Podróże kształcą. Jedno z najlepszych miejsc, aby zapoznać siebie i dzieci z bogatą kulturą arabską

Dawid Wojtowicz
Z rzeczy materialnych zawdzięczamy jej m.in. kawę, czek, dywan i wieczne pióro. W obszarze nauki wniosła duży wkład w rozwój astronomii, matematyki, medycyny czy filozofii. Kultura arabska ma niewątpliwie, czym się pochwalić, jeśli chodzi o jej wpływ na cywilizację nie tylko Bliskiego Wschodu, ale także Europy. Jej osiągnięcia opiewa mnóstwo książek, ale tę fascynującą lekturę warto zawsze uzupełnić podróżą do jednego z arabskich krajów, aby na własne oczy zobaczyć dorobek uczonych i mędrców w turbanach.
Targ Naif, jeden z najstarszych targów w Dubaju, to dobre miejsce na odkrywanie arabskiej tradycji i kultury. Dawniej handlowano tu wielbłądami, a dziś można znaleźć ponad 100 sklepów i straganów z m.in. tekstyliami i wyrobami skórzanymi Materiały prasowe
W którym kierunku wyruszyć, mając w planach odkrywanie arabskiego dziedzictwa? Mamy wiele opcji, a jedną z najczęściej wybieranych przez Europejczyków jest wycieczka do Dubaju, wybudowanego na pustyni miasta Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA), uznawanego za oazę dla turystów ze wszystkich stron świata. O tej metropolii dużo pisze się głównie w kontekście jej nowoczesnego ducha i rekreacyjnego charakteru, jednak nie należy też zapominać, że słynny emirat to również znaczący punkt na mapie kulturalnej regionu Zatoki Perskiej.

Spośród arabskich miejscowości wypoczynkowych Dubaj ma tę zaletę, że wydaje się najbardziej ''europejski''. Żyjący w dużym stopniu z turystyki, otwiera szeroko podwoje przed przybyszami wychowanymi w zupełnie innej kulturze. W największym mieście ZEA panuje duża tolerancja dla europejskiego stylu życia czy mody, dlatego dla podróżników, którzy żywią obawy w związku z obowiązującymi w muzułmańskich społecznościach zakazami i restrykcjami, dawna rybacka wioska nadaje się wprost idealnie na miejsce pierwszego bliższego kontaktu z kulturą arabską.
Leżące na skraju pustyni Ar-Rab al-Chali wykopalisko Saruq Al-Hadid. Wydobywane tu relikty pochodzą z czasów epoki żelaza i dowodzą związków plemion arabskich z cywilizacjami Mezopotamii, Iranu i doliny IndusuSaruq Al-Hadid
Od czego zatem rozpocząć poznawanie przeszłości miasta? Na początek warto skierować kroki do Muzeum Archeologii Saruq Al-Hadid w należącej do starówki Dubaju dzielnicy Shindagha. Mieszczące się w dawnym domu Szejka Hamdana Bin Mohammeda Bin Rashida Al Maktoum muzeum prezentuje eksponaty wydobyte z leżącego na skraju pustyni Ar-Rab al-Chali stanowiska archeologicznego Saruq Al-Hadid, które w 2002 roku odkrył podczas lotu śmigłowcem Szejk Mohammed bin Rashida Al Maktoum. Wśród artefaktów znajdziemy złoto, relikwie, brąz i broń. Pochodzące z epoki żelaza relikty pokazują, że plemiona arabskie z terenów Dubaju miały powiązania handlowe z wielkimi starożytnymi cywilizacjami Mezopotamii, Iranu i doliny Indusu.

Muzealne zbiory liczą tysiące sztuk żelaznych narzędzi, wyrobów z kamienia, naczyń z brązu, cennych paciorków, złotej biżuterii, skamieniałości i innych fascynujących znalezisk. W historię miasta i arabskiego kraju Saruq Al-Hadid pozwala odwiedzającym zanurzyć się dzięki licznym interaktywnym wystawom i filmom. Goście mogą nawet przeprowadzić tu swoje własne, symulowane wykopaliska archeologiczne, a nawet sterować dronem. Ekspozycja w interaktywnym muzeum zmieniana jest co 3 miesiące, wzbogacana nieustannie przez kolejne odkrywane znaleziska, które odsłaniają losy Bliskiego Wschodu w czasach epoki żelaza.
Krótki film o genezie Muzeum Archeologii Saruq Al-Hadid i kolekcji jej artefaktów YouTube / Visit Dubai
Czar starego Dubaju najbardziej odda z kolei wycieczka po jego najstarszej dzielnicy Al Fahidi znanej także jako Al Bastakiya. Dawny fort oferuje wgląd w tradycyjne budownictwo z wieżami wiatrowymi (Barajeel), wąskimi uliczkami i placami publicznymi. Zabytkowe zdobione arabeskami budynki starej Arabii to jednak nie wszystko. W leżącej nad wybrzeżem Dubai Creek historycznej dzielnicy mieszczą się wyspecjalizowane muzea na czele z Muzeum Dubajskim, centra kulturalne takie jak tłumnie odwiedzane Centrum Porozumienia Kulturowego Sheikh Mohommed, oraz liczne galerie prezentujące różne gatunki sztuki np. kaligrafię.
Zabytkowa dzielnica Al Fahidi leżąca nad wybrzeżem Dubai CreekFot. Diego Delso / Wikimedia Commons
Serce dzielnicy będącej najstarszym miejscem dziedzictwa kulturowego w mieście bije w Muzeum Dubajskim. Multimedialna placówka prezentuje historię Dubaju, tradycję emiratu i zwyczaje jego mieszkańców na przestrzeni wieków, w czasach, gdy okolicę zamieszkiwały plemiona Beduinów. Można tu obejrzeć eksponaty służące za przykłady starego budownictwa i szkutnictwa obejmującego domy, meczety, targi, farmy daktyli i łodzie. W oczy rzuca się wystawa poświęcona połowom pereł, z których utrzymywała się niegdyś lokalna ludność. Wiedzę na tematy historyczne i kulturalne przekazują atrakcyjne instalacje audiowizualne i dioramy naturalnych rozmiarów.
Wnętrze Muzeum Dubajskiego w dzielnicy Al FahidiDubai Culture & Arts Authority
Podczas zwiedzania Al Fahidi nie wypada pominąć wizyty w Centrum Porozumienia Kulturowego Sheikh Mohammed (SMCCU) w odrestaurowanym budynku z wieżą wiatrową. Działająca od 1998 roku placówka powstała po to, aby w tradycyjnej atmosferze przybliżać turystom kulturę i zwyczaje Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Zgodnie z mottem ''Otwarte drzwi, otwarte umysły'' goście mogą zadać wszelkie nurtujące ich pytania na temat Arabów, Emiratczyków i islamu. Wśród oferowanych przez instytucje atrakcji są tradycyjna emiracka kuchnia, lekcje języka arabskiego, wycieczki po zabytkowych dzielnicach miasta oraz zwiedzanie meczetów z przewodnikiem.

SMCCU organizuje chociażby wycieczki do jednego z największych dubajskich meczetów Jumeirah. Wybudowana w średniowiecznym stylu Fatimidów świątynia to jedyne w mieście miejsce kultu muzułmańskiego, do którego wstęp mają turyści obcego wyznania. Do listy wycieczek kulturalnych zdecydowanie warto dopisać też wizytę w leżącej w górach nieopodal Dubaju wiosce dziedzictwa Hatta Heritage Village z odrestaurowanym muzeum i domami.
Centrum Porozumienia Kulturowego Sheikh Mohammed (SMCCU) przybliża obcokrajowcom kulturę i tradycję Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Na zdjęciu zorganizowana przez towarzystwo wycieczka do meczetu JumeirahBlog Wordpress SMCCU
Kolejną dzielnicą pozwalającą poczuć esencję Arabii jest Deira. Choć dziś to głównie miejsce o biznesowym obliczu atmosferę przeszłości tworzą tu słynne suki – tradycyjne dubajskie bazary. Do najbardziej znanych należą Złoty Suk, na którym można znaleźć najróżniejsze wyroby ze złota, oraz przyciągający orientalnymi aromatami Targ Przypraw. W wąskich uliczkach będącego ucztą dla zmysłów suku czeka mnóstwo stoisk z workami i koszami pełnymi ziół, przypraw, kadzideł oraz tradycyjnych produktów leczniczych. Deira mieści też Muzeum Kobiet – Dait Al Banat, które edukuje gości o tym, jak żyły i żyją dubajki, łamiąc przy tym stereotypy.
Jeden ze sklepów na słynnym Targu Przypraw w dzielnicy DeiraFot. Giggel / Wikimedia Commons
W Dubaju działalność kulturalna do dziś nie znika z listy priorytetów. Dowodzi tego chociażby finansowany przez rząd ZEA projekt Dubai Cultural Village, który zakłada utworzenie specjalnej dzielnicy muzeów, bibliotek, szkół artystycznych m.in. muzycznych i tańca, księgarń oraz przestrzeni rekreacyjnych. Dlatego przy kolejnej podróży do ''Paryża Bliskiego Wschodu'' turyści mogą mieć pewność, że od czasów ich ostatniej wizyty wyrosła tu jakaś nowa placówka kulturalna a w znanym im dobrze muzeum zagościła niedostępna wcześniej wystawa.

Artykuł powstał we współpracy z Dubai Tourism