Rozpoczęcie nauki w szkole to punkt przełomowy w życiu każdego dziecka. Rodzice często zastanawiają się, czy ich pociecha jest już wystarczająco "duża", by iść do szkoły, czy na pewno sobie tam poradzi – czyli, czy osiągnęło tak zwana "gotowość szkolną".
Gotowość szkolna to taki moment, w którym dziecko jest gotowe iść do szkoły. Diagnozę gotowości szkolnej przeprowadza się w przedszkolu i rodzice dzieci 7-letnich otrzymują ją pod koniec kwietnia. Często jednak ten temat wzbudza u rodziców niepokój. Martwią się i obawiają, czy ich pociecha jest już wystarczająco rozwinięta, by poradzić sobie w szkole. "A może nie nadaje się jeszcze do pierwszej klasy?", zastanawiają się.
Dla dzieci rozpoczęcie szkoły to przełomowy moment. Muszą zmierzyć się ze zmianą środowiska, miejsca, pożegnać znanych sobie ludzi i kolegów, a powitać nowych. No i, powinny przestawić się z zabawy, na naukę, która od tej pory zacznie w ich życiu dominować. Nic więc dziwnego, że zanim dziecko pójdzie do szkoły, musi przejść test gotowości szkolnej, który przeprowadzany jest w przedszkolu lub w zerówce w szkole.
Obowiązek wydania informacji o gotowości szkolnej dziecka wynika z przepisów rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych. Zgodnie z par. 3 ust. 4 tego rozporządzenia, przedszkole, szkoła podstawowa, w której zorganizowano oddział przedszkolny, zespół wychowania przedszkolnego i punkt przedszkolny wydają rodzicom dziecka objętego wychowaniem przedszkolnym informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Informację wydaje się w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek albo może rozpocząć naukę w szkole podstawowej.
Zgodnie z par. 4 ust. 7 rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych, informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Obserwacje prowadzone są w odniesieniu do wszystkich dzieci, natomiast informacja o gotowości szkolnej wydawana jest dzieciom, które mają obowiązek albo mogą rozpocząć naukę w szkole podstawowej.
W internecie, na różnych stronach oświatowych podane są przykładowe testy gotowości szkolnej, które można sobie wydrukować i zrobić z dzieckiem w domu. Dzięki temu rodzic może się dowiedzieć, jakich umiejętności w ogóle wymaga się od dzieci, które kończą przedszkole.
Dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej, czyli gotowość szkolna, określana jest w kilku aspektach:
Dziecko, które ma rozpocząć naukę w pierwszej klasie, między innymi powinno:
Dzieci różnią się między sobą bardzo. Czasem jest tak, że już sześcioletnie dziecko posiada wszystkie te umiejętności, umysłowe, emocjonalno-społeczne i fizyczne, których oczekuje się od siedmiolatka. Jeżeli dziecko chciałoby już chodzić do szkoły, ma taką możliwość, nawet jeśli nie zdążył odbyć rocznego przygotowania przedszkolnego, czyli "zerówki". W takiej sytuacji rodzic musi udać się z dzieckiem do poradni psychologiczno – pedagogicznej na diagnozę gotowości szkolnej.
Większość dzieci osiąga gotowość szkolną po ukończeniu "zerówki", w końcu temu służy cała praca przedszkola. Czasem zdarza się jednak tak, że dziecko kompletnie nie jest zainteresowane czytaniem ani pisaniem, podczas ubierania potrzebuje pomocy, ciągle płacze podczas rozstania z mamą, albo nawet potrafi pięknie rysować, jednak przy byle niepowodzeniu wpada w rozpacz, bije inne dzieci itp.
W takim przypadku rzeczywiście należy rozważyć, czy dla dziecka lepszym rozwiązaniem byłoby odroczenie, czyli zostawienie go w przedszkolu przez jeszcze jeden rok. Oczywiście trzeba to skonsultować z wychowawcą przedszkolnym, który przez ostatnich kilka lat poznał dziecko, jego słabe i mocne strony, zresztą to właśnie w jego kompetencji leży diagnoza dojrzałości szkolnej. Diagnozę gotowości szkolnej można także wykonać w poradni psychologiczno-pedagogicznej.