Reklama.
Reklama.
Reklama.
Czy raczkowanie wpływa na mówienie?
12 stycznia 2015, 10:55·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 12 stycznia 2015, 10:55Samodzielne podejmowanie przez dziecko prób przemieszczania się, ok. 8 miesiąca życia, to istotny element późniejszej nauki chodzenia, który stanowi również ważny czynnik prawidłowego rozwoju psychoruchowego dziecka. To etap, który pozwala na integrację funkcji motorycznych oraz intensywny rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej rąk i nóg, pomimo czego nie uznaje się raczkowania jako niezbędnego elementu dla prawidłowego rozwoju dziecka.
Reklama.
Istotny jest bowiem sam fakt wypracowania przez dziecko sposobu na lokomocję w przestrzeni. U dzieci zmotywowanych do przemieszczania się, oprócz typowego raczkowania (prawa ręka – lewe kolano) obserwować można inne indywidualne techniki, jak np. raczkowanie do tyłu, czołganie, czołganie do tyłu, pełzanie, przesuwanie na pośladkach, toczenie się. Najważniejsze, by najpóźniej do 9/10 miesiąca życia dziecko podjęło próbę przemieszczania się (może nią być również domaganie się prowadzenia za rękę, z pominięciem etapu raczkowania). To pierwszy krok do niezależnego przemieszczania się. Ta potrzeba ruchu jest niezwykle ważna dla integracji funkcji motorycznych z pracą zmysłu wzroku, czy słuchu, dla kształtowania współpracy między prawą i lewą półkulą mózgu, a więc dla tworzenia sieci nowych międzypółkulowych połączeń nerwowych w mózgu. Dlaczego integracja dwóch półkul mózgu jest tak ważna? Bez niej niemożliwy byłby prawidłowy rozwój funkcji poznawczych, rozwój mowy, czy nauka czytania i pisania.
Raczkowanie, jak i inne formy lokomocji, wypracowane przez dzieci ok. 8 miesiąca życia przynoszą zatem pozytywne skutki dla rozwoju dziecka, ze względu na bliskie połączenia anatomiczno-fizjologiczne między mięśniami grzbietu, mięśniami biorącymi udział w mówieniu i odpowiedzialnymi za ruchy oczu oraz systemem słuchowym i czuciem głębokim (układem przedsionkowo-proprioceptywnym).
Etap samodzielnego przemieszczania się jest też ważny dla prawidłowego rozwoju mowy. Doskonaląc sprawności lokomocyjne, dziecko kształtuje również szereg innych umiejętności, niezbędnych w kształtowaniu się mowy (artykulacji) i służacych rozwojowi funkcji wzrokowych. Dobre strony wczesnych prób przemieszczania się to:
- dostarczanie bodźców dotykowych,
- ćwiczenie umiejętności wykonywania ruchów docelowych (praksji; nie zapominajmy, że przy mówieniu to ważne – prawidłowa praksja oralna, czyli zdolność wykonywania celowych ruchów narządów artykulacyjnych),
- doskonalenie koncentracji wzrokowej,
- doskonalenie ruchów śledzących przez obserwację przedmiotów różnorodnych pod - względem kształtu, barwy, wielkości,
- kształtowanie się schematu własnego ciała,
- kształtowanie orientacji przestrzennej (ważna przy nauce czytania i pisania).
- dostarczanie bodźców dotykowych,
- ćwiczenie umiejętności wykonywania ruchów docelowych (praksji; nie zapominajmy, że przy mówieniu to ważne – prawidłowa praksja oralna, czyli zdolność wykonywania celowych ruchów narządów artykulacyjnych),
- doskonalenie koncentracji wzrokowej,
- doskonalenie ruchów śledzących przez obserwację przedmiotów różnorodnych pod - względem kształtu, barwy, wielkości,
- kształtowanie się schematu własnego ciała,
- kształtowanie orientacji przestrzennej (ważna przy nauce czytania i pisania).
Warto też wiedzieć, że ok. 8 miesiąca, kiedy dziecko poszukuje sposobu na lokomocję obserwować można zmiany w rozwoju mowy, zarówno na poziomie jej rozumienia, jak i wyrażania dźwięków. Dziecko wyraźnie podwaja liczbę wypowiadanych sylab, by ok. 9 miesiąca życia werbalizować (naśladować i powtarzać) już osiem różnych sylab, częściowo w sposób szeregowy, jedna za drugą. Nie jest to jeszcze jednak komunikacja intencjonalna (tzn. wypowiadając ciąg sylab „ma-ma-ma-ma” dziecko nie przywołuje nimi mamy), na nią poczekać musimy do ok. 10/11 miesiąca życia. Dziecko w tym też czasie, ok. 8 miesiąca życia zaczyna rozumieć również proste, krótkie, nacechowane emocjonalnie wypowiedzi opiekunów.
U dzieci, które nie podejmują żadnych prób przemieszczania się do ok. 9 miesiąca życia można zaobserwować opóźniony rozwój mowy i jest to już dostateczny powód, by zainterweniować i skonsultować rozwój (ruchowy i mowy) dziecka ze specjalistą; również wtedy, gdy dziecko wykorzystuje do przemieszczania się tylko jedną stronę ciała (trzeba jednak zaznaczyć, że u 10% dzieci żadne problemy z powodu braku raczkowania mogą się nie pojawić, pomijają one ten etap, szybciej podejmując próby chodzenia).
Drodzy Rodzice, pamiętajcie, im wcześniej zauważycie zakłócenia rozwojowe, tym szybciej będzie można podjąć działania terapeutyczne dla dobra Waszego dziecka!
Źródła:
Cieszyńska J., Korendo M., Wczesna interwencja terapeutyczna, 2007
Odowska-Szlachcic B., Metoda integracji sensorycznej, 2013
Vasta R., Psychologia dziecka, 1995
Reklama.