Z czym kojarzą Ci się Muminki? Ze szczęśliwą rodziną fruwającą na różowych obłoczkach? Jeśli tak, to znak, że powinnaś jak najprędzej zajrzeć do książki. Najlepiej do wszystkich dziewięciu, bo tyle tomów ma muminkowa saga. Zaraz udowodnię, że nie jest to lektura wyłącznie dla dzieci. Muminki to między innymi opowieść o…
…porzuceniu. Saga rozpoczyna się samotną wędrówką matki z synem przez ciemny i groźny las. Szukają oni miejsca, w którym mogliby się schronić oraz słońca, które rozświetli mrok, w jakim się znajdują. Kiedy Muminek pyta o swojego Tatę, Mama odpowiada mu: „Ciągle chciał się przenosić z jednego pieca do drugiego. Nigdzie nie było mu dobrze. No i znikł — odszedł z Hatifnatami, tymi małymi wędrownikami.”.
Rozmowa o Tacie Muminka powoduje w rodzinie smutek- „po chwili wszyscy pociągali nosami, a gdy już rozpłakali się na dobre, tyle innych smutnych spraw zaczęło im przychodzić na myśl, że płakali coraz bardziej i bardziej.” Na pocieszenie mogę dodać, że Tata wreszcie odnajduje się i postanawia wrócić do rodziny, o jego zniknięciu wiemy jednak tyle, że „prowadził życie hulaszcze”.
…męskości. Powracający do rodziny ojciec musi zmierzyć się z hierarchią rodzinną, która powstała pod jego nieobecność. Nie umie sobie z tym poradzić więc coraz więcej czasu spędza samotnie, zamknięty za drzwiami swojego gabinetu, pisze pamiętniki i skleja modele. Pewnego dnia stwierdza, że „to zbyt dziecinne i nieprawdziwe”. Denerwuje się wtedy na rodzinę z powodu błahostki i postanawia zawalczyć o swoją pozycję.
…roli kobiety. Dodać trzeba, że bardzo silnej kobiety, bo kto jak nie Mama Muminka trzyma w ryzach cały dom. Kiedy Tata Muminka przejmuje stery, Mama zostaje ze swojej roli wytrącona. Decyzyjność zabrana jest jej z dnia na dzień, ma nosić kwiatki i uprawiać ogródek. Siada wtedy na kamieniu i wzdycha, że „pewnie z czasem przyzwyczai się, do tego, że ktoś się nią zajmuje. I może to polubi.”.
…braku rodziców. Każdy kto zdążył już osądzić Tatę Muminka powinien szczególnie zapoznać się z tym punktem. Na jego zachowanie niewątpliwie mogło mieć wpływ trudne dzieciństwo. Był on sierotą, którą ktoś porzucił pod drzwiami sierocińca. Nie dość, że wychowywał się wśród obcych sobie Paszczaków, to jeszcze marzył o godniejszych okolicznościach pojawienia się na świecie.
Tata Muminka nie jest jedyną sierotą w opowieści. Z powodu braku rodziny cierpi też malutki Homek Toft, który w chwili rozpaczy mówi: „Nie chcę mieć przyjaciół, którzy są mili, choć wcale mnie specjalnie nie lubią, ani też nikogo, kto jest miły tylko dlatego, żeby nie być niemiłym. I nikogo, kto się boi. Chcę mieć kogoś, kto by się nigdy nie bał i naprawdę mnie lubił, chcę mieć mamę!”
…dobrej samotności wynikającej z wyboru i poznania siebie. Osobą, która jej doświadcza jest oczywiście Włóczykij: „To jest wieczór na piosenkę – pomyślał Włóczykij. - Na nową piosenkę, która składać się będzie w jednej części z nadziei, w dwóch z wiosennej tęsknoty i której resztę stanowić będzie niewypowiedziany zachwyt, że mogę wędrować, że mogę być sam i że jest mi z sobą dobrze”.
…złej samotności wynikającej z odtrącenia. Taka samotność doskwiera Buce, która jest jaka jest, bo „nikt nic nie zrobił. To znaczy, nikt nie zainteresował się nią.”. Muminek zastanawia się nawet czy „jeżeli jest ktoś, z kim nie wolno rozmawiać i o kim nie wolno mówić, to ten ktoś nie będzie miał odwagi wierzyć we własne istnienie i pewno pomału zginie”.
…słabościach dorosłych i ich zgubnych zwyczajach. Tatuś Muminka wszakże pali fajkę, ma nawet swoje tytoniowe poletko, a wieczorami oraz z grupą znajomych bardzo lubi raczyć się winem jabłecznym albo piwem. Bardzo rozbawiła mnie odpowiedź Piżmowca, po propozycji Tatusia dotyczącej wspólnego napicia się: „To wprawdzie zbyteczne- odpowiedział Piżmowiec- ale może jednak.”
…marzeniach. Oprócz wielu głównych bohaterów w książce są też tacy, którzy pojawiają się w jednym wątku tylko po to, by coś ważnego czytelnikom przekazać. Takim bohaterem jest pies Ynk wyjący codziennie smutno do księżyca w tęsknocie za swoimi braćmi wilkami. Kiedy spełnia się jego największe marzenie i poznaje osobiście wilki, okazuje się, że jego wymarzona rodzina jest wobec niego wrogo nastawiona. Kiedy z pomocą przychodzą dawni przyjaciele, Ynk zauważa ile nocy stracił marząc o niewłaściwych rzeczach.
…rodzinie. Rodzinie, której czasem ma się dosyć i można mieć do tego prawo. Zdarzyło się to jednemu Paszczakowi, który po przejściu na emeryturę stwierdził: „O, jakże kocham swoich krewnych! A szczególnie teraz, gdy nie potrzebuję o nich myśleć”.
... miłości. O miłości przede wszystkim! Miłości czasem trudnej, wymagającej wielu poświęceń i dostarczającej trudnych chwil, ale jednak pozwalającej rodzinie przetrwać razem wszystkie trudne chwile. I łza w oku się kręci, gdy na końcu swoich pamiętników Tata Muminka pisze: „pozwólcie zakończyć te pamiętniki w chwili, gdy Mama Muminka, najrozkoszniejsza spośród wszystkich Muminków, wtoczyła się w moje życie! Od tej pory, jej łagodne, pełne zrozumienia oczy kontrolowały moje szaleństwa, które dzięki temu przemieniły się w mądrość i rozsądek, choć równocześnie straciły urok nieskrępowanej swobody.”