Mieszkanie pod jednym dachem z nastolatkiem to dla wielu rodziców większe wyzwanie niż opieka nad niemowlakiem. Jeśli jednak zrozumiesz, skąd się biorą zachowania twojego dorastającego dziecka, łatwiej ci będzie zachować spokój, cierpliwość i pomóc mu poradzić sobie z trudnymi emocjami.
Wiek nastoletni rządzi się swoimi prawami. Rodzice osób w wieku 11-18 lat zauważają, że ich dzieci zmieniają się nie tylko fizycznie i psychiczne, ale też zmienia się ich samoświadomość m.in. w kwestii emocji. Wiele tych różnic dotyczy po prostu dojrzewania i burzy hormonalnej, która rozgrywa się w ciele nastolatka.
Psychologowie zaznaczają, że największy przełom, który często zaskakuje rodziców, następuje między 12. a 13. rokiem życia. Wtedy opiekunowie najbardziej widzą zmiany, które dotyczą przeistaczania się ich pociechy z dziecka w nastolatka i często są tym zdziwieni.
Twoje dziecko może stać się bardziej niepewne i odczuwać różne niepokoje, a równocześnie ty jako opiekun możesz mieć trudności ze zrozumieniem zmartwień swojej córki/swojego syna. Wcale nie musi tak być – wystarczy, że będziesz świadoma tego, co może cię czekać i przygotujesz się psychicznie i emocjonalnie na różne sytuacje.
13-latki mają już wypracowaną umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów, ale wielu ma nadal trudności w myśleniu o przyszłości i wzięciu odpowiedzialności za swoje decyzje (dotyczy to też przewidywania konsekwencji). Często podejmują decyzje pochopnie, nie myśląc o daleko idących skutkach. Wynika to z tego, że ich mózgi wciąż się rozwijają, a oni często sądzą, że są w centrum uwagi całego otoczenia (jeśli mają pryszcza, to uważają, że wszyscy mijający go na ulicy go widzą).
Nastolatki w okolicach 13. roku życia nadal mają dość abstrakcyjne myślenie i dlatego uważają, że nikt ich nie rozumie. Równocześnie starają się przesuwać granice poprzez kwestionowanie zasad rodzinnych albo szkolnych. Czują coraz częściej, że nie są już dziećmi, ale nadal nie są w pełni dorośli, co budzi w nich frustrację.
W okolicach 13. urodzin zmienia się ciało dziecka, ale przede wszystkim dochodzi do zmian emocjonalnych i psychicznych, które są spowodowane rozwojem mózgu. Efektem może być niepewne, kapryśne zachowanie, ale również zwiększona wrażliwość emocjonalna oraz skrepowanie różnymi sytuacjami.
Wahania nastroju wynikają ze zmian w mózgu 13-latka, których powodem są m.in. zmiany hormonalne. Nasilają się przez stres i problemy z rówieśnikami, które są integralną częścią życia dziecka w wieku szkolnym. Trudne emocje wynikają też z nauki bycia niezależną jednostką, która podejmuje samodzielne decyzje. Wchodząc w ten "trudny czas", twój nastolatek:
Nastolatek na tym etapie rozwoju chce stać się całkiem niezależny. Czasami więc będzie zachowywał się w sposób, który ty, jako osoba dorosła, uznajesz za niebezpieczny. Postaraj się zrozumieć jego perspektywę, przypomnij sobie, jaka sama byłaś w jego/jej wieku. Znajdźcie wspólne rozwiązania, które będą odznaczały się równowagą między bezpieczeństwem a wolnością.
Zakazywanie wszystkiego nie sprawi, że nastolatek zacznie się słuchać cię we wszystkich kwestiach. Raczej doprowadzi do jego buntu na każdym polu. Dotyczy to bezpieczeństwa fizycznego, ale również np. poruszania się w mediach społecznościowych. 13 lat to granica, od której można legalnie korzystać z Facebooka, Instagrama czy TikToka, zadbaj więc o to, by twoje dziecko miało do nich zdrowy stosunek (dbaj o równowagę: zakazywanie korzystania z ekranów wywoła odwrotny skutek).
Źródło: parents.com