To najczęstsza choroba układu oddechowego u dzieci. Czasem trudno rozpoznać pierwsze objawy
Zapalenie płuc jest najczęstszą chorobą układu oddechowego występującą w okresie dzieciństwa. To także jedna z najczęstszych przyczyn śmierci w tej grupie wiekowej, na całym świecie. Każdego roku na zapalenie płuc umiera około 1,8 miliona dzieci. W Polsce liczba zgonów z tego powodu jest dość niska, częściowo dzięki opiece medycznej, a częściowo dzięki możliwości szczepienia przeciwko najbardziej rozpowszechnionym patogenom, powodującym m.in. zapalenie płuc.
Bakterie winowajcami
Podobnie jak w przypadku dorosłych, to głównie bakterie są odpowiedzialne za zapalenie płuc u dzieci. Maluchy są również podatne na patogeny rzadsze, które nie miałyby wpływu np. na dorosłych. Patogeny wywołujące tzw. nietypowe zapalenie płuc, np. chlamydia lub mykoplazmy, częściej występują u dzieci w wieku szkolnym.
Jak poznać, że to zapalenie płuc?
Objawy takie jak duszność, gorączka i kaszel są zwykle znacznie poważniejsze u dzieci z bakteryjnym zapaleniem płuc. Występuje ono często dopiero po zapaleniu płuc wywołanym przez wirusy. Lekarze mówią wtedy o tzw. superinfekcji. Z kolei zapalenie płuc wywołane przez grzyby u dzieci jest rzadkie i występuje raczej u dzieci z osłabionym systemem odpornościowym oraz u wcześniaków.
Zapalenie „w prezencie”
Jeśli patogeny - czyli bakterie lub wirusy - są odpowiedzialne za zapalenie płuc u dzieci, choroba staje się potencjalnie zakaźna dla innych. Patogeny mogą być przenoszone na inne osoby podczas kaszlu lub kichania (infekcja kropelkowa). Dlatego też, szczególnie w przypadku dzieci, należy zapewnić odpowiednią higienę: zawsze miej przy sobie czystą chusteczkę do nosa i upewnij się, że dziecko nie kicha i nie kaszle na żadną inną osobę.
Zapalenie a przeziębienie. Ważne różnice
Nie jest łatwo wykryć zapalenie płuc u dzieci i niemowląt. Szczególnie w przypadku niemowląt i bardzo małych dzieci, które nie są jeszcze w stanie mówić, należy zwrócić szczególną uwagę na objawy, które odróżniają zapalenie płuc od normalnego przeziębienia. Są to m.in. niechęć do picia i odmowa spożywania pokarmów, kaszel, często z zielonkawą lub żółtawą flegmą, wzdęty brzuch, szybki i płytki oddech, wysoka gorączka.
U dzieci, które potrafią już mówić, zapalenie płuc jest zazwyczaj łatwiejsze do wykrycia, a nasilenie choroby można lepiej ocenić. Podobnie jak dorośli, dzieci narzekają na zły stan ogólny, silne uczucie choroby i oprócz wspomnianych już objawów, cierpieć mogą z powodu bólu głowy i kończyn, a także dreszczy i bólu w klatce piersiowej podczas kaszlu.
Zapalenie płuc „pod lupą”
Aby ocenić zakres stanu zapalnego, wykonuje się zdjęcie rentgenowskie płuc. Wykonanie pojedynczego zdjęcia RTG nie jest dla dziecka szkodliwe. Z kolei analiza laboratoryjna jest niezbędna do określenia, które patogeny wywołały zapalenie płuc. Wykonuje się zatem posiew flegmy. Oznacza to, że w laboratorium podejmuje się próbę rozmnażania bakterii z plwociny. Następnie można zidentyfikować bakterię odpowiedzialną za zapalenie płuc. Ważne jest, aby próbka flegmy została pobrana przed rozpoczęciem terapii.
W domu czy w szpitalu?
Badaniem krwi może potwierdzić podejrzenie zapalenia płuc u dzieci. Jeśli w organizmie występuje stan zapalny, białko C-reaktywne (CRP) we krwi i liczba białych krwinek (leukocytów) jest zazwyczaj zwiększona. Z kolei leczenie dzieci zależy od wieku i nasilenia objawów zapalenia płuc. Niemowlęta do szóstego miesiąca życia oraz dzieci z towarzyszącymi im innymi chorobami, powinny być leczone w szpitalu. Starsze dzieci bez chorób towarzyszących mogą być leczone w domu.
Bakteryjne zapalenie płuc u dzieci leczone jest antybiotykami. Terapia trwa przez okres co najmniej siedmiu dni, ale może też trwać dłużej w zależności od patogenu, który zaatakował płuca•Materiały prasowe / Adamed
Nowy przeciwnik: wysoka gorączka
W przypadku wysokiej gorączki, lekarz przepisuje również leki „zbijające” temperaturę. Ich przyjmowanie jest nieszkodliwe nawet dla mniejszych dzieci, pod warunkiem, że przestrzega się zalecanej przez lekarza dawki. Na rynku dostępne są syropy z aktywnymi składnikami takimi jak ibuprofen lub paracetamol, które są szczególnie odpowiednie dla dzieci.
W zapaleniu płuc, w tkance pomiędzy pęcherzykami płucnymi, gromadzi się dużo śluzu. Flegma ta jest transportowana na zewnątrz poprzez kaszel. Aby ułatwić odkrztuszanie, można podawać leki wykrztuśne.
Leki na kaszel nie powinny być podawane w ciągu dnia, ponieważ tłumią one odruch kaszlu, a dziecko nie może wykasłać śluzu z płuc i nigdy nie mogą być przyjmowane w tym samym czasie z lekami przeciwbakteryjnymi. Jednak nocą zaleca się przyjmowanie środków przeciwkaszlowych, ponieważ pomagają one dzieciom lepiej spać.
Poprawa po tygodniu
Nie ma jednolitego rokowania dla zapalenia płuc u dzieci. Indywidualny przebieg leczenia i czas trwania choroby zależy od rodzaju patogenu i ogólnego stanu zdrowia dziecka. Jeśli dziecko nie ma innych chorób, rokowanie jest zazwyczaj dobre, a zapalenie płuc zwykle ustępuje w ciągu siedmiu do dziesięciu dni.
Po przejściu zapalenia płuc dzieci są czasami podatne na kolejne infekcje dróg oddechowych jeszcze przez wiele tygodni. Z tego powodu powinny oszczędzać się przez co najmniej miesiąc, nawet po całkowitym wyleczeniu.
Powikłania zapalenia płuc u dzieci są rzadkie. Często mają one miejsce, gdy nie jest przestrzegana antybiotykoterapia. Może to wydłużyć czas trwania zapalenia płuc lub spowodować rozprzestrzenienie się patogenów na resztę organizmu. Wtedy może dojść nawet do zakażenia krwi czyli sepsy będącej stanem zagrożenia życia.
O czym warto pamiętać?
Jeśli objawy nasilą się lub jeśli po trzech dniach - pomimo antybiotykoterapii - nie nastąpi znacząca poprawa stanu zdrowia, należy natychmiast udać się do lekarza. Ponadto trzeba mieć na uwadze, że nawet specjalistom często trudno jest odróżnić zapalenie oskrzeli od zapalenia płuc u dzieci. Zapalenie oskrzeli może również rozwinąć się w zapalenie płuc. Jeśli dziecko zachoruje na zapalenie oskrzeli, powinno być pod opieką lekarską.
Najlepszym środkiem zapobiegającym zapaleniu płuc u dzieci jest zdrowy tryb życia. Upewnij się, że Twoje dziecko ma zbilansowaną dietę i jest aktywne fizycznie. W przypadku dzieci z innymi schorzeniami lub osłabionym układem odpornościowym - należy być bardziej ostrożnym przy zabawie z chorymi przyjaciółmi, ponieważ w takich przypadkach zapalenie płuc może zagrażać życiu. Zapalenie płuc u dzieci jest poważną chorobą, którą należy całkowicie wyleczyć, zanim dzieci wrócą do przedszkola lub szkoły.
Źródło: ADAMED.EXPERT
