Wiele kobiet nie ma pojęcia, że istnieje taki program. O co chodzi z "Ciążą+"?
Jakie leki są bezpieczne w ciąży? To pytanie zadaje sobie każda przyszła mama. W końcu jej stan sprawia, że musi myśleć nie tylko o swoim zdrowiu. Poza wzięciem sobie do serca rady, że przyjmowanie leków w ciąży należy szczegółowo omawiać z lekarzem lub farmaceutą, warto zapoznać się z ich klasyfikacją. Wiarygodnym źródłem wiedzy będzie też lista niedawno uruchomionego w Polsce programu "Ciąża+".
Klasyfikacja FDA
Najpowszechniej stosowanym podziałem substancji leczniczych pod względem udokumentowanego ryzyka ich szkodliwego działania na płód jest klasyfikacja według FDA. W kontekście oddziaływania leków na zdrowie przyszłego dziecka amerykańska Agencja Żywności i Leków wyróżnia sześć kategorii preparatów. Są one oznaczone literami A, B, C, D, X oraz N.Najbezpieczniejsze są substancje z grupy A, za którymi stoją wykluczające ryzyko badania kliniczne na kobietach ciężarnych. Preparaty z kategorii B wymagają ostrożności z uwagi na niewystarczające wyniki badań u ludzi, choć są sprawdzone na zwierzętach. Do grupy C przypisuje się leki, które szkodziły zwierzętom, więc nie zostały przeprowadzone u ludzi.
W przypadku leków z grupy D istnieje pewne ryzyko dla płodu, ale dla ratowania zdrowia i życia matki mogą one zostać przepisane przez lekarza. Preparaty z grupy X są natomiast bezwzględnie przeciwwskazane ze względu na silne szkodliwe działanie. Grupa N obejmuje substancje, które jeszcze nie zostały zaklasyfikowane do żadnych z poprzednich grup z powodu braku jakichkolwiek danych.
Program "Ciąża+"
W Polsce przeglądem leków dedykowanych ciężarnym kobietom jest wykaz dostępny od września tego roku na stronie Ministerstwa Zdrowia. Na tej liście znajdziemy nie tylko najczęściej przepisywane na receptę preparaty uznane za bezpieczne w okresie ciąży. Jest to przede wszystkim spis bezpłatnych leków, których całkowita refundacja została wprowadzona w ramach państwowego programu "Ciąża+".Rządowy program wprowadza do polskiego porządku prawnego zasadę, że każda kobieta w ciąży będzie mogła otrzymać receptę na darmowe leki, a w przypadku okazania takiej recepty w aptece pacjentka będzie miała gwarancję, że za preparat nie będzie musiała nic zapłacić. By ciężarna mogła skorzystać z przysługującego jej świadczenia, na otrzymanych od lekarza receptach musi widnieć symbol "C".
Państwowy program "Ciąża+" wprowadza całkowitą refundację leków najczęściej przepisywanych na receptę kobietom ciężarnym•Nadine Shaabana / Unsplash
Oczywiście bezpłatne leki kobietom w ciąży będzie mógł wystawić każdy inny lekarz na podstawie zaświadczenia wystawionego przez wcześniej wymienionych lekarzy lub położne. Rozwiązanie to ułatwi prowadzenie farmakoterapii w sposób ciągły, zmniejszając ryzyko jej przerwania w przypadku np. niemożliwości skonsultowania się z lekarzem prowadzącym, które przepisał wskazane leki.
Bezpłatne leki
Obecnie lista leków refundowanych w ramach programu "Ciąża +" zawiera 114 produktów. W podziale na kategorie znalazły się na niej głównie leki podtrzymujące ciążę, hormony tarczycowe, leki przeciwcukrzycowe, preparaty hipotensyjne oraz leki przeciwzakrzepowe. Tę pierwszą grupę reprezentuje np. progesteron, hormon kluczowy w donoszeniu ciąży. Przepisuje się go chociażby pacjentkom, u których lekarz stwierdził objawy niewydolności szyjki macicy.W związku z ogromnymi wyzwaniami, z jakimi mierzy się teraz służba zdrowia, oraz stosunkowo młodym "wiekiem" państwowego programu nowa forma wsparcia ekonomicznego i zdrowotnego kobiet ciężarnych przeszła trochę bez echa. Nie wszyscy wiedzą, że "Ciąża+" w ogóle funkcjonuje! Dlatego warto wesprzeć wszelkimi możliwymi środkami promocję tego programu wśród swoich bliskich, znajomych i innych osób.
Artykuł powstał we współpracy z Adamed.