Dla rodziców ich dziecko jest najwspanialsze. Nigdy nie przyszłoby nam do głowy, że rówieśnicy mogą go nie akceptować albo prześladować je i dręczyć. Niestety rzeczywistość bywa różna. Mówi się, że nawet 70 proc. uczniów miało kontakt z przemocą rówieśniczą. W roli oprawcy, ofiary lub postronnego obserwatora. Jeśli u swojego dziecka zauważysz któreś z poniższych zachowań, możliwe, że jest ono ofiarą prześladowania przez rówieśników.
Reklama.
Nastolatek zmienił nagle swoje zachowanie? To znak, że ma ci coś ważnego do powiedzenia. Fot. Unsplash
Reklama.
Nastolatek, który toczy walkę o siebie, staje się obiektem drwin rówieśników lub ofiarą innej przemocy, nie zawsze ma dość sił, aby poprosić głośno o pomoc.
Obserwując uważnie zachowanie dziecka, możesz dopatrzeć się w nim sygnałów mówiących o tym, że toczy ono cichą walkę.
Uważny rodzic jest w stanie wyłapać nawet subtelne zmiany w zachowaniu dziecka i udzielić mu pomocy lub skonsultować jej formę z terapeutą. Najważniejsze, to nie zostawić nastolatka samego.
Kiedy dziecko cierpi, możesz być nieomal pewna, że próbuje ci o tym powiedzieć, choć nie zawsze komunikuje się słowami i opisuje konkretne zachowania. Jak mówiła w rozmowie z Mama:Du Anna Morawska, psycholog pracująca w Telefonie Zaufania dla Dzieci i Młodzieży, rozmowy te zaczynają się często niewinnie. Od rodziców zależy, czy uda im się dotrzeć do sedna problemu.
1. Zaczyna się izolować
Oczywiście dzieci, tak jak dorośli, mają różne temperamenty i nie każdy nastolatek będzie chciał spędzać mnóstwo czasu z rówieśnikami. Jednak to, co powinno cię zaniepokoić to nagła zmiana. Jeśli dziecko dotąd chętnie wychodziło, odwiedzało kolegów, grało z nimi w piłkę czy zapraszało ich do siebie, a nagle przestało, coś jest na rzeczy.
Dziecko, które wychodzi z pokoju tyko kiedy musi, staje się milczące i nie reaguje z właściwym sobie entuzjazmem na wydarzenia, które wcześniej sprawiały mu radość, najpewniej cierpi. Usiądź obok, nie pytaj, co się stało, ale jak możesz poprawić mu humor. Bądź obok, stwórz atmosferę, w której dziecko samo zechce podjąć rozmowę.
2. Zanurza się w mroku
Nastolatki czasem sięgają po mroczne książki, gry oparte na strzelaniu, ciężką muzykę, której teksty traktują o cierpieniu. Jednak jeśli widzisz, że to jedyne zainteresowania twojego dziecka, jeśli skupia się na motywach dotyczących przemocy, w jego zainteresowaniach pojawiły się brutalne pozycje, powinna zapalić ci się ostrzegawcza lampka.
Warto zaufać swoim przeczuciom i porozmawiać z dzieckiem o tym, dlaczego wybiera takie właśnie tematy i czy ma świadomość, jak brutalne obrazy wpływają na naszą psychikę. Upewnij się, że twoje dziecko odróżnia fikcję od rzeczywistości, a motyw przemocy nie jest podstawowym kryterium, którym kieruje się w poszukiwaniu rozrywki. W tych grach i filmach dziecko może szukać sposobu na pokonanie osób, które je krzywdzą.
3. Zmienia drastycznie dietę
Nagle odmawia uczestniczenia w rodzinnych posiłkach, grzebie w talerzu z daniem, które wcześniej jadało ze smakiem. Albo przeciwnie, nocą słyszysz skrzypienie lodówki i szelest opakowania chipsów. Każda radykalna zmiana w diecie nastolatka powinna obudzić twoją czujność.
Przypominaj dziecku, jak ważna jest akceptacja siebie, zwróć uwagę, jak ważne jest, aby jadło regularnie i zdrowo. Zadbaj, aby miało odpowiednią ilość ruchu. Wspólna aktywność fizyczna może okazać się doskonałą okazję do porozmawiania o tym, jak twoje dziecko się postrzega. Pilnuj się, aby nie krytykować własnego wyglądu, zwracać uwagę, że nasze ciało jest naszą świątynią i musimy o nie dbać.
4. Nagle zmienia się osobowość
Oczywiście, dzieci dojrzewają i z dnia na dzień stają się w zasadzie kimś innym. Widać te różnice między 10- a 12-latkiem, jednak nie myl dojrzewania z nagłą zmianą temperamentu. Ten nie ulega drastycznej rewolucji, zwłaszcza w krótkich odstępach czasu. Jeśli ktoś jest urodzonym optymistą, to nie zmienia się nagle o 180 stopni. Ta zmiana powinna zaniepokoić też w drugą stronę.
Dziecko, które zamyka się w sobie, mogło usłyszeć, że jest dziwne, jest pajacem... W drugą stronę dziecko może udawać, żeby zmylić agresora, lub dopasować się do jakiejś grupy rówieśniczej. Zapewniaj jak najczęściej, że jest cudowne, doskonałe, że ci, którzy poznają je naprawdę i staną się jego przyjaciółmi, będą prawdziwymi szczęściarzami.
5. Śpi zupełnie inaczej
W ciągu dnia dziecko sprawia wrażenie przewlekle zmęczonego, a wieczorem nie może zasnąć. Często wybudza się, nie może zasnąć, choć dotąd mogło spać na okrągło. Być może dręczą je koszmary, albo natarczywe myśli nie pozwalają zasnąć. Każde z tych zachowań może świadczyć o lękach, o tym, że dziecko toczy cichą walkę, a nawet znajduje się u progu depresji.
Kiedy uświadamiamy sobie, że zachowanie naszego dziecka świadczy o niepokojących wydarzeniach w jego życiu, musimy za wszelką cenę je wesprzeć, przypomnieć, że ma w nas przyjaciół i opiekunów, którzy chcą troszczyć się o nie. Jeśli zapewnienia rodziców i rozmowy z nimi nie wystarczą, warto rozważyć konsultację ze specjalistą. Pedagog czy psycholog w szkole lub poza nią to osoba z ogromną wiedzą, która dysponuje narzędziami, aby pomóc dziecku. A to zawsze powinien być nasz priorytet.
