Noc świętojańska
Noc Świętojańska przypada z 23 na 24 czerwca, czyli w wigilię Świętego Jana 123rf
Reklama.
  • Noc Świętojańska przypada na wigilię Świętego Jana, dlatego jest obchodzona w nocy z 23 na 24 czerwca.
  • Wywodzi się z pogańskiego święta Nocy Kupały, które przypada w najkrótszą noc w roku.
  • Noc Świętojańska nadal chętnie jest obchodzona, ale zwyczaje i obrzędy traktowane są z przymrużeniem oka.

    • Noc Świętojańska

    Noc Świętojańska zwana też jest Nocą Świętego Jana, bo przypada w wigilię świętego Jana. Inaczej nazywana jest też Wiankami - od zwyczaju puszczania wianków na wodę. Wywodzi się z pogańskiej Nocy Kupały, obchodzonej w najkrótszą noc w roku.
    Ponieważ to słowiańskie święto było mocno osadzone w tradycji wielu społeczności, Kościół chrześcijański postanowił je zaadaptować oraz schrystianizować i nazwał je Nocą Świętojańską.

    Noc Świętojańska - zwyczaje

    Tradycje i obyczaje Nocy Świętojańskiej i Nocy Kupały są bardzo podobne, zresztą święto nie jest obchodzone tylko i wyłącznie w Polsce. W Niemczech nosi ono nazwę Mittsommerfest, w krajach anglosaskich – Midsummer, w Ukrainie - Iwana Kupala. Święto o podobnym charakterze, związane z ogniem i wodą obchodzone jest też na Łotwie, Litwie, w Estonii i niektórych krajach skandynawskich.
    Zwyczaje i obrzędy związane z Nocą Świętojańską miały zapewnić urodzaj, zdrowie, szczęście i miłość. Obchody rozpoczynały się od rozpalenia ogniska, przy którym gromadzili się głównie młodzi ludzie, panny na wydaniu i kawalerowie. Tańczyli, śpiewali, popularnym zwyczajem było też skakanie przez ogień - udany skok pary, która trzymała się za ręce wróżył im szybki ślub i zgodne małżeństwo.

    Noc Świętojańska - puszczanie wianków

    Innym popularnym zwyczajem było też puszczanie wianków na wodę. Wierzono, że jeśli puszczony przez pannę wianek wyłowi kawaler, wkrótce staną na ślubnym kobiercu.
    Złą wróżbą było utonięcie wianka – oznaczało to, że dziewczyna w najbliższym roku nie wyjdzie za mąż. Z kolei jeśli mężczyzna nie zdążył złapać żadnego wianka, również i jego w kolejnych 12 miesiącach czekała samotność.

    Noc Świętojańska - legenda o kwiecie paproci

    Z Nocą Świętojańską jest związana też legenda o kwiecie paproci. Dawni Słowianie wierzyli, że paproć zakwita tylko w jedną noc w roku, właśnie w Noc Świętojańską. Jeśli komuś uda znaleźć się kwiat paproci, gwarantuje mu to szczęście, miłość, zdrowie i bogactwo. Dlatego w Noc Świętojańską wyruszało się do lasu na poszukiwania mitycznego kwiatu paproci.

    Noc Świętojańska - współczesne zwyczaje

    Obecnie również obchodzi się Noc Świętojańską, która jest bardzo popularnym świętem. Współcześnie ma charakter towarzyski i raczej rozrywkowy, a zwyczaje, np. puszczanie wianków traktuje się z przymrużeniem oka. Obchody Nocy Świętojańskiej mają służyć zabawie i kultywowaniu dawnych tradycji. W miastach organizowane są zabawy dla całych rodzin, z koncertami, piknikami i puszczaniem wianków.

    Jak obchodzić Noc Świętojańską z dzieckiem?

    Opowiedz dziecku o historii tego święta, o dawnych zwyczajach i ich znaczeniu. Poszukajcie w książkach lub internecie kwiatów paproci, a potem wybierzcie się na spacer do lasu na jego poszukiwania. Nie zapomnijcie wziąć ze sobą koca i jedzenia. Piknik będzie idealnym zwieńczeniem wycieczki. Pamiętajcie o zbieraniu polnych kwiatów i upleceniu z nich wianka! Możecie wpleść w wianek znaleziony kwiat paproci ;) A jeśli w pobliżu jest jakaś rzeczka czy strumyk, możecie wypuścić wianek wolno (pamiętajcie tylko, by nie związywać go wstążką czy gumką, musi być w pełni naturalny!). Szczęśliwej Nocy Świętojańskiej!