Bądź ogrodnikiem, nie stolarzem. 7 rad z Harvardu, by wychować silne psychicznie dziecko
Iza Orlicz
24 sierpnia 2021, 11:59·3 minuty czytania
Publikacja artykułu: 24 sierpnia 2021, 11:59
Czego najbardziej chcemy dla naszych dzieci? Przede wszystkim tego, by radziły sobie w życiu. By umiały podnosić się po porażkach czy niepowodzeniach i z wiarą w siebie szły dalej. Takiej odporności psychicznej możemy je nauczyć, a najłatwiej kształtować ją, gdy dziecko jest małe.
Reklama.
Chcemy, by nasze dzieci były silne, odporne psychiczne, potrafiły radzić sobie z porażkami czy rozczarowaniem w życiu.
Neurobiolog i psycholożka z Harvardu opracowała listę wskazówek dla rodziców, która pomoże im wychować odporne psychicznie dziecko.
Rozmowa z dzieckiem, czytanie mu, pozwalanie na samodzielność - to tylko niektóre z tych zasad.
Prof. Lisa Feldman Barrett jest neurobiologiem i psycholożką na Uniwersytecie Harvarda. W swoich licznych badaniach udowadnia, że mózg dziecka nie jest miniaturowym mózgiem osoby dorosłej, a na pewnym etapie rozwoju można go kształtować. Dlatego właśnie opracowała 7 rodzicielskich zasad, które mają pomóc rodzicom w nauczeniu dzieci odporności psychicznej.
1. Bądź ogrodnikiem, a nie stolarzem. Stolarze rzeźbią drewno, by uzyskać pożądany przez siebie kształt. Ogrodnicy skupiają się przede wszystkim na pielęgnacji i "doglądaniu” plonów.
Kontynuując tę ogrodniczą metaforę - gdy zdasz sobie sprawę, jaki rodzaj rośliny uprawiasz, możesz użyźniać glebę, by to, co posadziłaś mocno się zakorzeniło i rozkwitło. Dlatego zapewniaj dziecku odpowiednie warunki do zdrowego rozwoju, by mogło podążać w wybranym przez siebie kierunku.
2. Rozmawiaj z dzieckiem i dużo mu czytaj. Badania pokazują, że czytanie książek zaledwie kilkumiesięcznym dzieciom, które nawet nie rozumieją znaczenia słów, ma sens.
Jaki? Buduje to podstawę neuronową do późniejszego uczenia się. Szczególnie korzystne jest zwracanie uwagi na emocje i naukę słów, które je wyrażają (np. smutny, szczęśliwy, sfrustrowany) . Im więcej wiedzą o emocjach, tym łatwiej radzą sobie w późniejszych, kryzysowych sytuacjach.
Rozmawiaj też o uczuciach innych. Co wywołuje emocje i jak mogą one na kogoś wpłynąć: "Widzisz tego płaczącego chłopca? Czuje ból po upadku na kolano. Jest smutny i prawdopodobnie chce się przytulić od rodziców”.
3. Wyjaśniaj i tłumacz. To może być wyczerpujące, gdy twoje dziecko ciągle pyta: "Dlaczego?” Ale kiedy mu coś wyjaśniasz, sprawiasz, że pewne rzeczy stają się przewidywalne. Mózg (nie tylko dziecka) pracuje wydajniej i łatwiej rozwiązuje problemy, gdy potrafi pewne rzeczy przewidywać np. konsekwencje swoich działań.
4. Koncentruj się na zachowaniu, nie etykietuj dziecka. Gdy twój syn uderzy swoją siostrę, nie nazywaj go "niegrzecznym chłopcem”. Bądź konkretna: "Przestań bić siostrę. To ją boli i denerwuje. Powiedz jej, że ci przykro”.
Ta sama zasada dotyczy pochwał: nie nazywaj swojej córki "dobrą dziewczynką”. Zamiast tego skomentuj jej zachowanie: "Dokonałaś dobrego wyboru, nie odpychając brata”. Tego rodzaju sformułowania pomagają dziecięcym mózgom modelować pewną elastyczność w zachowaniach.
5. Bądź dobrym wzorem do naśladowania. Czy zauważyłaś, że niektóre obowiązki, które traktujesz jak pracę (np. sprzątanie domu lub pielenie ogrodu) mogą być zabawą dla dziecka? Ono uczy się w sposób naturalny, przyglądając się, bawiąc się, a przede wszystkim kopiując dorosłych. Dlatego, zastanów się, jak sam reagujesz na trudne czy stresowe sytuacje w swoim życiu, bo dajesz w ten sposób przykład.
6. Umożliwiaj dziecku kontakt z innymi. Nie tylko najbliższą rodziną, ale też z dziećmi z sąsiedztwa, podczas wyjazdów czy pozalekcyjnych zajęć. Ta różnorodność wpływa na radzenie sobie w różnych sytuacjach, gdy dziecko wychodzi poza własną strefę komfortu.
7. Chwal za samodzielność. Dzieci uwielbiają robić różne rzeczy samodzielnie. Gdy im na to pozwalasz, rozwijasz w nich poczucie sprawczości. Obserwuj swoje dziecko, ale nie prowadź je wciąż za rękę, dbając o zaspokojenie wszystkich jego potrzeb. To, że muszą się czasem postarać lub o coś zawalczyć buduje ich odporność i pomaga im zrozumieć konsekwencje swoich działań.