizycznie i psychicznie — podsumowuje specjalistka Szpitala Medicover.

Artykuł powstał we współpracy ze Szpitalem Medicover.