Kaszel, katar, gorączka – czyli sezon infekcji oficjalnie można uznać za otwarty. Nadszedł więc czas, kiedy popełniamy najwięcej błędów podczas zażywania leków. Najczęściej podajemy dzieciom źle odmierzone dawki medykamentów, szczególnie u maluchów poniżej pierwszego roku życia.
W przypadku małych dzieci prawdopodobieństwo pomyłki wzrasta ze względu na fakt, iż dawki leków przeliczane są na masę ciała w kilogramach. Większość takich błędów nie wymaga pilnej interwencji lekarskiej, jednak zdarzają się takie z późniejszymi powikłaniami, a w niektórych sytuacjach może także dojść do zgonu.
Większość leków kierowanych do dzieci występuje w formie płynnej (syropy), co zdecydowanie ułatwia ich podanie. Należy jednak pamiętać, że ciecz taką trzeba z aptekarską precyzją odmierzyć. Najpopularniejszymi lekami przeciwgorączkowymi dla dzieci są: paracetamol i ibuprofen (więcej "Dajesz dziecku paracetamol i ufasz, że jest bezpieczny? Brawo - zostałeś zmanipulowany przez reklamy"). Na opakowaniu zawsze widnieją informacje dotyczące dawkowania, problem w tym, że rodzice nie znają dokładnej, aktualnej wagi dziecka i często ilość leku szacują „na oko”.
Niestety wielu rodziców podaje także swoim dzieciom różnorakie preparaty dostępne bez recepty, nie konsultując tego faktu z lekarzem. Osobiście znam dziewczynę, która podawała swojej dwuletniej córce specyfik ułatwiający zasypianie, dostępny dla dzieci od piątego roku życia. Sposób dawkowania obmyśliła sobie następująco „skoro pięciolatek ma dostać 5 ml, to ja podam dwulatce 2 ml.” Dopóki my, rodzice, będziemy bawić się w lekarzy i farmaceutów, dopóty będą występowały zatrucia lekami wśród dzieci.
Oczywiście prawdą jest, że nawet najbardziej sumienny i dokładny rodzic może popełnić błąd. Dlatego też postanowiliśmy przybliżyć kilka najczęściej występujących pomyłek i wskazówki, jak ich uniknąć.
1. Dawka leku
Koniecznie musi być adekwatna do masy ciała dziecka. Wystrzegaj się preparatów (głównie suplementy diety), których dawkowanie w ulotce rozpisane jest według wieku dziecka. Niektóre dwulatki mogą mieć wagę czterolatka i na odwrót.
Zapomnij o odmierzaniu czegokolwiek „na łyżeczki”, „szklaneczki” i „filiżanki”. To się nie sprawdza nawet podczas pieczenia ciasta. Zwykła łyżeczka do herbaty naprawdę w każdym domu ma inną pojemność. Dawkę leku odmierzaj strzykawką w ml. – jeśli nie była dodana do preparatu to bez problemu kupisz ją w aptece za parę groszy. Wydatek właściwie żaden, a poczucie bezpieczeństwa wzrasta.
2. Dublowanie dawki
Bardzo częsta pomyłka. W natłoku obowiązków zapominamy, że podaliśmy dziecku leki. Ten problem występuje także, gdy kilka osób jednocześnie zajmuje się maluchem, który nie mówi i nie zakomunikuje, że ktoś lekarstwo już podał. Tutaj niezbędne jest notowanie jakie specyfiki i o której godzinie dziecko zażyło. W przypadku pominięcia dawki nie należy podawać podwójnej porcji!
3. Odstępy między dawkami
Niezależnie od tego, czy w danym okresie podajesz dziecku jeden czy kilka specyfików, musisz sporządzić wraz z lekarzem lub farmaceutą harmonogram podawania leków. Jeśli mowa jest o dawkowaniu 3 razy na dobę, to oznacza przedział dwudziestoczterogodzinny, a nie od rana do wieczora. Leki należy przyjmować w zalecanych odstępach, a nie tak jak nam najwygodniej. Wielu substancji nie wolno łączyć ze sobą ze względu na ryzyko wystąpienia niepożądanej interakcji.
4. Data ważności
Zawsze sprawdzaj datę ważności leku, jak również sposób przechowywania. Jeśli farmaceuta mówi, by preparat trzymać w lodówce lub należy go zużyć w ciągu 14 dni od otwarcia – postępuj dokładnie z wytycznymi. Nigdy nie wyrzucaj opakowań i ulotek od leków, nie przelewaj, nie przesypuj, nie trzymaj oddzielnie blistrów bez opakowania. Niewykorzystane lub przeterminowane leki odnieś do apteki w celu utylizacji. Nie trzeba chyba dodawać, że wszelkie medykamenty należy trzymać poza zasięgiem dzieci.
5. Droga podania
W domowych warunkach leki podaje się dzieciom najczęściej doustnie lub doodbytniczo. W przypadku infekcji uszu, oczu lub nosa lekarz może zapisać także kropelki lub aerozol. Zawsze pytaj o drogę podania.
Dodatkowo:
- Na wizycie lekarskiej zawsze informuj o wszystkich lekach, jakie przyjmuje Twoje dziecko.
- Mów o alergiach i niepokojących objawach, jeśli takowe wystąpiły po przyjęciu jakiegoś lekarstwa w przeszłości. - Nigdy, przenigdy nie mów dziecku, że leki to cukierki. Intencje masz zapewne dobre, bo chcesz, aby maluch ochoczo przyjął medykament. Wyobraź sobie ewentualne konsekwencje!