Kartka i kredki ujawniły gorzką prawdę. Tak szkoła uczy wstydu zamiast odwagi

Ada, siedmioletnia córka mojej przyjaciółki uwielbiała rysować księżniczki. Zawsze miała ze sobą kolorowe kredki i flamastry, rysowała zamki, sukienki, korony. Na ostatniej lekcji plastyki jednak pewien chłopiec z jej klasy zaczął się z niej śmiać: "Haha, znowu księżniczki! Kto jeszcze w to wierzy?". Inni chłopcy podchwycili żart i nagle to, co było powodem dumy, stało się źródłem wstydu.

W świecie dziecka rysowanie księżniczek to nie tylko zabawa. To sposób na wyrażenie siebie. Ale w szkole, gdzie bardzo szybko uczymy się, co "wypada", a co jest "śmieszne", taki rysunek może zostać użyty jako narzędzie drwiny. I dziecko, które jeszcze wczoraj rysowało z zachwytem, dziś odkłada kredki, bo boi się kolejnego śmiechu.

To właśnie w takich momentach rodzi się autocenzura. Dziecko myśli sobie: "Nie narysuję tego, co lubię, żeby inni się nie śmiali". Dla nas – dorosłych – to brzmi banalnie, ale dla dziecka to pierwsza lekcja, że nie warto być sobą i lepiej dopasować się do większości. I to jest smutniejsze niż jakakolwiek zła ocena.

Śmiech nie bierze się znikąd. Dzieci powtarzają to, co widzą i słyszą od dorosłych: że chłopcy nie powinni płakać, dziewczynki nie powinny marzyć o bajkach, że są rzeczy "poważne" i rzeczy "śmieszne". A potem odtwarzają to w klasie, testując na rówieśnikach, kto się dostosuje, a kto zostanie ośmieszony.

Kiedy usłyszałam tę historię, pomyślałam o swoim dziecku. Czy i ono kiedyś wróci ze szkoły z podobnymi słowami? Czy powie mi: "Mamo, nie mogę już… bo inni się śmieją"? I wtedy zrozumiałam, że naszą rolą – jako rodziców – jest wzmacnianie dzieci, by nie bały się być sobą, nawet jeśli klasa patrzy krzywo.

Możemy nauczyć dzieci, że śmiech innych nie odbiera wartości temu, co robią. Że ich rysunki, pasje i marzenia są ważne, nawet jeśli komuś wydają się śmieszne.

Szkoła powinna być miejscem, gdzie rozwija się wyobraźnię, a nie ją tłumi. Bo jeśli dziś dziecko boi się narysować księżniczkę, to jutro może bać się powiedzieć głośno, kim chce być naprawdę.