Święty Mikołaj wcale nie patrzy. Nie zamierzam okłamywać dziecka

Co roku w okolicach grudnia, rodzice wyciągają z szuflady dobrze znany (i skuteczny!) sposób na zdyscyplinowanie: "Uspokój się, bo Mikołaj patrzy."

Niby nic, taka niewinna zabawa, a jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że to przecież zwykłe kłamstwo, tyle że podane w świątecznej oprawie.

Pod jednym z wpisów na forum (dotyczących tego, czy mówić dzieciom prawdę o Mikołaju, czy nie), natknęłam się na komentarz mamy. Brzmiał on mniej więcej tak: "Ja nie zamierzam okłamywać dziecka i mówić mu, że ma być grzeczne, bo 'Mikołaj patrzy'. Kłamstwo to kłamstwo. Nie bądźmy hipokrytami".

Przyznam szczerze, poruszyło mnie to. I to nie tylko mnie, biorąc pod uwagę liczbę reakcji pod postem. Sama nieraz korzystałam z tego "magicznego" i niezwykle skutecznego argumentu, gdy zależało mi na szybkim uspokojeniu dzieci. Działał on jak mało co. To fakt. Ale dopiero dziś, z perspektywy czasu, widzę dlaczego – to zwykła technika psychologiczna.

Dziecko nie robi czegoś dlatego, że rozumie sens, robi to ze strachu przed konsekwencją, która – jak się później okazuje – faktycznie nie istnieje. Bo chyba nie zdażyło się nikomu być konsekwentnym i za złe zachowanie nie podarować dziecku prezentu?

Tak naprawdę to forma pewnego rodzaju manipulacji – wywołujemy w dziecku niepokój po to, by osiągnąć szybki efekt.

Niestety efekt tych działań jest bardzo krótkotrwały. Ma też jeszcze jedną bardzo poważną wadę – odbiera rodzicowi wiarygodność. Gdy dziecko odkryje, że Mikołaj wcale nie patrzył, bo prezent i tak przyniósł, może zacząć kwestionować również inne komunikaty. W tym te, które są naprawdę ważne.

I oczywiście nie chodzi o odbieranie świętom magii. Chodzi o to, by magia nie posłużyło jako narzędzie strachu. Możemy opowiadać o Mikołaju, celebrować tradycję, cieszyć się grudniem, ale bez straszenia dziecka "fikcyjną kontrolą". Długofalowo, skorzystają na tym wszyscy.