"Zabrał mi Hanię, a teraz nikt nie chce mi pomóc". Szwedzki sąd kontra polskie prawo

-Na początku oboje nie zdawaliśmy sobie sprawy, że to ja mam pełnię praw rodzicielskich. Nie byliśmy małżeństwem, a zgodnie ze szwedzkim prawem, w przypadku par nie pozostających w związku małżeńskim, prawa rodzicielskie otrzymuje automatycznie tylko matka. Ojciec Hani zasięgnął porady prawnej, dowiedział się o tym jako pierwszy – opowiada Małgorzata.

I dodaje: - Gdy poinformowałam X, że chcę wrócić z Hanią do Polski, zaproponowałam mu różne rozwiązania tak, aby wciąż miał kontakt z córką. Nie chciałam zabierać Hani ojca. Chciałam, abyśmy doszli do porozumienia, bez ciągania się po sądach. Nie od razu się zgodził. Dwa dni przed planowanym wylotem do Polski wyraził zgodę na wyjazd Hani. Postawił tylko jeden warunek: musiałam podpisać równouprawnienie. Podpisałam, ze względu na Hanię. Ustaliliśmy, że córka dwa tygodnie będzie mieszkać ze mną w Polsce, a dwa tygodnie z ojcem w Szwecji. Ta sytuacja trwała 3 lata, aż do 2015 roku.

W Polsce Hania chodziła do przedszkola, miała wspaniały kontakt z babcią i ojczymem, mnóstwo koleżanek i kolegów. - Robiłam wszystko, aby dać jej jak najlepsze wychowanie, miłość i poczucie bezpieczeństwa. Jednak żyłam w ciągłym lęku, ponieważ ojciec Hani wciąż straszył mnie, że mi ją odbierze – opowiada Małgosia.

Szwedzkie władze socjalne po prawie rocznym dochodzeniu jednoznacznie stwierdziły, że Hania powinna jak najszybciej zamieszkać z matką w Polsce. Szwedzki sąd za nic miał jednak opinie kuratorium. Po przeanalizowaniu dostarczonych przez X na dwa dni przed rozprawą wyrwanych z kontekstu sms-ów pomiędzy X a Małgorzatą, sąd zdecydował, że miejscem zamieszkania Hani będzie Szwecja, gdzie mieszkać miała z ojcem.

-Sąd szwedzki wydał wyrok nacjonalistyczny, mogę z pełną świadomością powiedzieć, rasistowski, faworyzujący swojego obywatela, a nie mający na uwadze dobro dziecka – mówi Małgosia.

-Sąd zdecydował, że mam prawo widzieć się z córką w wakacje i w co drugie święta. W pierwszy weekend w miesiącu Hania będzie przylatywała do Polski, a w trzeci weekend miesiąca ja mam prawo lecieć do Szwecji i zobaczyć się z córką. Szybko jednak okazało się, że X wyprowadził się ze Sztokholmu i zamieszkał na prowincji, z dala od stolicy. Z uwagi na odległość od najbliższego lotniska i koszty, oznacza to dla mnie rzeczywiste uniemożliwienie wykonywania realnych kontaktów z córką.

Co ważne, Hania niechętnie wsiadała w samolot lecący do Szwecji. Rozstaniom z mamą towarzyszyły sceny rozpaczy. Ze względu na pracę, X często był nieobecny (nawet 14 dni w miesiącu przebywał poza domem). Wówczas Hanią opiekowały się osoby trzecie: dalsza rodzina, sąsiedzi...

- Zaniepokojona zachowaniem córki, próbowałam dowiedzieć się od X co może być powodem jej dziwnego zachowania. Ponieważ mój były partner bagatelizował problem, zabrałam ją na spotkanie z psychologiem. Po kilkumiesięcznej terapii jego opinia była druzgocąca. Padło bowiem podejrzenie, że X molestuje seksualnie naszą córkę. Mając opinię psychologa i zalecenie, aby do czasu rozwiązania tej sprawy Hania nie kontaktowała się z ojcem, postanowiłam, że córka nie poleci już do ojca. Równocześnie zawiadomiłam prokuraturę (zarówno w Szwecji jak i w Polsce) o możliwości popełnienia przestępstwa. Szwedzka policja szybko umorzyła sprawę nie przesłuchując ani mnie, ani mojej córki. W Polsce postępowanie wciąż się toczy – mówi Małgosia.

I dodaje: - Robiłam wszystko, co tylko mogłam, aby Hania nie musiała wracać do ojca. Wystąpiłam do polskiego sądu z wnioskiem o nieuznawanie szwedzkiego wyroku. Sądy w Polsce zachowywały się jednak jakby to było kukułcze jajo: nie wiemy jak się za to zabrać, więc jak najszybciej oddalimy to od siebie.

X na podstawie konwencji haskiej wyszedł z wnioskiem o odebranie Małgosi dziecka, od razu, gdy w umówionym terminie Hania nie stawiła się na lotnisku w Szwecji. Na nic zdały się tłumaczenia Małgosi, kiedy prosiła o rozmowę, kiedy proponowała mediację. X nie chciał rozmawiać.

Z protokołu wysłuchania wynikało, że Hania chciałaby mieszkać z mamą w Polsce, że jest tutaj szczęśliwa, ale też, że tęskni za tatą. To „tęskni za tatą” przekonało sędziego, który zdecydował, że Hania ma mieszkać z ojcem w Szwecji.

-Wyrok o wydanie dziecka zapadł w listopadzie. Miałam 7 dni na dobrowolne wydanie dziecka. Nie zrobiłam tego. Razem z adwokat złożyłyśmy wniosek o wstrzymanie wykonania wyroku. Czekałyśmy na odpowiedź z sądu. Czekałyśmy również na wniosek z sądu dotyczący ustanowienia kuratora, który miałby odebrać dziecko. Ten wniosek został wydany, jednak nie zostałam o nim poinformowałam. O tym, że jest ustanowiony kurator dowiedziałam się w momencie, gdy doszło już do zabrania Hani.

-Pokazałam Hani kartkę świąteczną, którą zrobili dla niej koledzy ze szkoły. X powiedział, abym nie pokazywała rzeczy ze szkoły, do której Hania już nigdy nie wróci.

Druga rozmowa miała miejsce w Nowy Rok. Była krótka. Różnica? Hania mogła rozmawiać po polsku. - Córka powiedziała, że bardzo za nami tęskni, że chciałaby wrócić do szkoły. Chciałaby też o wiele częściej z nami rozmawiać, ale to nie od niej zależy, bo o tym decyduje tata.

- Sprawa główna została wyznaczona na styczeń. Póki Hania była w Polsce, szwedzki sąd nie chciał słyszeć o przesunięciu terminu rozprawy nawet, gdy zmieniłam pełnomocnika, który musiał zapoznać się ze sprawą. Gdy tylko ojciec wywiózł Hanię do Szwecji, sąd jednak przesunął rozprawę na marzec, a następnie na koniec kwietnia - opowiada Małgosia. W Polsce złożona została apelacja od wyroku wydania Hani. Sprawa wciąż się toczy.

Choć możecie mówić, że sprawiedliwości nie ma, ja wciąż będę wierzyć, że jest. Wierzę, że któregoś dnia Hania wbiegnie do domu roześmiana, rzuci w kąt szkolny plecak, przytuli brata, wyściska mamę. Wierzę w to. Wierzę, że znowu będą razem.