Urlopy dla rodziców — na jakich zasadach są przyznawane w 2018 roku?
W 2018 roku rodzicom przysługuje 12 miesięcy płatnego urlopu. Urlop dla rodziców przysługuje nie tylko osobom zatrudnionym na umowę o pracę. Każdy rodzaj umowy ma swoją specyfikę. Są też różne niejasności. Czy na urlop rodzicielski można iść wspólnie? W jaki sposób mogą skorzystać z odpowiednika urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego osoby, które w chwili urodzenia dziecka nie opłacały ubezpieczenia chorobowego? Co zrobić, gdy umowa o pracę wygasa przed porodem? Wyjaśniamy wszystkie zasady i warunki przyznawania urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego i wychowawczego.
Urlopy dla rodziców 2018 — urlop macierzyński zasady
Jak wynika z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na urlopie rodzicielskim w 2017 roku przebywało 674,8 tys. rodziców. Przeważały kobiety - 498,6 tys., ale również mężczyźni coraz częściej korzystają z prawa do urlopu ojcowskiego. Urlop macierzyński przysługuje kobietom, które w momencie urodzenia dziecka były objęte ubezpieczeniem chorobowy. Jest ono opłacane automatycznie przy umowie o pracę. Inaczej jest w przypadku działalności gospodarczej lub umowy-zlecenie, tutaj składkę płacimy sami.
Z przepisów, które obowiązują w 2018 roku wynika, że z płatnego urlopu macierzyńskiego korzystać można przez 12 miesięcy. Na ten czas składa się urlop macierzyński i rodzicielski, który razem wynosi 52 tygodnie. Dokładna liczba tygodni wynosi:
— 20 tygodni dla jednego dziecka
— 31 tygodni dla bliźniaków
— 33 tygodnie dla trójki dzieci
— 35 tygodni dla czwórki dzieci
— 37 tygodni dla pięciorga i więcej dzieci.
Urlopy dla rodziców 2018 - urlop rodzicielski zasady
Urlop rodzicielski jest naturalnym przedłużeniem urlopu macierzyńskiego i trwa 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka. Można go odebrać do momentu ukończenia przez dziecko szóstego roku życia.
Urlop rodzicielski jest elastyczny, prawo nie narzuca wymiaru czasu. Dla rodziców oznacza to, że:
— cały urlop może wykorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka
— rodzice dziecka mogą się nim dowolnie dzielić
— mogą iść na niego wspólnie, ale wtedy każdy tydzień będzie liczony podwójnie (np.: wspólne 6 tygodni spędzonych na opiece nad dzieckiem zmniejszy wymiar urlopu o 12 tygodni).
Ile zasiłku macierzyńskiego otrzymasz?
Przez pierwsze sześć tygodni urlopu zasiłek wynosi 100 proc. wynagrodzenia. Po tym czasie zostaje obniżony do 60 proc. wynagrodzenia. Jeżeli rodzice nie chcą odczuć różnicy, mogą zdecydować, że podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego będą pobierać 80 proc. wynagrodzenia. W skali roku na ich konto wpłynie ta sama kwota, tylko inaczej rozłożona.
Gdy urlop rodzicielski łączysz z pracą
Decydując się na pracę w firmie, w której jesteś zatrudniona, możesz wrócić do niej na pół etatu. To, w jaki sposób rozplanujesz czas pracy w tygodniu to kwestia do uzgodnienia z pracodawcą. Zasiłek macierzyński zmniejszy się o połowę, ale będziesz otrzymywać również połowę wynagrodzenia. To rozwiązanie, w którym zyskać można wiele. Przede wszystkim wydłużenie urlopu rodzicielskiego. Każdy przepracowany w ten sposób tydzień to dodatkowy tydzień urlopu rodzicielskiego. W efekcie, pracując na pół etatu, można nie tylko pobierać wyższe wynagrodzenie, powiększone o zasiłek macierzyński, ale również wydłużyć ochronę przed zwolnieniem, jaka przysługuje pracownikom na urlopie rodzicielskim.
Urlop ojcowski — zasady przyznawania
Urlop ojcowski trwa dwa tygodnie. Mężczyzna może go odebrać jednorazowo lub w dwóch tygodniowych częściach, do momentu ukończenia przez dziecko drugiego roku życia. Urlop ojcowski nie wpływa na długość urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. Nie skraca również wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika. Podczas urlopu ojcowskiego mężczyzna otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. wynagrodzenia.
Urlop wychowawczy — czym różni się od macierzyńskiego o rodzicielskiego?
Urlop wychowawczy trwa 36 miesięcy i można z niego skorzystać do momentu ukończenia przez dziecko szóstego roku życia. W przypadku urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wymagane były dwa warunki: ubezpieczenie i opłacanie składki chorobowej. W przypadku urlopu wychowawczego należy jeszcze mieć łącznie sześciomiesięczny staż pracy. Nie musi być wypracowany w firmie, w której jesteśmy obecnie zatrudnieni.
Z urlopu wychowawczego może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec. Zgodnie z przepisami jeden miesiąc musi zostać wykorzystany przez drugiego rodzica. Oznacza to, że jeżeli to matka zdecyduje się pójść na wychowawczy, to przysługuje jej 35 miesięcy urlopu, jeden miesiąc musi wziąć ojciec. Jeżeli tego nie zrobi, urlop przepadnie.
Kiedy przysługuje 36 miesięcy urlopy wychowawczego?
— w sytuacji, gdy drugi rodzic dziecka nie żyje
— lub drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska lub jest ograniczona/zawieszona.
Podczas urlopu wychowawczego nie przysługuje zasiłek macierzyński, ale rodzic wciąż utrzymuje status pracownika. Lata spędzone na urlopie wliczają się do stażu pracy.
Procedura przyznawania zasiłku rodzinnego
Wniosek o urlop wychowawczy pracownik powinien złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem i może go wycofać nie później niż siedem dni przed datą urlopu. Jeśli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca udziela urlopu nie później niż z upływem 21 dni od złożenia wniosku.
Urlop wychowawczy a dodatek wychowawczy
Aby otrzymać zasiłek rodzinny, należy spełnić kryterium dochodowe, które wynosi 674 zł dochodu na osobę w rodzinie lub 764 zł, jeżeli w rodzinie jest niepełnosprawne dziecko. Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 lat, albo 21 – gdy uczy się w szkole. Zasiłek rodzinny może przysługiwać do 24. roku życia, jeżeli dziecko kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i jest niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Uzyskanie prawa do zasiłku rodzicielskiego otwiera drogę do ubiegania się o siedem dodatków, z czego dodatek wychowawczy wypłacany podczas urlopu wynosi 400 zł. Sam zasiłek rodzicielski dla dziecka do piątego roku życia wynosi 95 zł, a powyżej piątego roku życia – 124 zł. Na wysokość zasiłku rodzicielskiego nie wpływa pobieranie świadczenia 500 plus.
Urlop macierzyński przed porodem
Urlop macierzyński jest możliwy również przed porodem. Jeśli źle się czujesz albo po potrzebujesz wolnego masz prawo wykorzystać 6 tygodni z przysługującego urlopu macierzyńskiego. Pracodawcy będzie potrzebne zaświadczenia o przewidywanej dacie porodu.
Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego
Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego składamy u pracodawcy. Ci, którzy planują urlop rodzicielski od razu po macierzyńskim, mają czas na złożenie wniosku do 21 dni po porodzie. Przekroczenie tego terminu ma wpływ na wysokość zasiłku macierzyńskiego.
A co jeśli firma ogłosi upadłość lub umowa wygaśnie przed porodem?
Istnieje ochrona przed zwolnieniami. Zarówno matka i ojciec zatrudnieni na podstawie umowy o pracę podczas przebywania na dowolnym urlopie z tytułu urodzenia lub wychowywania dziecka podlegają ochronie przed zwolnieniem. Jeśli jednak zdarzy się tak, że w tym czasie firma ogłosi upadłość lub likwidację, pracownik wciąż będzie miał wypłacane świadczenia przez czas trwania urlopu.
Drugim niepokojącym faktem w kontekście przyznawania urlopów dla rodziców jest wygaśniecie umowy przed narodzinami dziecka. Może się tak zdarzyć w sytuacji, gdy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony. Zgodnie z polskim prawem pracy ulega ona automatycznemu przedłużeniu do momentu narodzin. W dniu porodu matka podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, nabyła tym samym prawo do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
Co w przypadku braku ubezpieczenia?
Z odpowiednika urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego mogą skorzystać również osoby, które w chwili urodzenia dziecka nie opłacały ubezpieczenia chorobowego. Są to osoby:
— bezrobotne
— pracujące na podstawie umowy o dzieło bez względu na dochód,
— pracujące na podstawie umowy-zlecenia nieopłacających składki chorobowej,
— prowadzące działalność gospodarczą nieodprowadzających składki chorobowej,
— rolnicy,
— studenci,
— osoby, których dochód jest tak niski, że naliczone świadczenie macierzyńskie wynosi poniżej 1000 zł (kwota zostanie wyrównana).
Może cię zainteresować także: Zasiłek macierzyński 2018. Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego?