Pies i dziecko – wzajemne oddziaływanie na rozwój emocjonalny
Wzajemne oddziaływanie dziecka i psa, wpływ zwierzaka na rozwój emocjonalny dziecka - te rzeczy musisz wiedzieć!
Dziecko i pies. Nauka wspólnego wychowywania
O tym, że pies stymuluje rozwój dziecka zarówno emocjonalny, jak i w kierunku rozmaitych aktywności wiemy już od połowy lat sześćdziesiątych. Już wówczas niejaki Boris Levinson zaobserwował, że dzieci wychowujące się z psem są bardziej otwarte i łatwiej im podejmować wyzwania niż tym dzieciom, które kontaktów z psem nie miały. Zaobserwowano na przykład, że obecność psów w klasie szkolnej znacząco redukuje ilość zachowań agresywnych. Dzieci łatwiej podejmują interakcje, a w przypadku dzieci nieśmiałych następuje wyraźny wzrost pewności siebie. Długoterminowe badania wskazały ponadto, że dziecko i pies oznacza, że to pierwsze nabywa więcej empatii i współczucia.
Choć pies ma pozytywny wpływ na rozwój dziecka, to wprowadzenie go do domu musi być starannie przygotowane. Inaczej oswajamy psa z niemowlakiem, a inaczej w przypadku dziecka w wieku przedszkolnym. W przypadku najmłodszych domowników musimy przede wszystkim oswoić psa z dzieckiem, a także dziecko z psem. Pies poznaje świat poprzez wąchanie, dlatego należy mu pozwolić obwąchać rzeczy dziecka i samo dziecko. Niemowlak uczy się zaś poprzez dotyk i wzrok. Pies powinien być na tyle łagodny i niewielkich rozmiarów, aby dziecko mogło bez konsekwencji dotknąć jego nosa, uszu czy łap.
W przypadku nieco starszych dzieci istotą posiadania psa jest nauka odpowiedzialności, obowiązkowości i rozwój emocjonalny. Pies powinien uczyć aktywnego życia, zacieśniać więzi rodzinne oraz być najlepszym przyjacielem dziecka. Jednak musi to iść w parze z jasnym określeniem zasad i obowiązków, jakie wiążą się z posiadaniem psa.
Dziecko i pies•Prawo autorskie: stockbroker / 123RF Zdjęcie Seryjne
W sensie emocjonalnym i rozwojowym najwięcej na obecności psa korzystają najmłodsze dzieci. Po pierwsze dziecko wychowujące się z psem od początku swojego życia nabiera błyskawicznej odporności na wszelkie alergeny związane z psią sierścią. Kontakt z psem pozwala ponadto dziecku szybciej nauczyć się raczkować. Wynika to z prostej zależności, że pies wzbudza w dziecku ciekawość. Próbuje ono go złapać, dotknąć, w swój specyficzny sposób „poznać” za pomocą dotyku. Pies co oczywiste traktuje taką aktywność jak formę zabawy i nieustannie się poruszając, zmusza dziecko do podążania za nim. Efektem w wyniku spontanicznych działań pies uczy dziecko raczkować. Ponadto zostało ponad wszelką wątpliwość ustalone, że dzieci mające od najwcześniejszych lat kontakt z psem, szybciej się rozwijają, są bardziej samodzielne, otwarte i odpowiedzialne.
Aby jednak rozwój przebiegał harmonijnie i bez niepotrzebnych zgrzytów musimy nauczyć psa, jak należy postępować z dzieckiem. Na początku, kiedy tylko pojawi się niemowlę, pies powinien móc obwąchać rzeczy z nim związane oraz samo dziecko. Pies musi zrozumieć, że dziecko jest członkiem rodziny i nie traktować go jako elementu obcego. Jeśli tak się wydarzy, powinniśmy natychmiast odseparować psa od dziecka. Podczas wspólnych zabaw i aktywności na podłodze powinien obecny być rodzic, który zareaguje, kiedy pies zanadto rozbryka się lub postanowi lizać dziecko po twarzy. Idealnym rozwiązaniem jest pies, który cierpliwie znosi wszelkie aktywności dziecka ze szczególnym wskazaniem pociągania za uszy, obmacywania nosa czy ciągnięcia za ogon.
Pies broni dziecko. Dobrze to czy źle?
Relacja dziecka z psem bardzo szybko przekształci się w prawdziwą zażyłość, a pies stanie się najlepszym przyjacielem naszego potomka. Aby proces ten przebiegał harmonijnie i bez zgrzytów musimy uświadomić dziecko, że pies tak samo, jak wszyscy odczuwa ból, strach, głód i nie jest zabawką. Oznacza to, że musimy wyznaczyć dziecku, a także psu pewne granice, których przekraczanie jest niemile widziane. Dziecko nie powinno ruszać psa, kiedy ten śpi, pożywia się lub wydaje się zdenerwowany. Pies musi mieć absolutny zakaz lizania dziecka po twarzy, czy bawienia się jego zabawkami. Dlatego tak ważne jest, aby w pierwszym okresie wspólnej socjalizacji dziecko i pies przebywali we wspólnej przestrzeni wyłącznie pod nadzorem osób dorosłych. Pamiętajmy jednak aby nie dopuszczać do wzajemnej rywalizacji, kiedy pies broni dziecko. Niedopuszczalne jest karanie psa, kiedy wykazuję chęci obrony, gdyż ta jest związana ściśle z przywiązaniem zwierzęcia.
Wspólne wychowanie psa z dzieckiem stworzy relacje opartą na wspólnej więzi, a pies stanie się dla dziecka obrońcą, przyjacielem i najbliższym towarzyszem. Wedle niektórych opinii w optymalnym scenariuszu dziecko i pies dorastaj, a razem — od niemowlaka i szczeniaka.
Dziecko i pies, dwóch przyjaciół•Prawo autorskie: soloway / 123RF Zdjęcie Seryjne
Jak wspomniałam dziecko, wychowując się z psem, szybciej dojrzewa emocjonalnie i intensywniej uczy się raczkować. W dalszym stadium socjalizacji pies pełni role bliskiego i przyjaznego nauczyciela obowiązków. Dziecko dorastając z psem, bardzo szybko nabywa empatii, która pozwoli mu na dalszym etapie dojrzewania lepiej i szybciej odczytywać emocje innych ludzi. Codzienne zajmowanie się psem, nawet w tak ograniczonym zakresie, jak wyprowadzanie go na spacer, karmienie czy głaskanie uczy nie tylko obowiązkowości, ale też otwartości na świat, doznania i nowe bodźce oraz samodzielności. Wedle dostępnych badań naukowych pies uczy dziecko, jak być bardziej uczuciowym oraz redukuję u niego konsekwencje sytuacji stresowych i wspomaga rozwój poznawczy. Zabawa z psem powoduje obniżenie poziomu hormonu stresu, czyli tak zwanego kortyzolu, a zwiększa poziom oksytocyny, nazywanej hormonem miłości.
Podsumowując — jeśli zachowamy wszystkie zasady bezpieczeństwa i potrafimy odpowiedzialnie wychować psa w obecności dziecka, to zwierzę będzie dla rozwoju naszego dziecka tylko i wyłącznie korzyścią.