10 czynności które wielu z nas robi każdego dnia, a nie wie, że "to się leczy"
Wiele osób zastanawia się, czy niektóre ich zachowania mieszczą się jeszcze w granicach norm, czy stanowią już problem, z którym warto zgłosić się do lekarza. Warto w takiej sytuacji wiedzieć, jak rozpoznać zaburzenia.
Według dr Jeffa Szymańskiego, dyrektora Międzynarodowej Fundacji OCD, są pewne wzorce, które mogą pomóc zdiagnozować pełnowymiarowe zaburzenie.
Oto 10 najczęściej występujących objawów obsesyjno-kompulsyjnych
1. Mycie rąk/dezynfekcja
Ludzie z zaburzeniami OCD bardzo często odczuwają lęk przed zarazkami, który prowadzi do obsesyjnego mycia dłoni. Kiedy zacząć się martwić? Gdy po umyciu rąk czujesz, że nie szorowałeś ich wystarczająco długo i dokładnie i wracasz do łazienki. Gdy brzydzisz się dotykać przedmiotów w miejscach publicznych, jak choćby wózków sklepowych. Szorowanie dłoni aż do momentu pojawienia się kropel krwi, powinno cię zaniepokoić i zwrócić uwagę na problem.
2. Nadgorliwe sprzątanie
Sprzątasz, choć wszystko jest idealnie czyste i błyszczące. Chęć sięgnięcia po szmatkę, by umyć nieistniejące plamy okazuje się silniejsza niż twoja wola. Gdy czujesz niepokój i zdenerwowanie w momencie, gdy nie masz czasu, by coś sprzątnąć, powinieneś zastanowić się nad przyczyną. To może wskazywać, że nie jesteś pedantem, a cierpisz na zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne.
3. Sprawdzanie
Jeżeli zdarza ci się wrócić kilka razy z rzędu do domu, bo nie jesteś pewien, czy wyłączyłeś gaz, piekarnik, czy prostownicę do włosów, a twój umysł płata ci figle i w końcu sam nie wiesz, jak jest naprawdę, zastanów się, czy to nie OCD. To jedna z najczęstszych dolegliwości przy tym zaburzeniu i dotyczy ok. 30% osób zmagających się z obsesją. Wiąże się to z poczuciem strachu przed nieodpowiedzialnym zachowaniem. Samo sprawdzanie nie jest niczym złym, ale jeżeli zaczyna przeszkadzać ci to w codziennym życiu, bo np. spóźniasz się przez to do pracy, to masz problem, nad którym musisz popracować.
4. Liczenie
Idziesz po schodach i je liczysz? Masz przekonanie, że liczba 13 jest zła, więc omijasz co trzynastą płytkę chodnikową? O ile liczenie jest rozrywką i pozwala np. zabijać czas, to nie ma się co martwić. Gdy jednak zaczynasz liczyć wszystko zaprząta ci to nieustannie głowę, trzeba starać się to ograniczać.
5. Organizacja
Perfekcjonizm w każdej sytuacji: muszę dobrze wyglądać, muszę mieć wszystko pod kontrolą, kubki muszą stać w równym rządku a ołówki być zatemperowane. Nie powinno to martwić, o ile każde odstępstwo od normy nie wywołuje niepokoju i obsesji, by natychmiast wszystko ustawić według określonego schematu.
6. Obawy przed przemocą
Każdy czasem ma obawy przed wyjściem wieczorem z domu i odczuwa lęk przed ewentualnym zagrożeniem. Gdy jednak strach staje się silniejszy niż racjonalne myślenie, zaczynamy unikać wszelkich miejsc, w których mogłoby dojść do ataku, jadąc okrężną drogą, to wówczas warto zastanowić się, jaki jest realny powód lęku. Podobnie jest z sytuacją, gdy dzwonimy do kogoś po kilkanaście razy dziennie, kontrolując czy na pewno jest bezpieczny.
7. Niepożądane myśli seksualne
Patrzymy na innych i wyobrażamy sobie, że patrzą na nas w niepożądany sposób. Gdy zaczynamy ich unikać, bo nasza wyobraźnia podpowiada nam, że mogą nam zrobić jakąś krzywdę, choć nie ma ku temu racjonalnych przesłanek, warto poprosić o pomoc w ustaleniu faktów. Podobnie jest z unikaniem pewnych ludzi, np. homoseksualistów, z obawy, że możemy swoim zachowaniem sprawić im przykrość.
8. Trudne relacje
Ludzie, którzy żyją z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym często obsesyjnie martwią się o swoje relacje z przyjaciółmi i współpracownikami. Ciągle zastanawiają się, czy ich słowa nie uraziły kogoś, czy ich zachowanie nie sprawiło nikomu przykrości. Takie myślenie może mieć związek z niedowartościowaniem i niepewnością, więc trzeba to oddzielić. Jeżeli jednak destrukcyjnie ktoś niszczy związek i ciągle „miesza”, to powinien dowiedzieć się, jaka jest tego przyczyna.
9. Upewnianie się
Stałe upewnianie się, prośby o powtórzenie, by mieć pewność, że dobrze usłyszeliśmy albo narzucanie innym negatywnych odpowiedzi odnośnie nas samych, czy naszego domu, może także świadczyć o zaburzeniu OCD. Gdy zaczniecie w kółko powtarzać te same pytania, może to sygnalizować obsesję.
10. Wygląd
Wiele osób z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym nie akceptuje swojego wyglądu. Zwracają uwagę na pewne szczegóły, których chorobliwie nienawidzą w sobie. Nos, usta, uda, brzuch – oceniane są surowo i można patrzeć godzinami na takie mankamenty w wyglądzie. Nie chodzi tu jednak o problem z wagą, co wskazywałoby bardziej na BDD, czyli zaburzenia dysmorficzne ciała. Tu chodzi raczej o skupianie sie na jakimś szczególe, który w naszym odczuciu jest na tyle obrzydliwy, że uniemożliwia nawet kontakt z innymi osobami.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne pojawiają się w 25% przypadków przed 14. rokiem życia, a w 75% przypadków przed 25 rokiem życia. Pojawiają się irracjonalne myśli wywołujące cierpienie i chęć uwolnienia się. W związku z tym chory stara się zapobiegać pewnym czynnościom i choć zdają sobie sprawę z tego, jak irracjonalnie postępują, strach okazuje się tak duży, że nie są w stanie mu się przeciwstawić. Leczenie polega na farmakoterapii, psychoterapii i psychoedukacji.
źróło: Health.comMoże cię zainteresować: Spójrz na świat oczami nadpobudliwego dziecka. Ta krótka animacja pozwala tak wiele zrozumieć