Wiecie, co to jest? Urocze lecz toksyczne! O syndromie chorego budynku

Wiecie, co to jest?

Gdy po raz pierwszy zobaczyłam te zdjęcia, byłam pod wrażeniem piękna tych preparatów przypominających egzotyczne drzewa z rozłożystymi koronami. Potem dowiedziałam się, że to grzyby, a dokładniej, różne gatunki kropidlaków [łac. Aspergillus].

Pleśniowe krajobrazy pod mikroskopem elektronowym mają urok odległej, magicznej krainy. W rzeczywistości jednak pleśń nie jest magiczna lecz toksyczna, a rosnąca w realu wygląda koszmarnie, na przykład tak:

albo tutaj, na ścianach pokoi remontowanych przez Piękne Anioły:

Syndrom chorego budynku (ang.: Sick Building Syndrome, SBS) to pojęcie, które funkcjonuje od lat 70. ubiegłego stulecia i określa się nim konstrukcje, którym udowodniono szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka.[1] Obecność pleśni w budynkach jest jednym z czynników wpływających na zaklasyfikowanie budynku, jako ”chorego”. Pleśnie z rodzaju Aspergillus uznaje się za najbardziej toksynotwórcze spośród patogennych dla człowieka grzybów pleśniowych[2]. Większość tych grzybów jest w różnym stopniu cytotoksyczna, co oznacza, że produkują szkodliwe dla zdrowia aflatoksyny.
Ponadto, wśród innych czynników klasyfikujących budynek jako „chory” wymienia się złą wymianę powietrza, zanieczyszczenia wydzielane w budynkach, drobnoustroje rozwijające się i bytujące w pomieszczeniach, niewystarczającą kontrolę temperatury i wilgotności pomieszczeń, hałas, efekty psychologiczne wynikające ze stale zamkniętych okien, braku prywatności, stresów, braku kontroli klimatu wewnętrznego budynku [3].

Odwiedzając domy rodzinne naszych podopiecznych nieodmiennie widzimy grzyb - stały element wyposażenia - na ścianach, sufitach, czasami tuż obok główek śpiących niemowląt. Badania nie podają, które z gatunków pleśni mają najgorszy wpływ na nasze zdrowie, jednak naukowcy zgadzają się, co do jednego – obecność pleśni w domach jest bardzo szkodliwa. Infekcje spowodowane przez grzyby pleśniowe są szczególnie niebezpieczne dla pacjentów z obniżoną odpornością (np. po chemioterapii).
Ponieważ „chore budynki” są wszędzie, pełne małych dzieci, w Pięknych Aniołach upieramy się przy bardzo dokładnym i trwałym usuwaniu grzyba. Dobrze wiemy, że samo odmalowanie takiego pokoju nic nie da, bo grzyb wróci jak zapleśniały bumerang, aby na nowo zatruwać życie.

Do usłyszenia,
Joanna od Aniołów

KONSULTACJA: dr hab Agnieszka Gniadek, mykolog z Zakładu Pielęgniarstwa Internistycznego i Środowiskowego, Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
[1], [3] - „Zdrowie środowiskowe w miejscu zamieszkania – czynniki zagrożenia”, Agnieszka Gniadek (Zakład Pielęgniarstwa Internistycznego i Środowiskowego, Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie), Elżbieta Marcisz (Zakład Pielęgniarstwa, Instytut Ochrony Zdrowia, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie ), opublikowane w periodyku Problemy Higieny i Epidemiologii, 2014, 95(3): 522-528,
[2] "Występowanie grzybów oraz cytotoksyczność gatunków: Aspergillus ochraceus, Aspergillus niger i Aspergillus flavus izolowanych z powietrza oddziałów szpitalnych." Agnieszka Gniadek, Paweł Krzyściak, Magdalena Twarużek, Anna B. Macura,