Skuteczna terapia. Przystępny poradnik dla rodziców, których dzieci mają autyzm
Ma tak wiele postaci, że praktycznie nie sposób znaleźć dwie osoby, u których miałby taki sam przebieg. Autyzm, bo o nim mowa, dotyka około 1 proc. ludzi na świecie. Takie dane przedstawia amerykańska agencja Centers for Disease Control and Prevention. W Polsce żyje zaś ok. 340 tys. osób z autyzmem, z czego 80 proc. stanowią dzieci.
Dziecięcy autyzm związany jest ściśle z nieprawidłowym rozwojem funkcjonowania mózgu we wczesnym dzieciństwie. Dzieci mają wyraźne trudności w komunikacji społecznej. Kłopot sprawia im wyrażanie uczuć i werbalizowanie swoich potrzeb, a ich zachowanie i zainteresowania są stereotypowe, czyli często się powtarzają. Ponadto miewają też problemy o podłożu fizjologicznym, takie jak zaburzenia snu czy niechęć do odejścia od monotonnej diety.
Autyzm to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci•serezniy / 123rf.com
– Skuteczność stosowanej analizy zachowania jest potwierdzona rzetelnymi badaniami naukowymi i z tego powodu jest wiodącą terapią w przypadku dzieci z autyzmem – komentuje dr Anna Budzińska, psycholog, terapeutka i superwizor, która uczy specjalistów w Polsce i innych krajach europejskich oraz Stanach Zjednoczonych, jak radzić sobie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.
Swoją dużą wiedzę i bogate doświadczenie ekspertka wykorzystuje jako dyrektor Instytutu Wspomagania Rozwoju Dziecka (IWRD) w Gdańsku i członkini Alliance for Scientific Autism Intervention, amerykańskiego stowarzyszenia propagującego najskuteczniejszy model terapii dzieci z autyzmem. W księgarniach możemy znaleźć jej ostatnią książkę pt. "Skuteczna terapia dziecka z autyzmem. Praktyczny poradnik dla terapeutów i rodziców".
Dr Anna Budzińska, autorka dostępnej w księgarniach książki "Skuteczna terapia dziecka z autyzmem. Praktyczny poradnik dla terapeutów i rodziców"•Materiały prasowe / Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
– Celem poradnika jest dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców, czyli zarówno terapeutów, jak i rodziców, nauczycieli i wszystkich innych osób przebywających na co dzień z dzieckiem z autyzmem – tłumaczy autorka. – Mam nadzieję, że zawarte w książce porady i sugestie są przedstawione na tyle dostępnie, że będą mogli wdrażać je w życie i specjaliści, i osoby, które wcześniej nie miały żadnego doświadczenia w prowadzeniu terapii – dodaje.
Poradnik rozpoczyna się od charakterystyki objawów zaburzenia ze spektrum autyzmu i opisu kluczowych badań naukowych. Kolejnym filarem jest analiza i ocena zachowań deficytowych (nieobecnych lub rzadkich) u dziecka. Następnie czytelnik dowiaduje się, jak przygotować program edukacyjno-terapeutyczny uzupełniony zbieraniem danych. Od tego rozdziału autorka przechodzi już do omówienia konkretnych metod terapii behawioralnej.
W poradniku duży nacisk położono na stworzenie efektywnego systemu motywacyjnego. – Proces uczenia, bez względu na to, kogo uczymy, polega na nagradzaniu poprawnych reakcji, dobrych zachowań czy właściwych odpowiedzi. Jednak dzieci z autyzmem mają bardzo poważne deficyty w obrębie zachowań społecznych, dlatego uśmiech czy aprobata innej osoby mogą nie być dla nich żadną nagrodą. Z tego powodu konieczne jest konstruowanie dla nich specjalnych systemów motywacyjnych – wyjaśnia ekspertka.
Terapia behawioralna dziecka z autyzmem z udziałem terapeuty i rodzica•"Skuteczna terapia dziecka z autyzmem. Praktyczny poradnik dla terapeutów i rodziców"
– Podczas terapii dzieci z autyzmem uczą się wielu umiejętności. Konstruując programy edukacyjne, należy pamiętać o tym, żeby opanowane zadania wchodziły w skład bardziej złożonych umiejętności. Z drugiej strony należy uczyć umiejętności funkcjonalnych, czyli takich, które dziecko będzie mogło natychmiast wykorzystywać w codziennym życiu. Przykładowo, gdy dziecko nauczy się prosić o pomoc w trudnych sytuacjach, to otrzyma ją nawet od osoby, która nie zna zasad terapii – wyjaśnia dr Anna Budzińska.
Wszystkie zagadnienia mająca wieloletnie doświadczenie autorka tłumaczy w jasny i przystępny sposób, zalecając adresatom swojego kompendium wiedzy cierpliwość i empatię w realizacji terapeutycznego programu. Posiłkuje się przy tym obrazem (zdjęciami i tabelkami), aby zwizualizować tajniki terapii i oceny jej efektów. Każdy zagubiony rodzic, którego pociecha ma autyzm, powinien sięgnąć po tę książkę, bo na rodzimym rynku wydawniczym nie znajdzie chyba lepszego elementarza niż ten poradnik.
Artykuł powstał we współpracy z Gdańskim Wydawnictwem Psychologicznym