W pierwszych miesiącach życia dziecko rozwija się dynamicznie. Sprawdźmy najważniejsze momenty, o których powinniśmy pamiętać.
1 miesiąc
Odruchy bezwarunkowe, pojawiają się już u noworodka i z czasem, po kilku miesiącach, zanikają. Możemy wyróżnić:
1. Odruch Moro - można go zaobserwować, gdy dziecko się wystraszy lub usłyszy nagły dźwięk. Szybko i gwałtownie wyprostuje wtedy ręce i nogi, a następnie przyciśnie je do siebie, zaciskając jednocześnie pięści.
2. Odruch chwytny - pojawia się wtedy, gdy włożymy coś w rączkę dziecka. Automatycznie zaciśnie ją z bardzo dużą siłą.
3. Odruch Babińskiego - obserwujemy go w momencie, gdy połaskoczemy dziecko po stopie, a jego palce zegną się do wewnątrz, oprócz dużego, który wygnie się do góry.
4. Odruch Rootinga - delikatne muśnięcie dziecka po policzku spowoduje, że odwróci ono głowę i otworzy usta.
Wzrok - noworodek nie widzi dobrze, dostrzega głównie kontrasty, nie rozpoznaje szczegółów, wodzi wzrokiem za przedmiotami, które znajdują się w odległości 20-30 cm. Słuch - rozwija się już w trakcie ciąży, koło 13 miesiąca życia. Niemowlęta rozpoznają głos matki, który je uspokaja. Smak - w tym wieku dzieci rozpoznają 4 smaki - słodki, słony, gorzki i kwaśny.
2 miesiąc
Dziecko potrafi już unieść głowę i ramiona. Często samodzielnie przewraca się z boku na plecy. Wykazuje zainteresowanie przedmiotami znajdującymi się w zasięgu jego wzroku, może po nie sięgać i próbować je złapać, ale nie potrafi jeszcze utrzymać ich dłużej w ręce.
Pojawia się jeden ze skoków rozwojowych, czyli regularność w karmieniu i zwiększone zapotrzebowanie na pokarm. Dziecko może domagać się mleka nawet co godzinę, choć zazwyczaj jest to od 2 do 4 godzin.
Kolka pojawia się koło 7 tygodnia życia dziecka. Te bolesne bóle brzucha, okupione płaczem i krzykiem dziecka, są często zmorą rodziców. Jest wiele sposobów na radzenie sobie z kolką: głaskanie brzucha, noszenie dziecka na ramieniu, kołysanie go, czy ciepłe okłady na brzuszek.
Uśmiech, to kolejna nowość, która pojawia się w okolicach 2 miesiąca życia. Dziecko wyraża tak swoje zadowolenie, zazwyczaj w reakcji na znane mu osoby. To także czas, gdy intensywnie rozwijają się gruczoły łzowe, w związku z tym możemy spodziewać się, że u malucha pojawią się pierwsze łzy. Zaczyna się także głużenie, czyli dźwięki przypominające: “agu”, “ga”. To pierwszy etap mowy, następny to gaworzenie.
3 miesiąc
U 3 miesięcznego dziecka, pojawia się nowa zdolność. Jest w stanie ułożyć się w pozycji żabki, czyli leżąc na brzuchu jednocześnie opierać się na przedramionach i unosić głowę, którą rusza rozglądając się po pokoju. W ten sposób niemowlę ćwiczy umiejętność trzymania głowy pionowo i wzmacnia mięśnie znajdujące się wokół szyi.
Zaczyna chwytać przedmioty i nimi poruszać. Jego wzrok się wyostrza, dostrzega, że świat jest trójwymiarowy. Wodzi wzrokiem za przedmiotami, które go zaciekawią.
Niemowlak powiększa repertuar swoich dźwięków. Często porównuje się je do gruchania, kichania, wzdychania. Z czasem, w kolejnych miesiącach, te pojedyncze dźwięki ewoluują w gaworzenie, a następnie w proste słowa.
4 miesiąc
Niemowlę ma już świetnie opanowane przewracanie się z boku na plecy i odwrotnie. Zaczyna także coraz częściej prostować nogi, które stają się po prostu silniejsze. Podobnie dzieje się z ramionami, którymi maluch wymachuje i intensywnie porusza. Jednak pamietajmy, że to nie jest jeszcze czas na samodzielne siedzenie. Pod żadnym pozorem nie wolno nam zmuszać malucha do siadania.
To także okres, gdy dziecko intensywniej zaczyna poznawać świat. Chwyta coraz więcej przedmiotów, ściska je i… ostatecznie wkłada do buzi. W zasadzie wszystko ląduje w ustach, ponieważ tak dziecko się uczy. Co ciekawe 4 miesięczne niemowlę nie potrafi jeszcze trzymać dwóch zabawek w ręce, jedna zawsze mu wypadnie.
Zmieniają się pory karmienia. Stają się coraz bardziej regularne, a odstępy między nimi są większe. To także okres wytchnienia dla rodziców, ponieważ maluch zaczyna coraz częściej przesypiać noce. Średnio 6-8 godzin.
4 miesiąc to także moment, gdy możemy spodziewać się pierwszych “baba”, “dada”, “gugu” i oczywiście wyczekanego “mama”, “tata”. Jednak każde dziecko rozwija się inaczej i we własnym tempie, więc nie bądźmy zawiedzeni, gdy okaże się, że musimy poczekać na pierwsze słowo.
Dziecko staje się bardziej ruchliwe i pobudzone. To okres zwiększonej ciekawości światem i osobami, które go otaczają. Możemy się spodziewać także pierwszych ząbków i, często trudnego i wyczerpującego, okresu ząbkowania.
5 miesiąc
Niemowlę zaczyna się szykować do raczkowania, w związku z tym potrafi już podnieść się na raczkach leżąc na brzuchu. Intensywne ćwiczenia nóg i rąk powodują, że maluch coraz częściej przesuwa się samodzielnie np. w kierunku zabawki. Jest w stanie przewrócić się z brzucha na plecy i odwrotnie.
Pierwsze zęby zaczynają się pojawiać właśnie koło 5 miesiąca. Pamiętajmy, że to dość bolesny proces, a maluch może być marudny i płaczliwy. Żeby mu ulżyć możemy masować dziąsła lub kupić w aptece żel, który działa znieczulająco. Jeśli ząbkowaniu towarzyszy podwyższona temperatura lub biegunka, to warto skonsultować się z pediatrą.
To także okres, gdy maluch siedzi z podparciem. Jednak nie jest jeszcze w stanie samodzielnie usiąść i utrzymać się w tej pozycji. Dziecko jest w tym czasie bardzo ruchliwe. Intensywnie chwyta i obraca zabawki, śmieje się i gaworzy, wkłada wszystko do buzi, jest głośne, ale radosne.